• गृहपृष्ठ
  • मुख्य समाचार
  • नेपाल लाइभ

    • राजनीति
    • निर्वाचन विशेष
    • अनुसन्धान
    • प्रवास
    • विचार
    • फिचर
    • समाचार
    • ब्लग
    • समाज
    • अन्तर्वार्ता
    • सुरक्षा/अपराध
    • साहित्य डबली
    • विश्व
    • कोरोना अपडेट
    • नेपाल लाइभ विशेष
    • जीवनशैली
    • भिडियो

    बिजनेस लाइभ

    • अर्थ समाचार
    • बैंक/बिमा/सेयर
    • पर्यटन-उड्डयन
    • अटो
    • पूर्वाधार
    • श्रम-रोजगार
    • कृषि
    • कर्पोरेट
    • सूचना-प्रविधि
    • बिजनेस लाइभ भिडियो
    • बिजनेस टिप्स
    • अन्तर्वार्ता - विचार

    इन्टरटेनमेन्ट लाइभ

    • समाचार
    • सिनेमा
    • अन्तर्वार्ता
    • रंगमञ्च
    • फिल्म समीक्षा
    • गसिप
    • संगीत
    • विचार-विश्लेषण
    • इन्टरटेनमेन्ट लाइभ भिडियो
    • सञ्जाल
    • फेसन
    • मोडल

    स्पोर्टस लाइभ

    • फिचर
    • फुटबल
    • क्रिकेट
    • अन्य
    • लेख-विश्लेषण
    • अन्तर्वार्ता
हाम्रो बारेमा
  • हाम्रो बारेमा
सोमबार, असोज २७, २०८२ Mon, Oct 13, 2025
  • गृहपृष्ठ गृहपृष्ठ
  • राजनीति
  • निर्वाचन विशेष
  • अनुसन्धान
  • बिजनेस लाइभ
  • इन्टरटेन्मेन्ट लाइभ
  • स्पोर्टस लाइभ
  • प्रवास
  • भिडियो

बिजनेस लाइभ

  • अर्थ समाचार
  • बैंक/बिमा/सेयर
  • पर्यटन-उड्डयन
  • अटो
  • पूर्वाधार
  • श्रम-रोजगार
  • कृषि
  • कर्पोरेट
  • सूचना-प्रविधि
  • अन्य
    • बिजनेस लाइभ भिडियो
    • बिजनेस टिप्स
    • अन्तर्वार्ता - विचार

इन्टरटेन्मेन्ट लाइभ

  • समाचार
  • सिनेमा
  • अन्तर्वार्ता
  • रंगमञ्च
  • फिल्म समीक्षा
  • गसिप
  • संगीत
  • विचार-विश्लेषण
  • इन्टरटेनमेन्ट लाइभ भिडियो
  • अन्य
    • सञ्जाल
    • फेसन
    • मोडल

स्पोर्टस लाइभ

  • मुख्य समाचार
  • फिचर
  • फुटबल
  • क्रिकेट
  • अन्य
  • लेख-विश्लेषण
  • अन्तर्वार्ता
महाधिवेशन विशेष
इतिहासमा कांग्रेस–१४

चारतारे झण्डामा गणेशमानको विरोध, बीपीको स्पष्टीकरणपछि सहमति

64x64
पुष्पा केसी बुधबार, मंसिर १, २०७८  १२:०३
1140x725

काठमाडैँ- भारतको कोलकातामा २००६ साल चैत २७ गते भएको वृहत सम्मेलनमार्फत् बीपी कोइराला नेतृत्वको नेपाली राष्ट्रिय कांग्रेस र सुवर्णशमशेर नेतृत्वको नेपाल प्रजातन्त्र कांग्रेसबीच एकता भएको औपचारिक घोषणा गरियो। कोलकत्ताको टाइगर सिनेमा हलमा भएको उक्त सम्मेलनबाट नयाँ पार्टी नेपाली कांग्रेसको जन्म भयो। त्यही सम्मेलनले नेपाली कांग्रेसको नीति तथा कार्यक्रम पनि पारित गरेको थियो।

