उकालो लाग्दैछ अपराधको ग्राफ, परिवार र आफन्तबाटै असुरक्षित छन् महिला

समाज

अन्तर्राष्ट्रिय महिला श्रमिक दिवस : उकालो लाग्दैछ अपराधको ग्राफ, परिवार र आफन्तबाटै असुरक्षित छन् महिला साढे पाँच वर्षमा एकलाख बढी महिला हिंसाका उजुरी, सबैभन्दा बढी मधेशमा

कल्पना घिमिरे शुक्रबार, फागुन २५, २०८० ११:२२

काठमाडौं–आज ११४ औं अन्तर्राष्ट्रिय महिला श्रमिक दिवस। विविध कार्यक्रम गरी महिला श्रमिक दिवस मनाइरहँदा महिलामाथि हुने अध्याँरा पाटाहरु (अपराध) भने रोकिनुको साटो अपराधको ग्राफ भने उकालो लाग्दो अवस्थामा छ।

घरभित्रै तथा परिवारमै हुने हिंसा, बलात्कारका घटनादेखि परिवारभन्दा बाह्य क्षेत्रबाट हुने अपराधका घटनाहरु न्यूनिकरण हुनुको साटो निरन्तर उकालो लाग्दो अवस्थामा छ। २/३ वर्षका बालिकादेखि वृद्ध महिला तथा अपांगता भएका महिला तथा नाबालिकाहरु बलात्कृत भएका घटनाहरु निरन्तर भइरहेको प्रहरीको तंथ्याकले देखाइरहेको छ।

अन्तराष्ट्रिय श्रमिक महिला दिवसको अवसरमा महिला तथा बालबालिकामाथि हुने यीनै र यस्तै अपराधका घटनाहरुको केन्द्रमा तयार पारेको एउटा रिपोर्ट प्रस्तुत गरेका छौं ।

सोमबार राति मोरङको पथरी शनिश्चरे नगरपालिका–७ लामाटोलीमा खोटाङकी ज्ञानकुमारी राई (संजना) को शव फेला पर्‍यो। उनलाई धारिलो हतियार प्रयोग गरी हत्या गरेको अवस्थामा फेला पारिएको थियो।

शनिश्चरे–१ स्थित पञ्चायत माविमा कक्षा ७ मा अध्ययनरत १५ वर्षीया ज्ञानकुमारी मामाघर बस्दै आएकी थिइन्। उनी राति शौचालय जाने क्रममा उनको हत्या भएको बताइएको छ।

राति सुतिसकेको समयमा आवाज आएपछि हेर्न जाँदा ज्ञानकुमारीलाई अज्ञात व्यक्तिले धारिलो हतियार प्रयोग गरी भागेको देखिएको किशोरीका दाजु विमल राईले बताए। घटनालगत्तै विमलले स्थानीयको सहयोगमा प्रहरीलाई खबर गरेका थिए।

घटनाको खबर पाएपछि प्रहरीको टोलीले खोजतलास गर्दै जाँदा बाराको जितपुर सिमरा उपमहानगरपालिका बस्ने धिरेनकुमार खाँ चौधरीलाई प्रहरीले पक्राउ गरेको छ।

ज्ञानकुमारीको हत्या गरी फरार रहेका चौधरीलाई मंगलबार पूर्वपश्चिम राजमार्गमा पर्ने भाउन्नेको जंगलबाट पक्राउ गरिएको प्रहरीले जनाएको छ। यस्तै मंगलबार राम्ररी बोल्न नसक्ने १२ वर्षीया बालिकालाई बलात्कार गरी फरार भएका एक व्यक्तिलाई जिल्ला प्रहरी कार्यालय सर्लाहीले पक्राउ गरेको छ।

पक्राउ पर्नेमा सर्लाहीको ईश्वरपुर नगरपालिका–१० का ३५ वर्षीय टेके सार्की रम्तेल रहेका छन्। रम्तेलले ११ महिनाअघि गत वैशाख ७ गते इश्वरपुर–१० कै फुलनोर खोलामा १२ वर्षीया बालिकालाई बलात्कार गरी फरार भएका थिए। ती बालिका गर्भवतीसमेत भएकी थिइन्। छोरीलाई बलात्कार गरी गर्भवती बनाएर फरार भएको पाइएपछि उनका आमाले प्रहरीमा जाहेरी दिएका थिइन्।

