काठमाडौं- प्रदेश ४ प्रमुख बाबुराम कुँवरकी पत्नी सीता प्रसाईं हरेक हप्ताजसो महानगरीय प्रहरी प्रहरी परिसर टेकु धाउँछिन्। उनी प्रहरीकोमा यसरी धाउनुको कारणे हो, चेक बाउन्स।

लाखौं रकम बराबरको चेक बाउन्स भएको भन्दै उनले महानगरीय प्रहरी परिसरमा चेक बाउन्सको उजुरी दर्ता गराएकी छिन्। यसरी उनी हरके हप्ताजसो चेक बाउन्स भयो भन्दै प्रहरीको गएर उजुरीको फलो गर्ने गरेकी छिन्। आफू पीडित भएको बताउँछिन्।

निर्जला विमली सेढाईं, रमेशलाल राजभण्डारीलगायत आधा दर्जनभन्दा बढी व्यक्तिले आफूलाई ठगेको प्रसाईंको भनाइ छ। यसरी करोडभन्दा बढी ठगिएको भन्दै प्रसाईंले उजुरी दिएकी हुन्। 

प्रसाईं ठगिएको भनिएको भित्री कुरा भने निकै रहस्यमय छ। प्रहरी स्रोतका अनुसार उनले ढुकुटी खेलाउने, मिटर ब्याजमा रकम लगानी गर्ने गर्छिन्। उनले कानुन विपरीत ढुकुटी र मिटर ब्याजमा लगानी गर्ने गरेको सूचना पाए पनि प्रहरीले भिआइपी व्यक्ति भएकै कारण केही गर्न सकेको छैन।

ढुकुटी खेल्दा प्रसाईंबाटै लिएको चर्को ब्याज तिर्न नसकेको भन्दै केही समय पहिला केही व्यक्ति प्रहरीकोमा पनि पुगेका थिए। प्रहरीले प्रमाण नपुगेको भन्दै प्रसाईंलाई कारबाही गरेन। अहिले पनि उनी हरेक हप्ता चेक बाउन्स भयो भन्दै प्रहरीकोमा धाउने गर्छिन्।

यसरी भिआइपी व्यक्तिको आडमा बसेर प्रसाईंजस्ता धेरै व्यक्तिले चेक बाउन्स गराउने र माटो रकम असुल्ने गरेको पाइएको छ। व्यवहारिक रुपमा पीडित भनिएका नै ठग हुन्छन्। तर प्रमाणमा पीडित नै भएपछि प्रसाईजस्ता भिआइपी व्यक्तिले चेक बाउन्सको फाइदा उठाउँदै आएका काठमाडौं परिसरकै एक उच्च अधिकारी बताउँछन्।

चेक बाउन्सका अर्का भिआइपी पीडित हुन् पूर्व राजा वीरेन्द्र शाहसँग नाता जोडिएका व्यक्ति अन्नपूर्ण राणा। राणा वीरन्द्रकी छोरी सु्रतीकी नन्द हुन्। उनी पनि लाखौं रुपैयाँको चेक बाउन्स भएको भन्दै प्रहरीको धाउने गर्छिन्। यी भिआइपी चेक बाउन्स पीडितका नमूना मात्र हुन्। 

भिआइपी भएरै चेक बाउन्सको नाममा ठगी गर्ने पनि छन्। दोलखाका दिनेश कोइराला भिआइपीको नाम लिँदै ठगी गर्ने व्यक्ति हुन्। उनलाई चेक बाउन्स गरेको आरोपमा महानगरीय प्रहरी परिसर काठमाडौंले पक्राउ समेत गरेको थियो। उनले आफू दोलखा कांग्रेसका पूर्वसभापति तारा कोइरालानिकट भन्दै ठगी गरेका थिए। उनी विरुद्ध १ करोड भन्दा बढी रकम ठगेको आरोप लागेको छ। पक्राउ परेका उनी धरौटीमा रिहा भइसकेका छन्।

उनले सर्वसाधारणदेखि भिआइपी व्यक्तिसम्मलाई ठगी गरेका छन्। पूर्वसेनापति प्याराजंग थापाका छोरा कवीरजंग थापा र प्रहरीका पूर्वअधिकृतलाई समेत उनले ठगी गरेको खुलेको थियो। 

चेक बाउन्सको आरोप खेप्ने अर्का भिआइपी व्यक्ति हुन् ग्रेटर नेपालका संयोजक फणिन्द्र नेपाल। गौशालामा इडन गार्डेन स्कुल सञ्चालन गर्दै आएका नेपालले स्कुल भवनको भाडा भनेर दिएको ६ लाख रुपैयाँको चेक बाउन्स भएपछि घरबेटी नरेशकुमार न्यौपानेले प्रहरीमा उजुरी दिए। 

उनको उजुरीको आधारमा नेपाललाई वैशाख १० गते प्रहरीले पक्राउ गर्‍यो। तर यो आरोप सत्य नभएको नेपालको दाबी छ। उनले भनेका छन्, ‘भाडाबापत ६ लाख दिएको तर पछि ६ लाख रुपैयाँ नगद नै दिएर चेक फिर्ता गर्न भनेको थिएँ। चेक आज बिर्सिएँ। भोलि ल्याउँछु भनेर पछि चेक बाउन्स गरेर उल्टै फसाइयो।’ उनी वैशाख २७ गते २ लाख धरौटीमा रिहा भएका छन्। 

