काठमाडौं– अभिनेत्री रेखा थापाको आगामी फिल्म ‘उपहार’को निर्माता/निर्देशकलाई ‘रचनात्मक दुर्व्यवहार’को आरोप लागेको छ।
ज्ञानेन्द्र देउजाले निर्देशन गर्न लागेको उक्त फिल्मको कन्सेप्ट रंगकर्मी सुलक्षण भारतीको हो। भारतीले आफ्नो कन्सेप्टमाथि खेलवाड गरेर अर्कैलाई स्क्रिप्ट लेख्न लगाइएको भन्दै आपत्ति जनाएका छन्।
भारतीले सोमबार फेसबुकमा एक स्टाटस लेखे, ‘रेखाजी र देउजा जी दुवैप्रति गम्भीर आपत्ति प्रकट गर्न चाहन्छु। मेरो वान लाइन वा कथामाथि मेरो अनुमती र पारिश्रमिक बिना नै काम गर्न खोज्नु कति सम्म न्यायोचित होला?।’
फिल्मको घोषणा गर्दा पटकथाकारमा अभिमन्यू निरवीको नाम थियो।
भारतीको स्टाटसमा निर्देशक देउजाले कमेन्ट गर्दै उनकै दोष देखाएका थिए। ‘पैसो लिएर कन्सेप्ट पनि डेभलप नगरी हिँड्ने तिमी हैन र भाइ? तिम्रो कारणले वैशाखमा बन्ने फिल्म आजसम्म बन्न नसकेको हैन र। आजसम्म प्रोड्युसरसँग सम्पर्कमा नआउने पनि तिमी हैन र। तिमीले पैसो लगेर चैतमा स्कृप्ट बुझाउँछु भनेर आजसम्म किन प्रोड्युसरसँग सम्पर्क गरेनौ।’
सुलक्षणले देउजाको कमेन्टको जवाफ फर्काउँदै आफू सम्पर्क बाहिर नभई निरत्तर सम्पर्कमा भएको लेखेका छन्। उनले आफूसँग सबै प्रमाण सुरक्षित भएको भन्दै आफ्नो कन्सेप्ट फिर्ता लिन आग्रह गरेका थिए।
यसरी सिर्जना भयो विवाद
६ महिनाअघि रेखा थापाले सुलक्षणलाई महिला मुद्दामाथि पटकथा लेख्न आग्रह गरेकी थिइन्। सुलक्षणले सुरुमा 'वन लाइन' लेखेर पठाए।
रेखा र ज्ञानेन्द्रलाई कन्सेप्ट मन पर्यो। सुलक्षणले स्क्रिप्टका लागि अग्रिम ७५ हजार रुपैयाँ पनि लिएका थिए। त्यसपछि सुलक्षणले स्क्रिप्टको पहिलो ड्राफ्ट लेखेर पठाए।
त्यसमा ज्ञानेन्द्र रेखाको टिम बसेर छलफल गर्यो। दोस्रो ड्राफ्टमा काम गर्नुअघि सुलक्षण बाइक दुर्घटनामा परे र ‘हस्पिटलाइज्ड’ भए।
सुलक्षणले खुट्टाको अप्रेसन गर्नुअघि नै आफूले दोस्रो ड्राफ्ट लेखेर पठाएको बताए। ‘म हस्पिटलाइज्ड भएको दौरान उहाँहरूले मेरो कथामा अभिमन्यू निरवीलाई स्क्रिप्ट लेख्न लगाउनुभएछ। जबकि म आफैंले त्यस्तो अवस्थामा पनि स्क्रिप्टको दोस्रो ड्राफ्ट लेखेर पठाएको थिएँ,’ सुलक्षण गुनासो गर्छन्। आफ्नो कथामा आफैंले लेखिरहेको स्क्रिप्टलाई लत्याएर सोही कन्सेप्टमा अर्को व्यक्तिलाई स्क्रिप्ट लेख्न लगाएपछि आफ्नो बौद्धिक सम्पत्तिको चोरी भएको आरोप सुलक्षणको छ।
आफूले लेखेको स्क्रिप्टमा निर्माता र निर्देशकले जबजर्स्ती सिन समावेश गर्न खोजेको आरोप सुलक्षणले लगाए। ‘उहाँहरू स्क्रिप्टमा जबर्जस्ती फाइट, गीत र रेप सिन समावेश गर्न खोज्नुहुन्थ्यो। त्यो कथाले मागेकै हुन्थेन। मेरो कथालाई म बिगार्न चाहन्न थिएँ,’ उनी भन्छन्।
ज्ञानेन्द्र भन्छन्– श्रीमतीलाई खेलाउन दबाब दिए
