नेपालका २८ जिल्लामा चिया खेती, तर विदेशबाटै हुन्छ करोडौंको आयात

कृषि

कल्पना घिमिरे बिहीबार, फागुन ४, २०७९ ०७:३१

तस्बिर: राष्ट्रिय चिया तथा कफी विकास बोर्ड

काठमाडौं- चिया तथा कफी विकास बोर्डका अनुसार नेपालका २८ जिल्लामा व्यावसायिक चियाखेती गरिन्छ। जसमध्ये झापा र इलाममा प्रशस्त चिया उत्पादन हुन्छ। तर स्वदेशी चिया प्रशस्त हुँदाहुँदै बाहिरी मुलुकबाट वर्षेनी १२ करोड रुपैयाँको चिया आयात हुने गरेको पाइएको छ।

चालु आर्थिक वर्षको साउन महिनादेखि पुस महिनासम्म ८ करोड १२ लाख ३८ हजार रुपैयाँको १६८.५० मेट्रिक टन चिया आयात भएको भन्सार विभागको तथ्यांकमा देखिन्छ।

जसमध्ये २२ लाख ३० हजारको १.३९ केजी ग्रिन टी आयात भएको छ। त्यस्तै सात करोड ४८ लाख ७४ हजार रुपैयाँको १६७.११ मेट्रिक टन कालो चिया आयात भएको विभागको तथ्यांकले देखाउँछ।

चिया तथा कफी विकास बोर्डका प्रवक्ता दिपक खनालले नेपालमा विभिन्न कलात्मक चियाको माग भएको र कलात्मक चिया उत्पादनका लागि उच्च प्रविधिबाट प्रशोधन गरिनुपर्ने भएकाले नेपालमा सो प्रविधि नभएको कारण उच्च प्रविधिबाट प्रशोधित चिया आयात गरिने बताए।

‘नेपालमा चिया उत्पादन प्रशस्त छ। एभरेजमा वर्षेनी चार अर्बको चिया निर्यात हुने गरेको छ। नेपालमा केही चिया पारखीहरुले विभिन्न आर्टका चिया मन पराउने गर्छन् र विदेशबाट उच्च प्रविधिबाट प्रशोधित चिया सानो परिमाणमा महँगो शुल्क तिरेर ल्याउने गरेका छन्,’ उनले भने।

सवाँ पाँच वर्षमा साढे ५३ करोडको चिया आयात
आर्थिक वर्ष २०७५/०७६ मा १२ करोड १६ लाख २३ हजार तीन सय रुपैयाँको ३४७.५३ मेट्रिक टन चिया आयात भएको भन्सार विभागले जनाएको छ। जसमध्ये ९ करोड ७० लाख ५८ हजार रुपैयाँको ३०४.९७ मेट्रिक टन कालो चिया, ग्रिन टी दुई करोड ६ लाख ७३ हजार रुपैयाँको ३८.३८ मेट्रिक टन र ३८ लाख ९२ हजार रुपैयाँको ४. १८ मेट्रिक टन ब्याग फिल्टर पेपर चिया आयात भएको छ।

आर्थिक वर्ष २०७६/०७७ मा आठ करोड १३ लाख ३० रुपैयाँको २२३.३६ मेट्रिक टन चिया आयात भएको भन्सार विभागको तथ्यांकमा छ। जसमध्ये ६ करोड चार लाख ८७ हजार रुपैयाँको १९२.२८ मेट्रिक टन कालो चिया, एक करोड ११ लाख ८९ हजार रुपैयाँको ग्रिन टी, ३६ लाख ८९ हजार रुपैयाँको ४.५८ मेट्रिक टन ब्याग फिल्टर पेपर चिया र दुई लाख ४३ हजार रुपैयाँको १४८ केजी हर्बल चिया आयात भएको छ।

आर्थिक वर्ष २०७७/०७८ मा १५ करोड ८४ लाख ५ हजार रुपैयाँको ३५८.०१ मेट्रिक टन चिया आयात भएको विभागको तथ्यांकमा उल्लेख छ। जसमध्ये १२ करोड ४७ लाख ७२ हजार रुपैयाँको ३१८.३३ मेट्रिक टन कालो चिया, ग्रिन टी दुई करोड ३८ लाख ४० हजार रुपैयाँको २८.४८ मेट्रिक टन, एक लाख सात हजार रुपैयाँको ७४ केजी हर्बल चिया र ६९ लाख ८६ हजार रुपैयाँको ब्याग फिल्टर पेपर चिया आयात भएको छ।

२०७८/०७९ मा आठ करोड ८३ लाख ६२ हजार रुपैयाँको २१२.१९ मेट्रिक टन चिया आयात भएको विभागको तथ्यांकमा छ। जसमध्ये सात करोड १९ लाख ८७ हजार रुपैयाँको १८३.५८ मेट्रिक टन कालो चिया, एक करोड १६ लाख ५८ हजार रुपैयाँको २०.१३ मेट्रिक टन ग्रिन टी, दुई लाख ५० हजार रुपैयाँको ५३६ केजी हर्बल चिया र ४४ लाख ६६ हजार रुपैयाँको ७.९५ मेट्रिक टन ब्याग फिल्टर पेपर टी आयात भएको विभागको तथ्यांकमा उल्लेख छ।

