काठमाडौं- फागुन ७ गते ललितपुरको गोदावरीमा कांग्रेसको महासमिति उद्घाटन सत्रमा भाषण गर्ने क्रममा सभापति शेरबहादुर देउवा भन्दै थिए- ‘नेपालको वर्तमान संविधान नेपाली कांग्रेसको नेतृत्वमा निर्माण भएको हो।’ आफ्नो पार्टीको नेतृत्वमा संविधान जारी भएकोमा कांग्रेसले गर्व गर्दै आएको छ। कतिपय सन्दर्भमा त्यसलाई राजनीतिक पुँजीको रुपमा पनि प्रयोग गर्ने गरेको छ। देउवाको सम्बोधन त्यसकै निरन्तरता मान्न सकिन्छ।
अर्कोतिर त्यही गोदावरीमा संविधानकै एक खम्बा ठानिएको धर्मनिरपेक्षताको विरुद्धमा हस्ताक्षर अभियान पनि चलिरहेको छ। त्यस्तो अभियान चलाउनेमा कांग्रेसकै नेताहरू छन्। त्यसपछि समर्थन गर्दै पूर्वमहामन्त्री शशांक कोइरालाले समेत हस्ताक्षर गरिसकेका छन्। केन्द्रीय सदस्यहरू सञ्जय गौतम, नागिना यादव, चन्द्र भण्डारी, पुष्पा भुसाल, दिलेन्द्र बडु, शंकर भण्डारी, डिला संग्रौला, प्रकाश रसाइली स्नेही, देवेन्द्रराज कँडेल, गेहेन्द्र गिरी, इन्द्र बानियाँ लगायतका नेताहरू पनि यही अभियानमा जोडिएका छन्।
एकातिर संविधानप्रति गर्व पनि गर्ने र अर्कोतिर संविधानको आधारभूत प्रावधान भत्काउन प्रयत्न पनि गर्ने दोहोरो प्रवृत्ति यतिबेला कांग्रेसभित्र देखिएको छ। सम्भवतः त्यसैलाई संकेत गर्दै महामन्त्री गगन थापाले आफ्नो सांगठनिक प्रस्तावमा कटाक्ष गरेका छन्, ‘पार्टीभित्र एकातर्फ इतिहासप्रति गौरव गर्ने अर्कोतर्फ आफ्नै पार्टीको नेतृत्वमा आफैंले लडेर ल्याएको परिवर्तनलाई समेत प्रतिरक्षा गर्ने जाँगर नदेखाइरहेको विचित्रको अवस्थालाई बदल्नुपर्ने छ।’
पछिल्ला दिनमा भण्डारीको नेतृत्वमा हिन्दू राष्ट्रको अभियानले चर्चा पाइरहेको छ। फागुन ३ र ४ गते सानेपामा बसेको केन्द्रीय कार्यसमिति बैठकमा भण्डारीको नेतृत्वमा विशेष पूरक प्रस्ताव पेस गरिएको थियो। केन्द्रीय सदस्य र प्रदेश सभापति समेत २२ जना नेताले कांग्रेस धार्मिक स्वतन्त्रतासहितको वैदिक सनातन हिन्दूधर्मको पक्षमा उभिनुपर्ने मागसहित सो प्रस्ताव पेस गरेका थिए। प्रस्तावमा सनातन हिन्दू राष्ट्रको पक्षमा उभिने समय आएको दाबी गरिएको छ।
नेपाली भूमिमा प्रादुर्भाव भएको बौद्ध एवम् किराँत धर्म, दर्शन, संस्कृतिसहित ९४ प्रतिशतभन्दा बढी वैदिक सनातन हिन्दूधर्म र संस्कृतिमा आस्था र विश्वास राख्ने जनताको भावनालाई पूरै उपेक्षा गरी राष्ट्रिय एकताका आधारहरू, आपसी सद्भाव, सहिष्णुता, सहअस्तित्वको अभ्यासमा खलल पुग्ने गरी नेपाली कांग्रेस धर्म निरपेक्षताको पक्षमा उभिएको उनीहरुको प्रस्तावमा उल्लेख छ।
नेता भण्डारीको नेतृत्वमा सनातन हिन्दू राष्ट्र नेपाल स्थापना महाभियान पनि गठन गरिएको छ। त्यसमा केही सक्रिय कांग्रेस नेताहरू पनि देखिन्छन्। कतिपयले भने प्राविधिक रुपमा मात्रै कांग्रेसमा देखिन्छन्। उनीहरूले कांग्रेस कार्यकर्ता वा समग्र जनमतको प्रतिनिधित्व गर्छन् वा गर्दैनन् भन्ने अन्योलपूर्ण स्थिति छ।