फिल्मका निर्देशक ज्ञानेन्द्र देउजा भने सुलक्षणले जबर्जस्ती बार्गेनिङ गरेर विवाद सिर्जना गर्न खोजेको आरोप लगाउँछन्। ‘विकास बोर्डमा उहाँकै नाममा कथा दर्ता छ। उहाँ कहिले आफ्नो श्रीमतीलाई खेलाऊ भन्नुहुन्छ। कहिले पूरा पारिश्रमिक चाहियो भन्नुहुन्छ,’ देउजा भन्छन्।
फिल्म घोषणामा रेखा थापा, आँचल शर्मा र पूजा शर्माको नाम सार्वजनिक गरिएको थियो। तर सुलक्षणले स्क्रिप्ट लेख्ने क्रममा एक जना कलाकार आफ्नो तर्फबाट राख्न आग्रह गरेका थिए। उनी सुलक्षणकै श्रीमती सिर्जना अधिकारी थिइन्। सिर्जना रंगमञ्चमा रुचाइएकी कलाकार हुन्। ‘मैले स्क्रिप्ट लेख्नुअघि नै उहाँहरूलाई तीन जना तपाईंहरूको तर्फबाट फाइनल गर्नु, एक जना मेरो तर्फबाट फाइनल गर्छु भनेको थिएँ। सिर्जना जी राम्रो कलाकार हुनुहुन्छ। मैले स्क्रिप्ट लेख्दा पनि उहाँकै क्यारेक्टर सोचेर लेखेको थिएँ,’ सुलक्षण भन्छन्, ‘तर उहाँहरूलाई सिर्जना जीको भूमिका बलियो हुन्छ जस्तो लाग्यो। चित्त बुझेन,’ सुलक्षण भन्छन्।
निर्देशक देउजा कन्सेप्ट सुलक्षणको नभई निर्देशक र प्रोड्युसरकै भएको बताउँछन्। ‘कन्सेप्ट निर्देशकले सोच्छ। छलफल हुन्छ। पन्चलाइन हुन्छ। त्यही अनुसार स्क्रिप्ट लेखकले लेख्छ। उहाँको मेहेनतको क्रेडिट त हामीले दिएकै छौँ नि। पटकथा उहाँको नरहेपछि कसरी उहाँको नाममा दिने,’ज्ञानेन्द्र भन्छन्।
सुलक्षण भन्छन्– मेरो ‘कन्सेप्ट’ फिर्ता नगरे अनसन बस्छु
सुलक्षणले आफ्नो कन्सेप्ट फिर्ता नगरे सत्याग्रह गर्ने बताउँछन्। उनी कन्सेप्ट आफ्नो रहेको प्रमाण आफूसँग सुरक्षित रहेको पनि बताउँछन्। ‘मलाई ७ वर्षअगाडि फुरेको कन्सेप्ट थियो यो। रेखाजीले महिलाको मुद्दामा कथा लेख्नु भनेपछि त्यही कन्सेप्टलाई मैले विकास गरेँ। मेरो फिल्मको नाम फल्स सेलिङ थियो। फिल्मको नामै परिवर्तन गरेर उपहार राखेका रहेछन्। जीवनमा कन्सेप्ट बल्ल बल्ल आउँछ। आफूले त्यसलाई जोगाएर राखेको हुन्छ। मान्छेले सधैं नयाँ सोचेर बस्न सक्दैन। बल्ल बल्ल सोचेको कन्सेप्ट अरुले कब्जा गर्दा मलाई मानसिक तनाब हुन थालिसक्यो,’ उनी भन्छन्, ‘मैले मेरो कथा फिर्ता देऊ पैसा फिर्ता गर्छु भनिरहेको छु। नत्र म सत्याग्रह गर्छु।’
सर्वोच्च अदालत बार एसोसियसनका पूर्व सचिव तथा अधिवक्ता ऋषिराम घिमिरे एउटा व्यक्तिको कन्सेप्टलाई अर्कोले अनुमति विनै स्क्रिप्ट लेख्नु बौद्धिक सम्पत्ति चोरीभित्र पर्ने बताउँछन्। ‘एउटाले उत्पादन गरेको कन्सेप्टलाई अनुमति विना प्रयोग गर्न मिल्दैन। यस्तो भएमा बौद्धिक सम्पत्ति ऐन अन्तर्गतका कानुनी प्रावधान छन्। कानुनी उपचारमा जान सकिन्छ,’ उनी भन्छन्।
यस विवादबारे चलचित्रकर्मीहरू भने मौन छन्। तर अभिनेता दिव्य देवले भने सुलक्षणको पोस्ट सेयर गर्दै लेखेका छन्, ‘अनुचित काम नहोस्। छिट्टै हल होस्।’
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