बलात्कृत उक्त बालिकाले पुस १५ गते छोरालाई जन्मसमेत दिएकी थिइन्। शिशुको प्रादेशिक अस्पताल मलंगवामा उपचारको क्रममा मृत्यु भएको थियो। पक्राउ परेका रम्तेलविरुद्ध बलात्कारको कसुरमा १० दिनको म्याद लिएर अनुसन्धान अघि बढाइएको सर्लाहीका एसपी दयानिधी ज्ञवालीले बताए।

यही फागुन ११ गते सामाजिक सञ्जालबाट महिलाको चरित्र हत्या गरेको अभियोगमा प्रहरीले एक जनालाई पक्राउ गरेको छ। नुवाकोट शिवपुरी गाउँपालिका–४ का २७ वर्षीय किरण थापालाई पक्राउ गरिएको हो। अभियुक्तले ती महिलासँग सुसम्बन्ध रहेका बेला खिचिएका अन्तरङ्ग तस्बिर र भिडियो निजसँग सम्बन्ध बिग्रिएपछि सामाजिक सञ्जाल फेसबुक म्यासेन्जरबाट महिलाका परिवारलाई पठाएर चरित्र हत्या गरेको प्रहरीले जनाएको छ।

प्रहरी प्रधान कार्यालय साइबर ब्युरोको टोलीले गरेको अनुसन्धान तथा प्राविधिक विश्लेषणबाट अभियुक्तले सामाजिक सञ्जालको दुरुपयोग गरेको पुष्टि भएपछि निजलाई गोङ्गबुबाट पक्राउ गरिएको जनाइएको छ।

वार्षिक २० हजारको संख्यामा महिला हिंसा
यी त हालै भएका महिला हिंसाका केहि उदाहरण हुन्। महिला हिंसाका घट्ना वार्षिक २० हजारको संख्यामा घट्ने गरेको नेपाल प्रहरीको तथ्यांकले देखाएको छ। आर्थिक वर्ष २०७५/७६ मा १९ हजार ३०४ पुगे। त्यसपछिका दुई वर्ष संख्यामा केही कम आए पनि २०७८/०७९ मा पुग्दा फेरि बढेर २१ हजार ४५१ पुग्यो।

यस्तै २०७६/०७७ ममा १५ हजार ७५६ पुगेको थियो भने २०७७/०७८ मा १८ हजार ९६१ महिला हिंसाका घटना रहेका थिए। यस्तै गत वर्ष २०७९/०८० मा २० हजार ९१३ वटा महिला हिंसाका घटना घटेका छन्। यस्तै चालू आर्थिक वर्षको माघ मसान्तसम्ममा ११ हजार ७५३ वटा महिला हिंसाका घटना प्रहरीको उजुरीमा परेको प्रहरीले जनाएको छ।

पाँच वर्षको अवधिको महिला हिंसाको अवस्था

स्रोतः नेपाल प्रहरी

सबैभन्दा बढी घरेलु हिंसाबाट पीडित
पाँच वर्षको तथ्यांक केलाउने हो भने महिला हिंसाका घटनामा घरेलु हिंसाका घटनाको सबैभन्दा बढी उजुरी पर्ने गरेको नेपाल प्रहरीको तथ्यांकमा उल्लेख छ। पछिल्लो समय यस्ता हिंसा बढ्दो रुपमा रहेको उक्त तथ्यांकले देखाउँछ। आर्थिक वर्ष २०७५/०७६ मा १४ हजार ७७४ घरेलु हिंसाका घटना रहेको प्रहरीले जनाएको छ।

२०७६/०७७ मा ११ हजार ७३८, २०७७/०७८ मा १४ हजार २३२, २०७८/०७९ मा १७ हजार, २०७९/०८० १६ हजार ५१९ र चालू आर्थिक वर्षको माघ मसान्तसम्ममा ९ हजार २५९ घरेलु हिंसाका घटना रहेका छन्।

यस्तै २०७५/०७६ मा २ हजार २३०, ०७६/७७ मा २ हजार १४४, ०७७/०७८ मा २ हजार ५३२, २०७८/०७९ मा २ हजार ३८० र २०७९/०८० मा २ हजार ३८७ र चालू वर्षको माघ मसान्तसम्ममा १ हजार ३५१ जबर्जस्ती करणीका घट्ना घटेको प्रहरीको तथ्यांकमा उल्लेख छ।

