काठमाडौं- सरकारले विश्वभर महामारीको रूपमा फैलिएको कोरोना भाइरस (कोभिड १९) कारण निर्यात तथा पर्यटन क्षेत्रबाट हुने विदेशी मुद्रा आर्जन घटेको भन्दै विलासी कारको आयातमा प्रतिबन्ध लगाएको छ।
आइरबार बसेको मन्त्रिपरिषद् बैठकले यस्तो निर्णय गरेको अर्थ र सञ्चार तथा सूचना प्रविधि मन्त्री डा युवराज खतिवडाले जानकारी गराएका हुन्।
अब सवारी आयातकर्ताले ५० हजार अमेरिकी डलर (खरिद बिजकका अधारमा)भन्दा बढी मूल्यका सवारी साधन खरिद गरेर नेपाल ल्याउन पाउने छैनन्।
यो निर्णयको प्रत्यक्ष प्रभाव महँगा र विलासी कार आयात गर्नेलाई पर्नेछ। सरकारको निर्णयले 'मास सेल' हुने हुन्डाई, सुजुकी, टाटा, महिन्द्रालगायत कम्पनीका कार आयातकर्तालाई असर पर्ने छैन।
मन्त्री खतिवडाले आइतबार ५० हजार अमेरिकी डलर भन्दा महगा गाडी आयात गर्न नपाइने निर्माण सरकारले गरेको बताएका थिए। यो निर्णय आगामी वर्षको बजेटसम्म तन्किने संकेत खतिवडाले गरेका छन्। यही मितिसम्मका लागि भनेर निर्णय नसुनाइनु र बजेट आउन करिब २ महिना मात्र बाँकी रहेकाले यो व्यवस्था बजेटसम्म जान सक्छ वा अर्को वर्षसम्मका लागि निरन्तर हुनसक्छ।
सरकारको यो निर्णयसँगै करिब सवा २ करोड रुपैयाँभन्दा बढी बिक्री मूल्य भएका कार नेपाल ल्याउन पाइने छैन। यसको प्रत्यक्ष असर सवा २ करोड भन्दा बढी मूल्यका कार आयात गर्नेलाई पर्ने देखिन्छ। उक्त मूल्यका गाडी नेपाली बजारमा १ प्रतिशतभन्दा कम आयात हुने भएकाले धेरै ठूलो समस्या नपर्ने नाडा अटोमोबाइल्स एसोसिएसन अफ नेपालका अध्यक्ष कृष्णप्रसाद दुलालको भनाइ छ।
'अहिलेको यो अवस्थामा कुनै पनि प्रकारका गाडी आयात हुने अवस्था छैन,' उनले नेपाल लाइभसँग भने, 'यो परिस्थितिमा सरकारले गरेको निर्णय स्वागतयोग्य नै छ।' एलसी खुलिसकेकालाई यसले असर नपर्ने भएकाले यो निर्णयलाई सकारात्मक नै मान्नु पर्ने उनको भनाइ छ। 'साथै भारतसहित विश्वभर कोरोना भाइरसका कारण लकडाउनकै अवस्था छ,' दुलालले भने, 'सवारी उत्पादन प्लान्ट नै बन्द भएकाले अब सबैखाले सवारी आयात हुने अवस्था छैन।'
टोयोटा ल्यान्ड क्रुजर/प्राडो र लेक्सस
टोटोटाको ल्यान्ड क्रुजर र ल्यान्ड क्रुजर प्राडो सरकसरको नयाँ व्यवस्थासँगै आयात गर्ने पाइने छैन। टोयोटाका कार नेपाली बजारमा वैद्यज अर्गनाइजेसन अन्तर्गतको युनाइटेड ट्रेडर्स सिन्डिकेट प्रालिले आयात गर्दै आएको छ। यी साढे २ करोडदेखि सवा ४ करोड रूपैयाँसम्म पर्छ। कार प्रिमियम एसयुभी सेगमेन्टमा प्राडो र ल्यान्ड क्रुजर राम्रो बिक्री हुने कारमा पर्छ।
टोयोटाकै प्रिमियम ब्रान्डको रूपमा रहेको लेक्ससका कार समेत सोही कम्पनीले नेपाल भित्र्याएको हो। लेक्ससका २ कार नेपालमा गुडिरहेका छन्। जसको मूल्य ४ करोड र ६ करोड रुपैयाँभन्दा बढी तोकिएको छ। यी सबै कारको उत्पादक कम्पनीसँगको खरिद मूल्य ५० हजार अमेरिकी डलर भन्दा बढी पर्छ।
अधिकारिक विक्रेता नभइ आयात भएकाको बाटो बन्द
