काठमाडौं- वैदेशिक रोजगारी र आन्तरिक श्रम बजारमा काम गर्ने श्रमिकको हकअधिकारका लागि लड्न आफू तोप बन्न तयार रहेको श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्री गोर्कण विष्टले बताएका छन्।
१८औं विश्व आप्रवासन दिवसका अवसरमा वैदेशिक राेजगार प्रवर्द्धन बाेर्डले आज राजधानीमा आयोजना गरेकाे 'वैदेशिक राेजगारी : अबकाे बाटाे' विषयक अन्तर्क्रिया कार्यक्रममा बोल्दै मन्त्री विष्टले वैदेशिक रोजगारीकाे क्षेत्रमा सुधारको राजमार्ग निर्माण गरिने बताए। उनले आन्तरिक श्रम बजारभित्र युवालाई उद्यमीसँगै स्वरोजगार बनाउनका लागि योजनाबद्ध काम गरिरहेको बताए।
रोजगारीका नाममा श्रमिकको भविष्यमाथि खेलवाड गर्ने जोसुकैले पनि उन्मुक्ति नपाउने भन्दै मन्त्री विष्टले भने, 'वैदेशिक रोजगारीमा जाने कामदारको श्रम बेचेर राज गरिरहेकाहरुले यो क्षेत्रमा परिवर्तन हुन नदिनका लागि ठूलो चलखेलसँगै षड्यन्त्र गरिरहेका छन्। ठूला परिवर्तनका युद्ध लड्न भन्दा सुधारको लडाइमा कठिनाइ भइरहेको छ। तर, यो क्षेत्रमा राज गरिरहेका विचौलियाको अन्त्य जसरी हुन्छ ढुक्क हुनुहोस्।’
विश्वमा आप्रवासनमा रहेका अल्पविकासित देशका श्रमिकमाथि भेदभाव भइरहेको छ। यस विषयमा सबै आप्रवासनकाे रुपमा श्रमिक आपूर्ति गर्ने देशले मिलेर आवाज उठाउनुपर्ने उनको भनाइ थियो।
श्रमिकको सुरक्षा र रोजगारीका नाममा भइरहेको अनैतिक क्रियाकलाप रोक्न सरकारलाई सबै आम नागरिकको सहयोग आवश्यक पर्ने वैदेशिक रोजगार प्रवर्द्धन बोर्डका कार्यकारी निर्देशक राजन प्रसाद श्रेष्ठले बताए।
त्यस्तै, सुरक्षित आप्रवासनका लागि राष्ट्रिय सञ्जालका अक्ष्यक्ष कुलप्रसाद कार्कीले वैदेशिक रोजगारी र आन्तरिक श्रम बजारमा कार्यरत श्रमिकको सुरक्षा तथा रोजगारसम्बन्धी अधिकार संरक्षणका लागि सरकारले विशेष कमद चल्नु पर्ने धारणा राखेका थिए।
आज विश्व आप्रवासन दिवस देशैभर विभिन्न कार्यक्रम गरी मनाइँदै छ। संयुक्त राष्ट्रसंघले सन् १९९० डिसेम्बर १ का दिन आप्रवासी कामदार र तिनका परिवारका सदस्यहरूको अधिकार संरक्षणसम्बन्धी महासन्धि, १९९० पारित गरेको थियो। सन् १९९० मा महासन्धि पारित भएपनि आप्रवासन दिवस भने सन् २००० बाट मनाउन सुरु गरिएको हो। नेपालले पनि विभिन्न कार्यक्रम गरी यो दिवस मनाउँदै आएको छ।
विश्वव्यापीकरणसँगै यातायात र सञ्चार प्रविधिले फड्को मारेपछि श्रम तथा रोजगारीकाे बजार साँघुरिदै गएको छ। जसले गर्दा मानिसहरू एक ठाँउबाट अर्को ठाउँमा पुग्ने गरेका छन्। पछिल्लो समय रोजगारी तथा व्यापारका लागि फरक देश जाने प्रवृत्ति पनि बढ्दै गएको छ।
विश्वमा २ अर्ब ४४ करोड आप्रवासीमध्ये १ अर्ब ५० लाख श्रमका लागि एक देशदेखि अर्को देश पुग्ने गरेका छन्। जसमध्ये महिलाको संख्या ४४ प्रतिशत छ।
संयुक्त राष्ट्रसंघीय निकाय तथा अन्तर्रा्ष्ट्रिय श्रम संगठनको प्रतिवेदनअनुसार दक्षिण एसियाली क्षेत्रबाट मात्र २ करोड ५० लाख आप्रवासी श्रमिक खाडीलगायतका विभिन्न मुलुक पुग्ने गरेका छन्। विश्वमा वार्षिक २२ करोडभन्दा धेरै कामदार आप्रवासी बन्ने गरेको आइएलओको विभिन्न अध्ययनमा उल्लेख छ।
अन्तर्राष्ट्रिय श्रम संगठन (आइएलओ)ले गरेको एक अध्ययनअनुसार विश्वमा २५ करोडभन्दा बढी मानिस विभिन्न कारणले आफ्नो घर छाडी अन्य देशमा पुग्ने गरेका छन्। त्यसमध्ये २२ करोडभन्दा बढी मानिस कामको खोजीमा विदेशिने गरेका छन्।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