अभियानको नेतृत्वकर्ता भण्डारी मुलुकको सदियौंदेखिको वैदिक सनातन, सभ्यता, संस्कृति, धर्मको विरुद्धमा धेरै ठूला षड्यन्त्र योजना बन्दै आएको तर्क गर्छन्। यसकाविरुद्ध व्यापक गतिविधि हुन थालेको उनको तर्क छ। आफूहरूको अभियानको औचित्य खुलाउँदै उनले भने, ‘संसारका अन्य मुलुकमा जस्तै हाम्रो मुलुकमा पनि वैदिक धर्मको संरक्षण, सुरक्षा गर्नु राष्ट्रको दायित्व र जिम्मेवारी हुन्छ। त्यसकारण सबै धर्मको रक्षा हुने गरी मुलुकको मूल धर्मको रक्षा गर्न आवश्यक छ। कांग्रेस जस्तो पार्टीले यसको नेतृत्व गर्नुपर्छ र जिम्मेवारी निर्वाह गर्नुपर्छ भन्ने सन्दर्भमा पार्टीभित्र धेरै ठूलो मत छ।’
कांग्रेसभित्र यस किसिमको अभियान चलेको यो पहिलो पटक होइन। २०७५ सालको महासमिति बैठकमा पनि हिन्दू राष्ट्रको पक्षमा हस्ताक्षर अभियान चलाइएको थियो। त्यसबेला पनि महासमितिमा रहेका ७२१ जना सदस्यहरूले हस्ताक्षर गरे पनि त्यसले बैठकमा औपचारिक प्रवेश भने पाएको थिएन। यसपटक पनि यो विषय औपचारिक रुपमा प्रवेश गर्न भने पाएन। कांग्रेसका प्रचार विभाग प्रमुख मीनबहादुर विश्वकर्माले त्यस किसिमको प्रचार स्वीकार्य नभएको धारणा सार्वजनिक गरेका थिए।
महासमितिस्थल ललितपुरको गोदावरीमा आइतबार भएको पत्रकार सम्मेलनमा विश्वकर्माले भनेका थिए, ‘नेपाली कांग्रेस कुनै पनि एकल विचारको पक्षमा छैन। त्यसैले हामीले बहुलवादमा आधारित बहुदल भन्यौं। एकल धर्मको राज्य, एकल वंशको शासन, एकल जातीय शासन, एकल विचारको शासन नेपाली कांग्रेसका लागि स्वीकार्य छैन।’
राजनीति विश्लेषक हरि शर्मा विचारको विविधता अनुसार सबैले आफ्ना विचारहरु प्रस्तुत गर्न पाउने बताउँछन्। तर, त्यो विचार संवैधानिक मयार्दाभित्र बसेर व्यक्त हुनुपर्ने उनको भनाइ छ।
‘विचारको विविधता आफ्नो ठाउँमा छँदैछ। सबैले आफ्ना विचारहरु प्रस्तुत गर्न पाउँछन्। तर, संवैधानिक मयार्दाभित्र बसेर गर्नुपर्यो नि’, नेपाल लाइभसँग शर्माले भने, ‘त्यो भनेको संविधानको धर्मनिरपेक्षता हटाऊ भन्ने कुरा संविधानको विषय भएकाले संसद्मा कुरा गर्नुपर्यो। बाहिर कुरा गर्दा त्यसले उच्छृङ्खलता ल्याउँछ।’
यस्तो (हिन्दू राष्ट्रको) प्रस्तावले नेपालको संविधान र राजनीतिक स्थिरतालाई खलल पुर्याउने काम गर्ने उनले बताए। संविधान जनताले बुझेनन् भन्न सकिए पनि सांसद, मन्त्री, विभिन्न समितिमा काम गरेका मानिसहरुले त्यस्तो कुरा गर्नु बिडम्बना भएको शर्माको भनाइ छ।
‘संविधानमाथि जताततैबाट प्रहार भइरहेको बेला संविधान नै परिवर्तन गरौं भन्दै कांग्रेसभित्रै यो विषय आउनु विडम्बना र विरोधाभास हो', शर्मा भन्छन्।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