५० हजार अमेरिकी डलर भन्दा बढी मूल्यको कार लमयाउन नपाउने सरकारको निर्णयसँगै उत्पादकले आधिकार बिक्रेता नतोकिकनै अवैध बाटोबाट आयात हुँदै आएका ल्यान्ड रोभर, ज्यागुअर, टेस्ला र अउडीको आयात बन्द हुने भएको छ। ज्यागुअर र ल्यान्ड रोभरका गाडी पछिल्लो पटक भन्सारमा रोकिए पनि विभिन् शक्तिकेन्द्रको चलखेलपछि भित्रिएको छ।
यी कार पुरानो ल्यान्ड रोभरको बिक्रेता (जो २०१६ देखि छैन)ले ल्याएको हो। ज्यागुअर तथा ल्यान्ड रोभरका सबै गाडी ५० हजार अमेरिकी डलर भन्दा बढी पर्छ। त्यस्तै प्रिन्सा अटोमोटिभ्सले ल्याएको अउडी पहिलो चरणमा ३ वटा नेपाल भित्रिएको भए पनि नेपाल लाइभले आधिकारिक विक्रेता बिना नै आयात भएको विषयमा निरन्तर समाचार सम्प्रेषण गरेपछि हाल ३ वटा इ-ट्रोन सिर्सिया भन्सारमै रोकिएको छ।
अवैधरूपमा आएको अमेरिकी इलेक्ट्रिक कार उत्पादक टेस्लाका कारसमेत भन्सारमै रोकिएको छ। टेस्लाका कार त दुई कम्पनीले नै आफू नै आधिकारिक बिक्रेता भएको दाबी गर्दै ल्याएका थिए। टेस्ला र अउडीका इलेक्ट्रिक कार ७५ हजार अमेरिकी डलर भन्दा बढी मूल्यका कार हुन्।
यसैगरी अहिले गौतम ट्रेडर्सले आयात गरिरहेको मर्सिडिज बेन्ज गाडी पनि अब आयात हुने छैनन्।
आउँदै गरेको बिएमडब्लुलाई प्रत्यक्ष मार
जर्मन विलाशी कार उत्पादक बिएमडब्लुका कार नेपालमा लक्ष्मी ग्रुपले ल्याउँदैछ। विगतदेखि नै आधिकारिक बिक्रेता लिएर बसेको भएपनि ग्रुपले कार भने आयात गरेको थिएन। हाल कम्पनीले वानेश्वरमा बिएमडब्लुको सोरुम निर्माण गरिरहेको छ।
कोरोना भाइरसको संक्रमणका कारण ग्रुपले बिएमडब्लूको औपचारिक सार्वजनिकीकरण गर्ने मिति धकेलिएको छ। भन्सार स्रोतले दिएको जानकारी अनुसर बिएमडब्लुका १० वटा कार भने नेपाल भित्रिसकेका छन्। बिएमडब्लुका कार पनि नेपाली बजारमा सवा २ करोड भन्दा बढी मूल्य पर्ने अनुमान गरिएको छ।
बजेटसम्म लम्बिन सक्ने
सरकारले ५० हजार डलरभन्दा महगा कारको आयातमा लगाएको प्रतिबन्ध २०७७/७८ को बजेटसम्म लम्बिने संकेत देखिएको छ। लकडाउनको आवधिभर देशमा सम्पूर्ण गतिविधि बन्द अवस्थामा रहेको छ।
जसका कारण निर्यात व्यापार शून्य प्रायः छ। त्यस्तै ललडाउनको अवधिमा र कोरोना भाइरसको संक्रमण कति लामो समयसम्म फैलिरहन्छ भन्ने कुराले पर्यटक आगमन निर्भर रहने दिखिन्छ। त्यसैले भएको विदेशी मुद्रा संचित नघटोस् भनेर सरकारले उक्त निर्णय गरेको छ।
यसरी विदेशी मुद्रा संचित गर्दा कोरोना उपचारका लागि अत्यावश्यक सामाग्री खरिदका लागि भविष्यमा संकट नआओस् भनेर सरकारले यो निर्णय गरेको अर्थ मन्त्रालयकै अधिकारीहरू बताउँछन्।
यसका साथै सरकारले विदेशमा अध्ययन गर्न गएका विद्यार्थीका लागि पैसा पठाउन सटही सुविधा दिएकाले पनि विदेशी मुद्रा संचिती सन्तुलन मिलाउन विलाशी कारको आयातमा प्रतिबन्ध लगाएको हो।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
