काठमाडौं– बाराका विष्णु गौतम गत मार्चमा दक्षिण कोरिया उडिसक्नुपर्ने थियो। तर, लकडाउनका कारण उनी कोरिया जान पाएनन्। भिसा आएको ६ महिनाभित्र कोरिया प्रवेश गरिसक्नु पर्छ। उनको कोरिया प्रवेश गर्न पाउने अवधि केही दिनमा सकिँदैछ। तर, अहिले कोरिया बन्द छ।
‘कोरिया जान पाउने समय अब केही दिनमात्र बाँकी छ। सरकारले कोरिया नखुलाउने हो भने बल्लबल्ल पाएको रोजगारी पनि गुम्छ। वर्षाैंकाे मेहनत माटोमा मिल्छ,’ उनी भन्छन्, ‘सरकारले न त देशमा रोजगारी दिन्छ न त विदेश जान दिन्छ।’ नेपाल सरकारले कोरियाली सरकारसँग समन्वय गरेर तत्काल उडान खुला नगरे आफू र आफूजस्ता थुप्रै युवाहरुको रोजगारी गुम्ने अवस्था सिर्जना भएको उनी बताउँछन्।
‘हामीलाई जहाज चार्टर्डमार्फत् हुन्छ वा व्यवसायिक उडान खुला गरेर हुन्छ, जसरी हुन्छ कोरिया पठाउनै पर्छ। होइन भने हामी आफ्नो रोजिरोटीका लागि कडा आन्दोलनमा उत्रिन बाध्य हुन्छौँ,’ उनले भने।
गोरखाका उत्तम न्यौपानेले सन् २०१७ मा कोरिया रोजगारीका लागि भाषा परीक्षा दिएका थिए। उनको नाम निस्कियाे। तर, उनी रोजगारदाताको छनोटमा पर्न सकेनन्।
२ वर्षभन्दा बढी समयसम्म भिसा नआएपछि उनले रोजगारी माया मारिसकेका थिए। तर, सन् २०१९ मा उनको भिसा आयो। भिसा आएर कोरिया जान ठिक्क परेको समयमा कोरोनाका कारण अन्तराष्ट्रिय उडानहरु बन्द भए। उनी पनि रोकिए। ‘मेरो १७ मार्चको उडान थियो। लकडाउनले जान पाइएन। अब कोरिया प्रवेश गर्न पाउने अवधि १ महिनामात्रै छ। एक महिनाभित्र कोरिया जान पाइएन भने भिसा सकिन्छ। देशमा काम छैन, यता न उताको भइन्छ,’ उत्तम सुनाउँछन्।
रामेछापकी अम्बिका मोक्तानको पनि यहि २९ जुलाईमा कोरिया प्रवेश गर्न पाउने अवधि सकिँदैछ। ‘अब उड्न नपाए बल्लबल्ल आएको अवसर पनि गुम्छ। खै जता गएपनि सरकारले हाम्रो कुरा सुन्दै सुन्दैन,’ झण्डै ३ वर्षपछि कोरियाली रोजगारीका लागि छनोट भएकी मोक्तानलाई कोरिया जान नपाउने हो कि भन्ने निकै चिन्ता छ।
२०१७ मा कृषि कामका लागि भाषा परीक्षा दिएकी उनी भाषा परीक्षामा उत्तीर्ण भएकी थिइन्। तर, उनी रोजगारदाताको छनोटमा भने परेकी थिइनन्। ‘भिसा त आयो बल्लतल्ल, आएको भिसा पनि अब उडान खुलेन भने सकिन्छ। हामीलाई सरकारले न त देशमा रोजगारी दिन सक्छ। न त हामीले विदेशमा पाएको अबसरको ग्यारेन्टी,’ उनी चिन्ता व्यक्त गर्छिन्।
उनीजस्ता हजारौँ युवाहरु कोरियाली रोजगारी गुम्ने चिन्तामा छन्। राेजगारी गुम्ने चिन्तामा रहेका युवाहरुले मंगलबार पनि कोरियाली रोजगारी सुनिश्चितता गर्नुपर्ने माग राख्दै माइतीघरमा आन्दोलनमा उत्रिए। यसअघि गत बुधबार आन्दोलनमा उत्रिएका उनीहरुको माग सुनुवाई नभएको भन्दै मंगलबार पुनः आन्दोलनमा उत्रिएका हुन्। सरकारले तत्काल रोजगारी खुला नगरे आफूहरु अझ कडा आन्दोलनमा उत्रिन बाध्य हुने चेतावनी उनीहरुले दिएका छन्।
तत्काल कोरिया खुला नगरे ५ हजारको रोजगारी गुम्दै
सरकारले तत्काल कोरिया जाने बाटो खुल्ला नगरे ५ हजार युवाहरुको रोजगारी गुम्ने अवस्थामा रहेको छ। भिसा आएर पनि लकडाउनका कारण कोरिया जान नपाएका ५ हजार युवाहरुको रोजगारी गुम्ने अवस्थामा आएकाे हाे। यहि जुलाईभित्र कोरियाका लागि उडान खुला नगरे ५ सयभन्दा बढी युवाहरुको रोजगारी गुम्ने उल्लेख गरिएको छ।
सरकारले वैदेशिक रोजगारीका क्रममा बिदामा आएर अड्किएका तथा भिसाअवधि नसकिएकाहरुलाई भने स्वास्थ्य मापदण्ड पालना गरी वैदेशिक रोजगारीमा पठाउन सुरु गरेको छ। नयाँ श्रम स्वीकृति दिएर वैदेशिक रोजगारीमा पठाउने निर्णय भने सरकारले गरेको छैन।
आत्तिनु पर्दैन हामी छलफल गरिरहेकाछौँ : महानिर्देशक दाहाल
वैदेशिक रोजगार विभागका महानिर्देशक कुमार दाहाल कोरियाले रेगुलर र बिदामा आएका श्रमिकहरुलाई चार्टर्ड फ्लाइटमार्फत् नलिने र रेगुलर फ्लाइट नहुँदा समस्या निम्तिएको बताउँछन्। समस्या सुल्झाउन परराष्ट्रमा पत्राचार गरिसकेको महानिर्देशक दाहालले जानकारी दिए।
महादिर्नेशक दाहालका अनुसार सन् २०१९ का पासरहरुमध्ये करिब ५ सयको भिसा आएको छ। उनीहरुको तत्काल कोरिया प्रवेश गर्ने अवधि सकिने समस्या छैन। ‘२०१७ र २०१८ का २/३ सय युवाहरुको सिटिभिआई (कोरिया प्रवेश अवधि) सकिँदैछ', महानिर्देशक दाहाल भन्छन्, 'आत्तिनुपर्ने अवस्था छैन। भिसा थपका लागि हामीले कुरा गरेका छौँ। एमओयुलाई नै रिभिजन गर्ने हो कि भनेर पनि कुरा भइरहेको छ।’
महानिर्देशक दाहालले नेपाल लाइभसँग भने, ‘कोरिया प्रवेश गरिसक्नुपर्ने अवधि सकियो भने हामी फेरि सिटिइभिआई मगाएर आफैँ प्रक्रिया गरिदिन्छौँ।’ कोरिया प्रवेशअवधि सकिने अवस्थाका २०१७ र २०१८ को पासरहरुको थप ६ महिनाअवधि थपका लागि कोरिया सरकारलाई पत्राचार गरिसकिएकाले आत्तिनुपर्ने अवस्था नरहेको उनको भनाई छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।