काठमाडौं- सरकारले ट्याक्सी सञ्चालनमा रहेको सिन्डिकेटलाई निरन्तरता दिएको छ। भौतिक पूर्वाधार तथा यातायात मन्त्रालयले पुराना ट्याक्सीको सट्टा नयाँ ट्याक्सी दर्ता दिने निर्णय गरेसँगै दर्ता-सञ्चालनमा रहेको सिन्डिकेटले निरन्तरता पाएको हो।
मन्त्रालयको निर्देशनमा गत कात्तिक १६ गतेदेखि बन्द रहेको पुराना ट्याक्सीको सट्टा नयाँ ट्याक्सी नम्बरप्लेट दर्ता दिने निर्णय उल्ट्याएसँगै सिडिन्केटले निरन्तरता पाएको हो।
यातायात व्यवस्था विभागले ट्याक्सी सञ्चालन तथा दर्ता मापदण्ड बनाउँदै गरेको भनेर मन्त्रालयले पुराना ट्याक्सीको सट्टा नयाँ ट्याक्सी दर्ता गराउने काम बन्द गरेको थियो।
विभागका प्राविधिक तथा उपमहानिर्देशक प्रेमकुमार राईको कमिटीले मापदण्ड तय गरेर पेस गरिसकेको अवस्थामा फेरि मन्त्रालयले पुस १९ गतेदेखि पुराना ट्याक्सीको सट्टा नयाँ ट्याक्सीलाई दर्ता दिँदै सिन्डिकेटको बचाउ गरेको छ।
मन्त्रालय र विभागको निर्देशनमा यातायात व्यवस्था कार्यालय- सानाठूला सवारी एकान्तकुनाले पुराना ट्याक्सीको सट्टा नयाँ ट्याक्सी दर्ता दिँदै आएको हो। कार्यालयले पुराना व्यवसायीलाइै नै फेरि नयाँ ट्याक्सी दर्ता दिन थालेसँगै ट्याक्सी सञ्चालनमा नयाँ आउने खोज्ने व्यवसायीको बाटो बन्द भएको छ।
‘१५ दिनकै अवधिमा पुस पुरानो ट्याक्सी स्क्र्याप गर्दै नयाँ ट्याक्सी दर्ता गर्नेको संख्या एक सयभन्दा बढी भइसकेको छ’, कार्यालयका प्रमुख बसन्त पन्थीले भने, ‘पुरानो ट्याक्सी स्क्र्याप गरी नयाँ ट्याक्सी दर्ताका लागि गाडीको पर्खाइमा रहने व्यवसायी पनि सयभन्दा बढी रहेका सुनिएको छ।’
अहिले उपत्यकामा ११ हजारभन्दा बढी ट्याक्सी दर्ता भई सञ्चालनमा छन्।
सरकारले २०५७ जेठ २ गतेपछि पहिलो पटक २०७२ मा आम नागरिक लगायत पुरानै व्यवसायीलाई लक्षित गर्दै १८ सय ५० र भूकम्पपीडितका लागि भनेर १५ सय वटा ट्याक्सी थप्ने निर्णय गरेको थियो। तर अन्य ट्याक्सी सञ्चालनमा पुरानै व्यवसायीलाई मौका दिइएको छ।
यसरी पुराना ट्क्यासीलाई नै स्क्र्याप गरी नयाँ ट्याक्सी सञ्चालन गर्ने दिँदै जाने हो भने यो क्षेत्रमा आउने चाहाने नयाँ व्यवसायीलाई बाटो खुला हुने विभागको भनाइ छ।
यातायात व्यवस्था विभागका पूर्वमहानिर्देशक तथा कर्मचारीले सरकारले नै ट्याक्सी सिन्डिकेटलाई बचाउ गरिरहेको बताउँछन्। ‘ट्याक्सी सञ्चालनमा रहेको सिन्डिकेट अन्त्य गर्न बारम्बार काम भइरहेको छ’, विभागका एक उच्च स्रोतले भन्यो, ‘तर माथिल्लो तहबाटै सिन्डिकेटको बचाउ हुँदै आएको छ।’
यातायात कार्यालयका अनुसार २०७१ भदौपछि मात्रै गत कात्तिकसम्ममा २१ सय ६५ वटा पुराना ट्याक्सी स्क्र्याप गरी नयाँ ट्याक्सी दर्ता भइसकेको छ। त्यसमा पनि अहिले एक सय भन्दा बढी थप भइसकेको छ।
यसरी पुराना ट्क्यासीलाई नै स्क्र्याप गरी नयाँ ट्याक्सी सञ्चालन गर्ने दिँदै जाने हो भने यो क्षेत्रमा आउने चाहाने नयाँ व्यवसायीलाई बाटो खुला हुने विभागको भनाइ छ।
ट्याक्सी सञ्चालन तथा दर्तामा मापदण्ड ल्याउँदै खुला रुपमा दर्ता तथा सञ्चालन गर्न दिनुपर्ने माग विभागले सरकारसँग बारम्बार राख्दै आएको छ। विभागका पूर्वमहानिर्देशक रुपनारायण भट्टराईले पनि नयाँ ट्याक्सी दर्ता खुला गरेर यो क्षेत्रमा आउन चाहने व्यवसायीलाई बाटो खुला गर्नुपर्ने भन्दै एक वर्षअगाडि नै मन्त्रालयसँग आग्रह गरेका थिए।
तर, मन्त्रालयले पुरानै व्यवसायीलाई नै निरन्तरता दिने गरी नयाँ आउने चाहने व्यवसायीलाई प्रतिबन्ध लगाएको छ। ट्याक्सी सञ्चालन तथा दर्ता मापदण्ड तय भइसकेको अवस्थामा सरकारले मापदण्ड स्वीकृति गर्दै नयाँ ट्याक्सी दर्ता खुल्ला गर्नुपर्नेमा पुरानै ट्याक्सीलाई सट्टापट्टा गर्न दिन नहुने विभाग स्रोत बताउँछ।
यसअघि २०७२ सालमा यातायात व्यवस्था विभागका पूर्व महानिर्देशक मधुसुदन बुर्लाकोटीको कार्यादलले पनि नयाँ ट्याक्सी दर्तामा अपग्रेड गर्दै लैजानुपर्ने सरकारलाई सुझाव दिएको थियो। पुरानो ट्याक्सी स्क्र्याप गरी सट्टापट्टा गर्न चाहनेलाई पनि साधारण ट्याक्सी सञ्चालन गर्न दिन नहुने कार्यदलले सुझाएको थियो।
कार्यादलले ट्याक्सी सञ्चालन तथा दर्तालाई तीन तहमा वर्गीकरण गरेको थियो। जसमा नयाँ ट्याक्सी दर्ता जुन तहमा आए पनि पुरानो ट्क्यासी स्क्र्याप गरी सट्टापट्टाको हकमा भने डिलक्स वा सुपर डिलक्स मात्रै राख्नुपर्ने सुझाव दिइएको थियो।
विभाग तथा कार्यालयले भने मन्त्रालय र अदालतको आदेशपछि पुरानो ट्याक्सी स्क्र्याप गरी सट्टापट्टामा नयाँ ट्याक्सी दर्ता गरेको दाबी गर्दै आएको छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।