सम्मेलनको दोस्रो दिन नेपाली कांग्रेसका पदाधिकारीहरु चयन भएका थिए। तर, पदाधिकारीबारे सम्मेलनअघि नै दुई पार्टीबीच समझादारी भइसकेको थियो। त्यसैअनुसार, नेपाली राष्ट्रिय कांग्रेसका मातृकाप्रसाद कोइराला नयाँ पार्टीको सभापति र नेपाल प्रजातन्त्र कांग्रेसका महेन्द्रविक्रम शाह महामन्त्री चयन भए। 

त्यस्तै, नेपाली राष्ट्रिय कांग्रेसबाट बीपी कोइराला, गणेशमान सिंह, कृष्णप्रसाद भट्टराई र प्रजातन्त्र कांग्रेसबाट सुवर्णशमशेर राणा, सूर्यप्रसाद उपाध्याय, महावीरशमशेर र कुँवर कल्लु सिंह केन्द्रीय कार्यसमिति सदस्य भए। यस्तै, सह–महामन्त्रीमा कृष्णप्रसाद भट्टराई र कोषाध्यक्षमा सुवर्ण शमशेर चयन भए। 

सम्मेलनमा सहभागी प्रतिनिधिहरुबीच नेपाली कांग्रेसको झण्डाका विषयमा पनि व्यापक बहस भयो। नेपाली राष्ट्रिय कांग्रेसका कतिपयले त्यही दलको झन्डालाई नेपाली कांग्रेसको झण्डा बनाउनुपर्ने बताएका थिए। त्यस्तै, नेपाल प्रजातन्त्र कांग्रेसको झण्डालाई नेपाली कांग्रेसको झण्डा बनाउनुपर्ने आवाज पनि उठेको थियो। 

बहसकै बीच बीपीले प्रस्ताव राखे– ‘नेपाल प्रजातन्त्र कांग्रेसको झण्डा नै नेपाली कांग्रेसको झण्डाको रुपमा स्वीकार होस्।’ तर, गणेशमान सिंहले उक्त प्रस्तावको विरोध गरे। त्यसको कारण थियो, पार्टी एकीकरण गर्नुअघि नेपाली राष्ट्रिय कांग्रेसको झण्डालाई नै नेपाली कांग्रेसको झण्डाको रुपमा स्वीकार गर्ने सहमति। उक्तविपरीत बीपीले अकस्मात प्रजातन्त्र कांग्रेसको झन्डा स्वीकार गर्ने प्रस्ताव राखेका थिए।

गणेशमानको विरोधपछि बीपीले सम्मेलनमै त्यसको कारण खुलाउँदै भनेका थिए– ‘हाम्रो सम्झौतामा नेपाली कांग्रेसको झण्डा राष्ट्रिय कांग्रेसकै झण्डा रहने भन्ने थियो। साथीहरुलाई सरह मलाई पनि त्यो झण्डाप्रति भावुकतापूर्ण प्रेम छ। र, मैले चाहेको पनि त्यही हो।’ 

भएको के रहेछ भने, त्यसअघि सुवर्ण शमशेरले बीपीलाई ‘थर्टिन थिएटर’को चारतले घरमा लिएर गएका रहेछन्। त्यसको उद्देश्य बीपीलाई त्यहाँ भएका झण्डा देखाउनु थियो। घरका प्रत्येक तला चारतारे झण्डाले भरिएका थिए।

त्यति धेरै झण्डा देखेपछि बीपीले राखेको जिज्ञासामा सुवर्णशमशेरले भनेका थिए– ‘कोइरालाजी, हामीले नेपालमा क्रान्ति गर्ने निश्चय गरेर यी झण्डा बनाएका हौं। देशभरि झण्डा फहराउन थोरैले पुग्दैन भनेर फुर्सदको समयमा बनाउँदा बनाउँदै थुप्रो हुन पुग्यो। हाम्रो आवश्यकता हेर्दा यो पनि पर्याप्त होला जस्तो लाग्दैन। तैपनि क्रान्तिकालमा प्रयोग गर्न प्रशस्त होला भन्ने मलाई लागेको थियो। तपाईंहरुले यो झण्डाको सट्टा नेपाली राष्ट्रिय कांग्रेसको झण्डा स्वीकार गर्ने सम्झौता गर्नुभएको रहेछ। अब लाखौं रुपैयाँ खर्च गरेर तयार पारेका यी झण्डाहरु त्यसै खेर जाने भए। पार्टीको ठूलो सम्पत्तिको नोक्सान हुने भयो।’

