काठमाडौं- ग्रिन कफीको नाममा ठगी गर्दै आएका रसियन नागरिक इगोर कुट्सले नेपालमा अवैध रहेको बिटक्वाइन पनि माइनिङ गर्ने गरेको पुष्टि भएको छ।
२५ थान ल्यापटपसहित विभिन्न उपकरण बरामद भएपछि बिटक्वाइन माइनिङ गरेको हुनसक्ने भन्दै केन्द्रीय अनुसन्धान ब्यूरो (सीआईबी)ले ठगीसँगै बिटक्वाइनको पनि अनुसन्धान गरेको थियो। बरामद ल्यापटपसँगै अन्य उपकरणहरु प्रहरीको केन्द्रीय विधि विज्ञान प्रयोगशालामा परीक्षणका लागि पठाइएको थियो। विधि विज्ञानले बिटक्वाइन माइनिङ भएको रिपोर्ट दिएको सीआईबीका निर्देशक तथा डीआइजी सहकुलबहादुर थापाले नेपाल लाइभलाई जानकारी दिए।
‘विधि विज्ञानले बिटक्वाइन माइनिङ तथा कारोबार भएको भनेर रिपोर्ट दिएको छ,’ डीआइजी थापाले भने, ‘रिपोर्टअनुसार विगत डेढ वर्षदेखि अवैध बिटक्वाइन माइनिङ भएको देखिन्छ।’
बिटक्वाइन मानिङ गरेको रिपोर्ट विधि विज्ञानले दिएपछि सीआईबीले ठगीसँगै नेपाल राष्ट्र बैंक ऐन, २०५८ र विदेशी विनिमय (नियमित गर्ने) ऐन, २०१९ बमोजिम मुद्दा चलाउने रायसहित जिल्ला सरकारी वकिल कार्यालयमा फाइल पेस गरेका थियो। यी दुवै ऐनले नेपालमा बिटक्वाइनलाई मुद्राको रुपमा कानुनी मान्यता दिएको छैन। जसकारण बिटक्वाइनसम्बन्धी कारोबार नेपालमा पूर्णरुपमा गैरकानुनी हुन्छ।
सोही प्रावधानलाई टेकेर सीआईबीले सरकारी वकिलसमक्ष फाइल बुझाएको थियो। तर, सरकारी वकिल कार्यालयले भने ठगीमा मात्रै मुद्दा दर्ता गर्ने भन्दै बिटक्वाइनको फाइल फिर्ता पठाएको सीआईबी स्रोतले नेपाल लाइभलाई जानकारी दियो। ‘बिटक्वाइन कारोबार भएको पुष्टि भएपछि त्यसमा पनि मुद्दा चलाउन भन्दै सरकारी वकिलसमक्ष फाइल बुझाएका थियौं। तर, बिटक्वाइनको फाइल फिर्ता भएर आएको छ,’ सीआईबी उच्च स्रोतले भन्यो।
विधि विज्ञानले बिटक्वाइन कारोबार भएको भनेर पुष्टि हुँदा पनि फाइल फिर्ता गरिदिएपछि सीआईबीका अधिकारीहरु छक्क परेका छन्। ‘हामीले विधि विज्ञानले दिएको बिटक्वाइन कारोबारको रिपोर्टसहित फाइल पेस गरेका थियौं। तर, सरकारी वकिल कार्यालयले फिर्ता गरेपछि भने अचम्ममा पर्यौं,’ सीआईबी स्रोत भन्छ।
सरकारी वकिल कार्यालयले कति बिटक्वाइन कारोबार भयो, कहिलेदेखि सुरु भयोलगायत प्रस्ट नखुलेकाले फिर्ता गरिएको भन्दै पन्छिने काम गरेको छ। सीआईबीले भने सरकारी वकिल कार्यालयले फिर्ता पठाएको फाइल पुन: पठाउने तयारी गरेको छ।
के हो बिटक्वाइन?