त्यस्तै, आर्थिक वर्ष २०७५/०७६ मा ७८६ जबर्जस्ती करणी उद्योगका घटनाको उजुरी प्रहरीमा परेका थिए। २०७६/०७७ मा ६८७ वटा २०७७/०७८ मा ७३६, २०७८/०७९ मा ६५५ यस्तै २०७९/०८० मा ५१८ र चालू आर्थिक वर्षको माघ मसान्तसम्ममा २७९ वटा जबर्जस्ती करणी उद्योगका घटनाको उजुरी गरेको प्रहरीको तथ्यांक छ।

अझै रोकिएन बोक्सीको आरोप
गत फागुन ३ गते मोरङको बूढीगंगा गाउँपालिका–७ की एक महिलालाई छिमेकीले बोक्सीको आरोप लगाएर मलमुत्र खुवाए। त्यसको भोलिपल्ट बोक्सीको आरोपमा मलमूत्र खुवाउने महिलालाई प्रहरीले पक्राउ गर्‍यो। पक्राउ पर्नेमा बुढीगंगा गाउँपालिका–७ की पारो माझी रहेकी छन्। उनी गाउँमा धामीझाक्रीको काम गर्दै आएको मोरङ प्रहरीले जनाएको छ।

बिहीबार माझीको घरमा लगाइएको अष्टम पूजामा दियो हराएको र हराएको दियो जोखाना हेर्दा ती महिलाले चोरेको भन्दै माझीले मलमुत्र खुवाएर यातना दिएको मोरङ प्रहरी डिएसपी रञ्जनकुमार दाहालले जानकारी दिए। यो घटनाले नेपालमा बोक्सीको आरोप जस्तो जघन्य हिंसा अझै जरो गाडेर रहेको देखिन्छ। यस्ता बोक्सीको आरोपमा हुने महिला हिंसाका घटना वार्षिक रुपमा ५० को हाराहारीमा प्रहरीमा आउने गरेको तथ्यांकले देखाउँछ।

नेपाल प्रहरीको तथ्यांकअनुसार आर्थिक वर्ष ०७५/७६ मा ४६ वटा बोक्सीको आरोपका घटना रहेका थिए। यस्तै २०७६/०७७ मा ३४ वटा, ०७७/७८ मा ६१, ०७८/७९ मा ४९ र २०७९/८० मा ४३ र चालू आर्थिक वर्षको माघ मसान्तसम्ममा १२ वटा बोक्सीको आरोपका घटना प्रहरीमा उजुरी परेका छन्।

सबैभन्दा बढी महिला हिंसा मधेशमा
आर्थिक वर्ष २०७५/०७६ देखि यता साढे पाँच वर्षको अवधिको तथ्यांक हेर्ने हो भने सबैभन्दा बढी महिला हिंसाका घटना मधेश प्रदेशमा घटेको प्रहरीले जनाएको छ। मधेशमा मात्रै साढे पाँच वर्षको अवधिमा २७ हजार ७९७ महिला हिंसाका घटना प्रहरीमा उजुरी परेका छन्। दोस्रोमा लुम्बिनी प्रदेशमा महिला हिंसाका घटना १७ हजार ६६६ रहेका छन्।

पाँच वर्षको अवधिको महिला हिंसाको अवस्था

आ.व. /महिला हिंसा संख्या	कोशी	मधेश	बागमती	गण्डकी	लुम्बिनी	कर्णाली	सु.प.	उपत्यका	ब्युरो	जम्मा
२०८०/०८१ माघसम्म	१५१९	३४३२	९७०	५३७	१९६७	६६३	९३०	१७२१	१४	११७५३
२०७९/०८०	२४१६	५५७०	१८२५	१३३९	३५८५	१२२३	१५९३	३३१९	४३	२०९१३
२०७८/०७९	२२७९	५१०९	२०५६	१७६५	३६२२	१२९१	१७५६	३५७३	०	२१४५१
२०७७/०७८	२३४०	४२८०	१६७५	१५९७	३१०५	१२०६	१६३१	३१२७	०	१८९६१
२०७६/०७७	१४१२	४०९२	१६११	१२९२	२४४७	९२०	१०६७	२९१३	२	१५७५६
२०७५/०७६	१६०१	५३१४	२०५७	१६११	२९४०	११७१	१०२४	३५८६	०	१९३०४
जम्मा	११५६७	२७७९७	१०१९४	८१४१	१७६६६	६४७४	८००१	१८२३९	५९	१०८१३८