काठमाडौं- भिजिट भिसाको आवरणमा मानव तस्करीका घटना बढ्दै गएपछि सरकारले कडाइ गर्ने तयारी थालेको छ। भिजिट भिसा बनाएर मानव तस्करले त्रिभुवन अन्तराष्ट्रिय विमानस्थलबाटै नेपाली युवा ओसार्ने र अलपत्र पार्ने क्रम बढेसँगै सरकारले कडाइको तयारी थालेको हो।
भिजिट भिसामा विदेश लैजाने भनेर मानव तस्करी र ठगी हुन थालेपछि कडाइको तयारी थालिएको अध्यागमन विभागका निर्देशक तथा सूचना अधिकारी रामचन्द्र तिवारीले जानकारी दिए।
‘भिजिट भिसामा कडाइ गर्ने सम्बन्धमा अध्यागमन कार्यविधि संशोधनका लागि छलफल प्रक्रिया अगाडि बढेको छ। भिजिट भिसामा घुम्न जानेहरुलाई लक्षित गर्दै कार्यविधि संशोधन गर्ने गृहकार्य गरिरहेका छौँ,’ निर्देशक तिवारीले नेपाल लाइभसँग भने।
शैक्षिक योग्यता र अंग्रेजी भाषा अनिवार्य होइन
अध्यागमन कार्यविधि संशोधनका क्रममा एसएलसी/एसइईसम्मको शैक्षिक योग्यता तथा अंग्रेजी भाषालाई अनिवार्य गरिएको भन्दै समाचार बाहिरिइरहेका छन्। तर यस्ता कुरामा सत्यता नभएको विभागले प्रस्ट्याएको छ। भिजिट भिसामा जान शैक्षिक योग्यता तथा अंग्रेजी भाषाको व्यवस्थाबारे कुनै छलफल नै नभएको विभागले जानकारी दिएको छ।
‘शैक्षिक योग्यता नभएकै कारण र भाषा नजानेकै कारण घुम्न जानै नपाउने भन्ने हुँदैन। हामीले त्यस्तो व्यवस्था गर्न लाग्यौँ भनेर कहीँकतै भनेका पनि छैनौँ। भिजिट भिसामा विदेश जान अंग्रेजी जान्नैपर्ने भनी आएका विषयमा सत्यता छैन,’ निर्देशक रामचन्द्र तिवारीले नेपाल लाइभसँग भने, 'भिजिट भिसामा बिमा अनिवार्य गर्ने विषयमा चाँहि छलफल भएको छ।'
केही सञ्चारमाध्यमहरुमा समेत भिजिट भिसाका लागि शैक्षिक योग्यता र अंग्रेजी भाषा अनिवार्य भन्ने विषय उठेपछि यसमा निकै टिकाटिप्पणी हुन थालेको छ। पैसा भएर घुम्न चाहने व्यक्तिले अंग्रेजी भाषा नजाने विदेश जान नपाउने व्यवस्था व्यवहारिक नभएको टिकाटिप्पणी भइरहेको छ।
बिमा अनिवार्य
भिजिट भिसामा विदेश जानेहरूले बिमा भने अनिवार्य गर्नुपर्ने प्रावधान ल्याउने तयारी गरिएको निर्देशक तिवारी बताउँछन्। उनका अनुसार भिजिट भिसामा विदेश गएको अवस्थामा आइपर्ने अप्ठ्यारो परिस्थितिलाई मध्यनजर राखेर बिमाको व्यवस्था गर्न लागिएको हो। भिजिट भिसामा कडाइ गर्न ल्याइने धेरै व्यवस्थाका विषय छलफलकै क्रममा रहेको उनले बताए।
‘भिजिट भिसामा जाने भनेको त रमाइलोका लागि घुम्न जाने हो। बिमा गर्न सक्ने आर्थिक हैसियत नभएका व्यक्ति घुम्न जान कसरी सक्छन्,’ उनले प्रतिप्रश्न गरे। भिजिट भिसामा बिमा अनिवार्य गर्न लागिएको बताए पनि उनले बीमांक रकमको भने टुंगो भने लागिनसकेको बताए।
‘यो विषयमा छलफल भइरहेको छ। निर्णय नै नभई १५ लाख वा २० लाखको भन्न त मिलेन नि! बिमांक रकमका विषयमा थप छलफलपछि मात्र हामी निर्णयमा पुग्छौँ,’ सूचना अधिकारी तिवारीले भने।
हाल भिजिट भिसामा विदेश जाने व्यक्तिले राहदानी तथा भिसासहित कम्तीमा १ हजार अमेरिकी डलर साथमा राख्नुपर्ने व्यवस्था छ। त्यसैगरी विदेशमा घुम्ने तथा बस्ने र फर्कने व्यवस्थासमेत मिलाएको हुनुपर्ने व्यवस्था छ। अब यो व्यवस्थामाथि हेरफेर गरी बिमासँगै अन्य प्रावधान समेत राख्ने गरी छलफल अगाडि बढाइएको निर्देशकसमेत रहेका तिवारीले बताए।
भिजिट भिसाको आवरणमा मानव तस्करी
केही समय अगाडिदेखि नै भिजिट भिसाको आवरणमा मानव तस्करीका घटनाहरु भइरहेका छन्। कोरोना महामारीपछि झनै यस्ता घटनाहरु बढ्न थालेका छन्।
रोजगारीको प्रलोभनमा पारेर युवाहरुलाई भिजिट भिसामा विदेश पुर्याई अलपत्र पार्ने प्रवृत्ति बढ्दै गएको छ। भिजिट भिसामा विदेश पुर्याएका व्यक्तिहरु समस्यामा परेपछि उद्धार तथा राहतका लागि समेत कठिनाई भएकाले यसको व्यवस्थामाथि कडाइ गर्न लागिएको हो।
‘खासगरी कामदार भिसामा जाने व्यक्तिहरुलाई दलाल तथा म्यानपावरहरुले अलपत्र पार्ने क्रम बढेको छ। यसरी भिजिट भिसामा विदेश पुर्याएका व्यक्तिहरु विदेशमा अलपत्र परेपछि उद्धार तथा न्याय दिलाउन पनि कठिनाइ छ। जसले गर्दा यसमाथि थप कडाइ गर्न सकिन्छ कि भनेर सामान्य छलफल अगाडि बढाइएको छ,’ तिवारीले भने।
मलेसिया लगायत खाडी मुलुककासाथै युरोप, अफ्रिकालगायत मुलुकमा समेत पछिल्लो समय नेपालीहरु भिजिट भिसामा जाने क्रम बढ्दो छ। भिजिट भिसामा गएकाहरु अधिकांश गन्तव्य मुलुकहरुमा लुकिछिपी अवैध रुपमा रोजगारीमा संलग्न रहेको विभिन्न अध्ययनले देखाएको छ।
खाडीलगायत मुलुकहरुमा भिजिट भिसामा गएर काम गर्ने महिलाहरुको संख्या बढ्दै गएको छ। भिजिट भिसामा गएर रोजगारीमा संलग्न रहेका युवाहरुको यकिन तथ्यांक नभए पनि झन्डै श्रम स्वीकृति लिएर गएका युवाहरुको हाराहारीमा हुन सक्ने आँकलन गरिएको छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।