Ncell 2
Ncell 2

सुवर्ण शमशेरको कुरा सुनेपछि बीपीले झण्डाबारे चिन्ता नलिन सुवर्ण शमशेरलाई आश्वस्त पार्दै भने, ‘सुवर्णजी, धन्दा नमान्नोस्। म साथीहरुलाई सम्झाउँला। ठीक छ, झण्डा यहीं रहोस्। झण्डा हाम्रो पार्टीको प्रतीक मात्र हो। मुख्य लक्ष्य त नेपालमा राणाशासनको अन्त्य र प्रजातान्त्रिक व्यवस्थाको स्थापना हो।’ 

यी सबै घटनाक्रम बीपीले सम्मेलनमा सुनाएपछि झण्डाबारेको बहस पनि टुंगियो। यसरी नेपाल प्रजातन्त्र कांग्रेसको झण्डालाई नै नेपाली कांग्रेसको झण्डा स्वीकार गर्ने प्रस्ताव पारित भयो। 

झण्डाको माथिको भाग रातो, बीचको भाग सेतो र तलको भाग उस्तै रातो हुनेगरी तीन भागमा तीनवटै बराबर विभाजन गरेर बीचको सेतो भागमा पाँच–कुने चारवटा राता तारा अंकित थिए।  

झण्डाको माथिको रातो भागलाई राजनीतिक क्रान्तिको सूचक, त्यसपछिको बीचको सेतो भागलाई शान्ति र निर्माणको प्रतीक तथा तल्लो रातो भागलाई सामाजिक, सांस्कृतिक एवं आर्थिक क्रान्तिको सूचक मानिएको थियो। 

सेतो पृष्ठमा चारवटा राता ताराहरु राखिनुको अर्थ आधारभूत स्वतन्त्रतामध्ये वाक् स्वतन्त्रता, धार्मिक स्वतन्त्रता, आर्थिक स्वतन्त्रता, भयबाट मुक्तिको स्वतन्त्रतालाई सम्बोधन गर्न खोजिएको थियो। साथै त्यसलाई चार शहीदको पनि प्रतीक मानिएको गणेशमान सिंहले उल्लेख गरेका छन्। 

(यो सामग्री डा. राजेश गौतमको ‘नेपालको प्रजातान्त्रिक आन्दोलन र नेपाली कांग्रेस’ भाग–१ र अन्य स्रोतका आधारमा तयार पारिएको हो।)

यो पनि पढ्नुहोस्-

  • गणेशमान अनुपस्थित नवौं महाधिवेशनमा गिरिजालाई ८१ प्रतिशत मत
  • ३१ वर्षपछि बल्ल जुरेको आठौं महाधिवेशन
  • बीपीलाई जब सभापतिमा भूदेव राईले चुनौती दिए
  • पाँचौं महाधिवेशन : बीपी र मातृका विवादले पार्टी विभाजन
  • विशेष महाधिवेशनबाट नेतृत्वमा पुनः बीपी, राजाको घोषणा ‘संसद्को चुनाव’
  • जब राणाशाहीविरुद्ध लड्न राष्ट्रिय कांग्रेस र प्रजातन्त्र कांग्रेस एक भए
  • कांग्रेसको तेस्रो महाधिवेशन : बीपी जेलमा, मातृका नेतृत्वमा
  • पहिलो अधिवेशनमा गणेशमानको विरोध र बीपीको ‘नेपाल–भारत एउटै देश’ भाषण
  • पहिलो महाधिवेशन : जेलमा रहेका टंकप्रसाद कसरी बने कांग्रेस सभापति?
  • नेपाली कांग्रेस स्थापनाकालमै थिए गुट, फुटको सुरुआत बीपीबाटै
  • नेपाली कांग्रेस : एउटा आह्वानबाट बनेको पार्टी