ओपन सोर्स सफ्टवेयरको रुपमा जापानी नागरिक सातोसी नाकामोतोले सन् २००९ मा बिटक्वाइनको प्रयोग सुरु गरेका थिए। सन् २००९ मा १० सेन्टबाट यो सुरु भएको थियो। यो विश्वव्यापी डिजिटल भुक्तानी प्रणाली हो।
विश्वमा अहिले ११ सयभन्दा बढी 'क्रिप्टोकरेन्सी' प्रचलनमा रहेका छन्। यसको कारोबारमा कुनै बैंक वा मध्यस्थकर्ताको आवश्यकता पर्दैन र कारोबार गर्ने व्यक्तिहरुको पहिचान खुलाउन पनि जरुरी हुँदैन। यसको कारोबारमा कुनै सेवा शुल्क नलाग्ने, प्रयोगकर्ताको पहिचान नखुल्ने र करको दायराभित्र पनि नपर्ने देखिन्छ।
विश्वमा अहिले बिटक्वाइनमा लगानी बढिरहेको छ। बिटक्वाइन एक प्रकारको 'भर्चुअल' पैसा हो। यसको इलेक्ट्रोनिक कारोबारमात्रै गर्न मिल्छ। डलर, युरो, भारु वा नेपाली नोटजस्तो कागजीरुपमा छापिँदैन। तर, कम्युटर सफ्टवेयरमार्फत् विश्वभरका मान्छेले यसको कारोबार गर्न सक्छन्।
इन्टरनेटमार्फत् बिट सेवा लग अन गर्ने, युजर आइडी बनाउने, साथीभाइ खोज्ने, माइनिङ गर्ने, त्यसमा रहेको वालेटमा क्वाइन किनबेच गर्ने र कारोबार गर्ने गरिन्छ। बिटक्वाइन सेयरजस्तै गरी रकम बढ्ने हुन्छ। तर, यसमा कारोबार गर्ने व्यक्तिको पहिचान तथा रकमको स्रोत खुलाउनु पर्दैन।
चार जनाविरुद्धको ठगीको फाइल अदालतमा
बिटक्वाइनको फाइल फिर्ता भए पनि ग्रिन कफीको नाममा भएको ठगीसम्बन्धी फाइल भने सरकारी वकिल कार्यालयबाट जिल्ला अदालत काठमाडौं पुगिसकेको छ। रसियन नागरिक ३० वर्षीय कुट्ससँगै पोखरा महानगरपालिका-१९ का ४२ वर्षीय आशिष आचार्य, मुधुसुदन पाण्डे र राजु महर्जनलाई विपक्षी बनाउँदै ठगीको मुद्दा दायर भएको थियो।
रसियन नागरिक कुट्सको योजनामा आचार्यको नाममा नयाँबजार खुशिबुमा टिम वान सप्लायर्स प्रालि कम्पनी खोलेर काम गरिएको थियो। पाण्डे र महर्जनले भने ग्रिन कफीको ग्राहक बनाउने र सामान सप्लाइ गर्दै आएका थिए।
उनीहरुले उक्त कफी सेवन गरेपछि बिनाव्यायाम, बिनाडाइटिङ, कुनै साइडइफेक्टबिना एक हप्तामै १३ किलोसम्म मोटोपन घटाउँछ भन्दै अनलाइनमार्फत् विज्ञापन गरेर ठगी गरेका थिए। अनुसन्धानका क्रममा ग्रिन कफीको नाममा छ करोड रुपैयाँ ठगी भएको सीआईबीका प्रवक्ता एसपी गंगा पन्तले बताइन्। ग्रिन कफीबाट ठगिएको भन्दै जाहेर दिनेको संख्या ६० पुगेको छ।
उनीहरुले ग्रिन कफी प्रतिकेजी ९६० रुपैयाँमा किनेर विभिन्न केमिकल हालेर प्रशोधित गरेपछि प्रतिकेजी २० हजार रुपैयाँदेखि ४० हजार रुपैयाँसम्ममा बिक्री गर्दै ठगी गरेका थिए।
यसरी कमाएको रकम हुण्डीमार्फत् विदेश पुग्ने गरेको निष्कर्ष सीआईबीले निकालेको छ। यही शैली अपनाएर भारत र रसियामासमेत ठगी हुने गरेकोले यसको मुख्य योजनाकार रसियन नागरिक रहेको सीआईबीले जनाएको छ। प्रहरीले उक्त कम्पनीमा छापा मारेर ६४४ किलो हरियो कफी, बिक्री गर्ने तयारीमा राखेको १०० ग्रामको हरियो कफी दुई हजार ८२२ प्याकेट, विभिन्न कच्चा पदार्थ बरामद गरेको थियो।
सम्बन्धित समाचार:
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