२०७९/०८० मा साउन महिनादेखि पुस महिनासम्म ८ करोड १२ लाख ३८ हजार रुपैयाँको १६८.५० मेट्रिक टन चिया आयात भएको भन्सार विभागको तथ्यांकमा देखिन्छ।

जसमध्ये सात करोड ४८ लाख ७४ हजार रुपैयाँको १६७.११ मेट्रिक टन कालो चिया, २२ लाख ३० हजारको १.३९ केजी ग्रिन टी र ४१ लाख ३५ हजार रुपैयाँको ४.४१ मेट्रिक टन ब्याग फिल्टर पेपर चिया आयात भएको विभागको तथ्यांकले देखाउँछ।

आर्थिक वर्ष २०७५/०७६ देखि आर्थिक वर्ष २०७९/०८० को पुस मसान्तसम्ममा (सावा पाँच वर्षको अवधि) नेपालले विभिन्न मुलुबाट ५३ करोड ९ लाख ५८ हजार रुपैयाँको १३१४ मेट्रिक टन चिया आयात गरेको भन्सार विभागले जनाएको छ।

स्वदेशी उत्पादन हुँदाहुँदै वर्षेनी ७-१५ करोडको चिया आयात
आफ्नै चिया उत्पादन प्रशस्त छ। तर वर्षेनी सातदेखि १५ करोड रुपैयाँसम्मको चिया आयात हुने गरेको पाइएको छ। नेपालका केही चिया पारखीहरुले विभिन्न कलात्मक किसिमका चिया रुचाउने भएकाले बाहिरी मुलुकबाट आयात गर्नुपरेको चिया तथा कफी विकास बोर्डको भनाइ छ।

आर्थिक वर्ष २०७३/०७४ मा २८२४१ हेक्टर जमिनमा २४४०९.२९ मेट्रिक टन चिया उत्पादन भएको बोर्डको तथ्यांकले देखाउँछ। जसमध्ये १८५४७.४० मेट्रिक टन सीटीसी चिया उत्पादन भएको थियो भने ५८६१.८९ मेट्रिक टन अर्थोडक्स चिया उत्पादन भएको थियो। सोही आर्थिक वर्षमा ९ करोड ६ लाख ७० हजार रुपैयाँको चिया आयात भएको बोर्डको तथ्यांकमा छ।

आर्थिक वर्ष २०७४/०७५ मा २८५९५ हेक्टर जमिनमा २४८०३.५७ मेट्रिक टन चिया उत्पादन भएको थियो। जसमध्ये १८८२५.६० मेट्रिक टन सीटीसी चिया उत्पादन भएको थियो भने ५९७७.९७ मेट्रिक टन अर्थोडक्स चिया उत्पादन भएको बोर्डको तथ्यांकले देखाउँछ। सोही आर्थिक वर्षमा १२ करोड ९ लाख सात हजार रुपैयाँको चिया आयात भएको बोर्डले जनाएको छ।

आर्थिक वर्ष २०७५/०७६ मा २८७३२ हेक्टर जमिनमा २५२०५.८६ मट्रिक टन चिया उत्पादन भएको थियो। जसमध्ये १९१०८ मेट्रिक टन सीटीसी चिया उत्पादन भएको थियो भने ६०९७.८६ मेट्रिक टन अर्थोडक्स चिया उत्पादन भएको बोर्डको तथ्यांकमा देखिएको छ। सोही आर्थिक वर्षमा ११ करोड७७ लाख ३२ हजार तीन सय रुपैयाँको चिया आयात भएको थियो।

आर्थिक वर्ष २०७६/०७७ मा १६९०५ हेक्टर जमिनमा २४११८.२७ मेट्रिक टन चिया उत्पादन भएको थियो। जसमध्ये सीटीसी चिया १४९७७.३० मेट्रिक टन उत्पादन भएको थियो। २२५२ मेट्रिक टन अर्थोडक्स चिया, ७४५.५५ मेट्रिक टन ग्रिन टी उत्पादन र १४४.१२ मेट्रिक टन अन्य चिया उत्पादन भएको बोर्डको तथ्यांकमा देखिएको छ। सोही आर्थिक वर्षमा सात करोड ७४ लाख ६५० रुपैयाँको चिया आयात भएको बोर्डले जनाएको छ।

आर्थिक वर्ष २०७७/०७८ मा १६९२० हेक्टर जमिनमा २३७४५.९० मेट्रिक टन चिया उत्पादन भएको थियो। जसमध्ये सीटीसी चिया १५६५४.१० मेट्रिक टन चिया उत्पादन भएको थियो। ७१६८.२५ मेट्रिक टन अर्थोडक्स चिया, ७७२.४५ मेट्रिक टन ग्रिन टी उत्पादन र १५१.०९ मेट्रिक टन अन्य चिया उत्पादन भएको बोर्डको तथ्यांकमा उल्लेख छ।

सोही आर्थिक वर्षमा १५ करोड १३ लाख १२ हजार १४० रुपैयाँको चिया आयात भएको बोर्डले जनाएको छ।

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।