प्रकाशित मिति: बुधबार, मंसिर १, २०७८  १२:०३
  • #इतिहासमा_कांग्रेस

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।

प्रतिक्रिया दिनुहोस्
64x64
पुष्पा केसी
केसी नेपाल लाइभकी वरिष्ठ संवाददाता हुन्।
लेखकबाट थप
आफ्नै शिक्षक शुक्रराजलाई फाँसी दिइएपछि बागी बनेका नूतन
हिन्दू राष्ट्रको माग : संविधानको अभिभावक दाबी गर्ने कांग्रेसमा सिर्जित विरोधाभास
संसद् पुगे पनि माइतीघर मण्डला सम्झिरहन्छन् सन्तोष परियार
सम्बन्धित सामग्री
कांग्रेसले स्थगित गर्‍यो १६ जिल्लाको अधिवेशन नेपाली कांग्रेसले १६ जिल्लाको अधिवेशन अनिश्चितकालका लागि स्थगित गरेको छ। कोरोना भाइरसको संक्रमण बढिरहेकाले अधिवेशन हुन बाँकी रहेका ज... शुक्रबार, माघ ७, २०७८
योग्यता नपुगेका विनोद चौधरी, उमेश श्रेष्ठ, मोहन आचार्य र जीवन राना कसरी बने उम्मेदवार? कांग्रेसको केन्द्रीय सदस्य बन्नको लागि निरन्तर १० वर्ष क्रियाशील सदस्य रहेको हुनुपर्ने मुख्य प्रावधान छ। जुन कांग्रेस विधानको धारा २... शुक्रबार, पुस ३०, २०७८
एमाले जिल्ला अधिवेशन : कञ्चनपुरमा विष्ट प्यानलको अग्रता नेकपा (एमाले) कञ्चनपुरको नेतृत्व चयनका लागि भएको निर्वाचनको मतगणना कार्य जारी छ। ३ सय ७० मत गणना हुँदा अहिलेसम्म अध्यक्षसहितका पदाधि... बुधबार, पुस २८, २०७८
ताजा समाचारसबै
विश्वकप छनोट : रोमाञ्चक खेलमा यूएईविरुद्ध नेपाल एक रनले विजयी आइतबार, असोज २६, २०८२
विश्वकप छनोट : नेपालले दियो यूएईलाई १४१ रनको मध्यम लक्ष्य आइतबार, असोज २६, २०८२
सुन तस्करी प्रकरण : पूर्वसभामुख कृष्णबहादुर महरा पक्राउ आइतबार, असोज २६, २०८२
मुलुक अहिले पनि ठूलो भ्याकुममा जान सक्ने खतरा छ : सञ्चारमन्त्री खरेल आइतबार, असोज २६, २०८२
एमाले सचिवालय बैठक सुरू : ११औं महाधिवेशनको मिति तोकिँदै आइतबार, असोज २६, २०८२
सबै हेर्नुहोस
भिडियो ग्यालरीसबै
दुर्गा प्रसाईको पत्रकार सम्मेलन
दुर्गा प्रसाईको पत्रकार सम्मेलन मंगलबार, असोज ७, २०८२
सुरु भयो दशैं, कसरी राख्ने जमरा र घटस्थापना
सुरु भयो दशैं, कसरी राख्ने जमरा र घटस्थापना सोमबार, असोज ६, २०८२
पशुपति क्षेत्र, आन्दोलनमा ज्यान गुमाएकाहरुको अन्त्येष्टि गरिदै
पशुपति क्षेत्र, आन्दोलनमा ज्यान गुमाएकाहरुको अन्त्येष्टि गरिदै मंगलबार, भदौ ३१, २०८२
नवनियुक्त मन्त्रीहरुको सपथ ग्रहण || LIVE
नवनियुक्त मन्त्रीहरुको सपथ ग्रहण || LIVE सोमबार, भदौ ३०, २०८२
जङ्गी अड्डा लाइभ, Gen Z
जङ्गी अड्डा लाइभ, Gen Z बिहीबार, भदौ २६, २०८२
सबै हेर्नुहोस
ट्रेण्डिङ
तत्कालीन भूमि आयोगबाट जग्गा धनी प्रमाण पुर्जा लिनेले ६० दिनभित्र मालपोत कार्यालयबाट अद्यावधिक गराउन सरकारको आग्रह शनिबार, असोज २५, २०८२
माओवादीसँगको एकताबारे विवाद हुँदा नेकपा एसको बैठक भोलिका लागि सारियो शनिबार, असोज २५, २०८२
सुन तस्करी प्रकरण : पूर्वसभामुख कृष्णबहादुर महरा पक्राउ आइतबार, असोज २६, २०८२
