काठमाडौं- एक वर्ष अघि बनिसक्नुपर्ने तीनकुनेस्थित बागमती खोलाको पुल निर्माण कार्य प्रारम्भिक चरणमा पनि प्रवेश गर्न सकेको छैन। निर्माण सम्पन्न भइसक्नुपर्ने समयसीमा गुज्रिएको एक वर्षभन्दा बढी समय भइसक्दा पनि पुल अलपत्र अवस्थामा छ।
निर्माण सम्पन्न गर्ने समयसीमा गुज्रिसकेको एक वर्ष नाघिसक्दा पनि पुल बन्न नसकेको तथा ठेकेदारले मापदण्डविपरीत काम गरेको भन्दै संसदीय समितिमा उजुरी परेपछि विकास तथा प्रविधि समितिले निर्माणाधीन उक्त पुलको गत महिना स्थलगत अवलोकन गरेको थियो।
सोही अवलोकनका आधारमा समितिले पुल निर्माणमा लापरबाही भएको निष्कर्ष निकाल्दै ठेकेदार कम्पनी पप्पु कन्स्ट्रक्सनलाई कारबाही गर्न सरकारलाई शुक्रबार निर्देशन दिएको छ।
पप्पु कन्स्ट्रक्सन समाजवादी पार्टी नेपालका निलम्बित सांसद हरिनारायण प्रसाद रौनियारको कम्पनी हो। रौनियार आफैं विकास तथा प्रविधि समितिमा सदस्यका रुपमा छन् भने समितिले स्थलगत अवलोकन गर्दा उनी पनि सांसदको रुपमा टोलीमै थिए।
२०७५ असार ५ गतेसम्ममा निर्माण सम्पन्न गरिसक्ने गरी काठमाडौं उपत्यका सडक विस्तार आयोजना र जेडआइसी पप्पु कन्स्ट्रक्सनबीच २०७१ पुष ४ गते आयोजना निर्माणसम्बन्धी सम्झौता भएको थियो। निर्माण सम्पन्न भएर सञ्चालनमा आइसक्नुपर्ने पुलको यतिबेला निर्माण नै रोकिएको र विवादित अवस्था मै रहेको छ।
२१ करोड रुपैयाँ लागतमा निर्माण सम्पन्न गर्ने गरी सम्झौता गरिएको उक्त आयोजनामा पप्पु कन्स्ट्रक्सनले ६ करोड रुपैयाँ खर्च गरिसकेको विकास तथा प्रविधि समितिलाई जानकारी दिएको छ। उपत्यका सडक विस्तार आयोजनासँग भएको निर्माण सम्झौताअनुसार काम नगरेपछि पप्पु कन्स्ट्रक्सनलाई संसदीय समितिले कारबाहीका लागि निर्देशन दिएको हो।
के हो पप्पुको बदमासी?
अरनिको राजमार्गअन्तर्गत पर्ने तीनकुनेस्थित बागमती नदीमा निर्माण भइरहेको पुलको लम्बाई ८६ मिटर र चौडाई १७ दशलमलब २० मिटर रहेको छ
उक्त पुल बनाउँदा २९ दशलमब ५ मिटर गहिरो, १६ वटा १ हजार २ सय मिलिमिटरका पाइल निर्माण गर्ने गरी डिजाइन स्वीकृत भएको थियो। तर, अनुगमनका क्रममा निर्माण कम्पनी पप्पुले १६ दशमलब ५ मिटर मात्रै गहिरो हुनेगरी एउटा पाइल निर्माण गरेको र २ वटा पाइलहरु चर्केको अवस्थामा भेटिएको छ।
स्थलगत अनुगमनमा गएको टोलीले तयार पारेको प्रतिवेदनमा पुलको ३ वटा पिल्लरमा गम्भीर त्रुटी देखिएपछि काठमाडौं उपत्यका सडक विस्तार आयोजनाले निर्माण व्यवसायीलाई फाउन्डेसनमा रहेको पाइलको समस्या समाधान गरेर मात्र काम अगाडि बढाउन निर्देशन दिएको उल्लेख छ। तर, पप्पु कन्स्ट्रक्सनले उक्त निर्देशनको पालना नै नगरी पुलको सव–स्ट्रक्चर निर्माण गरी स्ल्याब ढलानको तयारी गरिरहेको जनाइएको छ।
पुल रि–डिजाइन गर्न पप्पुलाई निर्देशन दिएपछि उसले रि–डिजाइन तयार गरी पेस गरेको तर सो परिमार्जित डिजाइनमा चित्त नबुझेपछि आयोजनाले उक्त डिजाइन इञ्जिनियरिङ अध्ययन संस्थान पुल्चोकमा पठाएको थियो।
पुलमा देखिएको समस्या समाधानका लागि इञ्जिनियरिङ अध्ययन संस्थानमा पठाइएको डिजाइन संस्थानले परिमार्जित गरेर हालसम्म पनि पठाएको छैन। सडक विस्तार आयोजनाले पूर्व तयारी सम्पन्न नगरी ठेक्का लगााएकाले ढल, खानेपानीको पाइप र बिजुलीको पोल हटाउनै ६ महिना लागेकाले पनि आयोजनाको काम समयमै आरम्भ हुन नसकेको निष्कर्ष विकास समितिको छ।
पुल निर्माणका लागि नदीमा ठड्याइएका फलामका फर्मा (टेको)हरुले बस्ती डुबानमा परेको स्थानीय बासिन्दाहरुको गुनासो आएपछि समितिले तत्कालै फर्माहरु हटाएर सम्भावित डुबान रोक्न पनि निर्देशन दिएको थियो। समितिको उक्त निर्देशनपछि आयोजना तथा निर्माण व्यवसायीले फर्मा हटाउने प्रतिबद्धता जनाएका थिए। यद्दपि, हालसम्म पनि फर्माहरु हटाइएको छैन।
विकास समितिको सरकारलाई निर्देशन
संसदको विकास समितिले इञ्जिनियरिङ अध्ययन संस्थानसँग समन्वय गरी परिमार्जित डिजाइनअनुसार निर्माणको काम अघि बढाउने व्यवस्था मिलाउन सरकारलाई निर्देशन दिएको छ।
त्यसैगरी, काम अघि नबढाउन निर्देशन दिँदादिँदै पनि अटेर गरी निर्माण अघि बढाउने निर्माण व्यवसायी पप्पु कन्स्ट्रक्सनलाई कारबाही गर्न पनि समितिले निर्देशन दिएको छ।
यही पद्धतिबाट निर्माण भइरहेका अन्य सडक तथा पुलहरुमा उत्पन्न हुनसक्ने समस्याको तत्काल समाधानका लागि उचित व्यवस्था गर्न आवश्यक रहेको पनि प्रतिवेदनमा उल्लेख छ।
यसैगरी, प्रतिवेदनमा आयोजना पूर्व तयारीको काम सम्पन्न गरेपछि मात्रै ठेक्का लगाउनुपर्ने समेत जनाएको छ। निर्माण कार्यको गुणस्तर कायम गर्न आयोजना सम्बद्ध पदाधिकारीहरुले आवश्यकताअनुसार पटक-पटक प्राविधिक परीक्षणसहित गुणस्तर कायम हुने आधार सुनिश्चित गर्नुपर्ने पनि प्रतिवेदनमा जनाइएको छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।