तर ६ लाख बाउन्स भयो भनेर उजुरी दिएका पीडितले भने रकम पाउन सकेका छैनन्।

त्यस्तै सबैभन्दा पछिल्लो चेक बाउन्सको भिआइपी घटना मोडल खुस्बु ओलीसँग सम्बन्धित छ। सप्तरीका गोपाल कटुवालले २ वर्षअघि ३६ लाख रुपैयाँ खुस्बुलाई दिएका थिए। उक्त रकम तिर्न भन्दै ३६ लाखको चेक खुस्बुले गोपाललाई दिएकी थिइन्। पछि चेक बाउन्स भएपछि गोपालले खुस्बुविरुद्ध जिल्ला अदालत काठमाडौंमा 'चेक अनादार'को मुद्दा दायर गरेका थिए।

सोही मुद्दामा जिल्ला न्यायाधीश श्रीकृष्ण भट्टराईको इजलासले खुस्बु ओलीलाई दोषी ठहर गर्दै सजाय सुनाएको छ। फैसला अनुसार मोडेल ओलीलाई ३ महिना कैद र ३ हजार जरिवाना सुनाइएको छ भने ३६ लाख चेक काटेदेखिको साँवा र ब्याजसमेत तिर्नुपर्ने जिल्ला अदालत काठमाडौँको ठहर छ।

तर ओलीले चेक बाउन्सको उजुरीबारे अदालतले आफूलाई कुनै सूचना नै नदिएको दाबी गरेकी छन्। ‘मैले यसबारे कोर्टबाट एउटा लेटर पनि पाएको छैन। म्यादका लागि पनि बोलाएको जानकारी छैन’ उनले भनिन्, ‘बैंकसँग पहिले नै कटआउट भएर मैले पत्र पनि पाइसकेको छु।’ अदालत गएर बाँकी प्रक्रिया चाल्ने उनको भनाइ छ।

त्यस्तै काठमाडौं तारकेश्वर नगरपालिकाका मनोहर तिवारी र सुनसरीका अनिल विश्वकर्माजस्ता चेक बाउन्सका ठूलो रकम ठगी गर्ने विरुद्ध पनि पटकपटक प्रहरीमा उजुरी पर्दै आएको छ। 

विश्वकर्माले ७ करोड रुपैयाँ र तिवारीले ४ करोड रुपैयाँ ठगी गरेको भन्दै केही समय अघि काठमाडौं प्रहरीमा उजुरी समेत परेको थियो। उनीहरु दुबै जनाले घरजग्गा कारोबार, मिटर ब्याजमा पैसा लगाउन भन्दै रकम उठाएर ठगी गर्ने र रकम फिर्ता गर्न भनेर दिएको चेक बाउन्स हुने गरेको थियो। 

यसरी पछिल्लो समय करोडौं रुपैयाँ बराबरको चेक बाउन्स भएको भन्दै प्रहरीमा उजुरी पर्ने गरेको छ। यसबारे महानगरीय प्रहरी परिसर काठमाडौंका प्रमुख एसएसपी उत्तमराज सुवेदीले कार्यभार सम्हालेको केही दिनमै पत्रकार सम्मेलन गरेरै चेक बाउन्सका नाममा हुने विकृति प्रहरीले रोक्ने बताएका थिए। पत्रकार सम्मेलनमा उनले भनेका थिए ‘चेक बाउन्सका अधिकांश घटनामा मिटर ब्याज, ढुकुटी, घरजग्गा कारोबार र ठगीसँग जोडिने गरेको पाइएको छ। यसबारे  प्रहरीले सुक्ष्म निगरानी राखेर कारबाही गर्छ।’

यसरी चेक बाउन्सबाट पीडित हुने व्यक्ति सर्वसाधारण मात्रै छैनन्। यसबाट शिक्षित र भिआइपी भनिएका व्यक्ति नै पीडित बनेका उदाहरण धेरै छन्। त्यस्तै, ठगी गर्ने व्यक्ति पनि भिआइपी नै छन्। 

प्रहरीले चेक बाउन्सको मुद्दा हेर्न थालेपछि अधिकांश कारोबार चेकमार्फत हुने र विश्वासका लागि भन्दै खाली चेकमा समेत हस्ताक्षर गरेर दिने, मिटर ब्याजीले चेकमार्फत् रकम लेनदेन गर्ने र त्यसको दुरुपयोग गर्दै चेक बाउन्स हुने घटना नौला होइनन्।

यो पनिः 

चेक बाउन्स-१ : प्रहरी कार्यालयमा उजुरीका चाङ, अभियुक्तले भरिभराउ हिरासत

चेक बाउन्स-२ : ३५ लाखको चेक बैंकमै फालेर फरार, २ करोडको चेक प्रहरीलाई

चेक बाउन्स-३ : ८५ लाख ऋण दिएर २ करोड असुल्ने सहकारीको दाउ

चेक बाउन्स-४ : मोडल खुस्बुलाई ३ महिना कैद फैसला