दूतावासहरूमा गएर मन्त्री र पद मागिएको जेनजी २.० समूहको दाबी, असली जेनजीको  बदनाम नगर्न चेतावनी शनिबार, असोज २५, २०८२
राष्ट्रपतिको स्वास्थ्यमा समस्या आएपछि जेनजीसँग बैठक सोमबारलाई सर्‍यो शनिबार, असोज २५, २०८२
सबै हेर्नुहोस
अन्तर्वार्ता
ब्रेन ट्युमर आकस्मिक रुपमा देखिने होइन, लक्षणलाई सामान्य रुपमा लिँदा गम्भीर हुन्छः डा राजीव झा, न्युरोसर्जन लक्ष्मी चौलागाईं
महाशिवरात्रिमा भगवान पशुपतिनाथको सहजै दर्शनको व्यवस्था गरिएको छ - डा. मिलनकुमार थापा नेपाल लाइभ
जलवायु परिवर्तनले जुम्लामा समेत डेंगु देखिन थालिसकेको छ : मेयर राजुसिंह कठायत  नेपाल लाइभ
सबै हेर्नुहोस
विचारसबै
जेन-जी क्रान्ति: उपलब्धि, अवसर, चुनौती र अबको उत्तरदायित्व अरुण क्षेत्री
नेपालमा मुख स्वास्थ्य संकट: लाखौँलाई असर गर्ने दन्त रोग किन रोक्न सकिएन? नेपाल लाइभ
युवा उमेरमै किन थाक्छ मन र मस्तिष्क? बर्नआउटको कारण र समाधान डा. प्रज्ञा सिंह
दुर्गमका कर्मचारीको सुरक्षा : चुनौती र समाधान नेपाल लाइभ
सबै हेर्नुहोस
ब्लग
'सुरक्षित' नारा, 'असुरक्षित' वास्तविकता शनिबार, असोज ११, २०८२
जब हेल्थ क्याम्पमै पोस्टमार्टम गराउन खोजियो! शनिबार, भदौ १४, २०८२
प्रेम र आकर्षणको मध्यबिन्दुमा ‘देवयानी’ शनिबार, भदौ ७, २०८२
सबै हेर्नुहोस
लोकप्रिय
विपद जोखिम नरहेका जिल्लामा सार्वजनिक सेवा सुचारु गर्न गृहको निर्देशन आइतबार, असोज १९, २०८२
पूर्वपदाधिकारीलाई मापदण्डभन्दा बढी खटाइएका कर्मचारी फिर्ता बोलाउने राष्ट्रिय सुरक्षा समितिको निर्णय बिहीबार, असोज २३, २०८२
टी–२० विश्वकप छनोट : जापानलाई हराउँदै नेपाल सुपर सिक्समा, २ अंक बटुल्यो शुक्रबार, असोज २४, २०८२
तत्कालीन भूमि आयोगबाट जग्गा धनी प्रमाण पुर्जा लिनेले ६० दिनभित्र मालपोत कार्यालयबाट अद्यावधिक गराउन सरकारको आग्रह शनिबार, असोज २५, २०८२
टी–२० विश्वकप छनोट : कुवेतमाथि ५८ रनको जित बुधबार, असोज २२, २०८२
सबै हेर्नुहोस
Nepal Live
Nepal Live

सम्पर्क ठेगाना

Nepal Live Publication Pvt. Ltd.,
Anamnagar, Kathmandu, Nepal

DEPARTMENT OF INFORMATION
AND BROADCASTING
Regd Number :

1568/ 076-077
अध्यक्ष : अनिल न्यौपाने

टेलिफोन

News Section: +977-1-5705056
Account : +977-1-5705056
Sales & Marketing: 9841877998 (विज्ञापनका लागि मात्र)
Telephone Number: 01-5907131

ईमेल

[email protected]
[email protected]

मेनु

  • गृहपृष्ठ
  • मुख्य समाचार
  • बिजनेस लाइभ
  • ईन्टरटेनमेन्ट लाइभ
  • स्पोर्टस लाइभ
  • महाधिवेशन विशेष
  • अभिलेख
  • कोरोना अपडेट
  • स्थानीय निर्वाचन
  • प्रतिनिधि सभाकाे निर्वाचन
  • युनिकोड
Nepal Live

सूचना विभाग दर्ता नं.

१५६९/०७६-७७

ईमेल

[email protected]
© 2025 Nepal Live. All rights reserved. Site by: SoftNEP
सर्च गर्नुहोस्