काठमाडौं– बिहीबार सर्वोच्च अदालत अगाडि सेतो पहिरनमा एक महिला ‘मलाई न्याय खोई?, नन्दप्रसाद अधिकारी शिक्षण अस्पताल बाकस नम्बर ४, न्यायका लागि ऐक्यबद्धता’ लेखिएको ब्यानर बोकेर उभिएकी थिइन्।
सेतो टिसर्ट अगाडिपट्टिको भागमा दायाँपट्टि स्वर्गीय श्रीमान् नन्दप्रसाद अधिकारीको तस्बिर प्रिन्टेड थियो भने बायाँपट्टि कान्छो छोरा कृष्णप्रसाद अधिकारीको।
उनी हुन् १९ वर्षदेखि छोरा कृष्णको न्याय मागिरहेकी गोरखा फुजेलकी गंगामायाँ अधिकारी। पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले जनयुद्धमा मृत्यु भएकामध्ये ५ हजार जनाको जिम्मा लिन्छु भनेपछि अधिवक्ता ज्ञानेन्द्र आरण र शंकर बुढाथोकीसहितले जनयुद्धका कमाण्डर पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड विरुद्ध रिट दायर गरेका थिए।
उक्त रिटको सुनुवाइ बिहीबार दिउँसो दुई बजे हुने भन्दै गंगा सर्वोच्च अदालतमा न्याय माग्न पुगेकी थिइन्। आफ्ना छोराको न्यायका लागि दोषीलाई फाँसीको सजाय हुनुपर्ने उनको माग थियो।
‘मेरो बालखा छोराले के अपराध गरेको थियो र मारे? मेरो छोरो भरखर एसएलसी दिएर बसेको थियो। मेरो छोरालाई फाँसी दिएको छ भने मैले फासीको सजाय माग गर्न नहुने हो र?’, उनले भनिन्।
साथै छोराको हत्यारालाई फासीको सजाय भए मात्र आफ्ना मृत श्रीमान् नन्दप्रसादको अन्तिम संस्कार गर्ने उनी बताउँछिन्। ‘हत्यारालाई टुँडीखेलमा लगेर झुन्ड्याएपछि म मेरो बुढाको लास पोल्न जान्छु। कानुन बनाउने हत्यारा छन्,’ उनले भनिन्।
२०६१ सालमा जेठ २४ गते तत्कालीन माओवादीद्वारा उनका १७ वर्षीय छोरा कृष्ण मारिएका थिए। त्यसपछि २०७० कात्तिकमा अधिकारी दम्पतीले न्याय माग्दै आमरण अनसन सुरु गरे। अनसनको ३३४औं दिनमा २०७१ असोज ६ गते गंगामायाका पति नन्दप्रसाद अधिकारीको निधन भयो। नन्दप्रसादको अझै अन्तिम संस्कार हुन सकेको छैन।
यस्तै बिहीबार नै कैलालीका ज्ञानबहादुर विष्ट आफ्नी श्रीमतीको न्यायका लागि सर्वोच्च अगाडि पुगेका थिए। उनकी श्रीमती २०५९ सालमा माओवादी र नेपाली सेनाको भिडन्तमा गोली लागेर मारिएकी थिइन्। सर्वोच्चको गेट अगाडि बसेर विष्ट श्रीमती बितेको दिन र अघि-पछिका घटना सुनाउँदै थिए।
ज्ञानबहादुरले ‘विष्ट स्विट हाउस’ पसल सञ्चालन गरेका थिए। ५९ सालतिर पसलमा श्रीमती मात्र भएको दिनमा माओवादी आएर पैसा लुटपाट गरे।
‘हामीसित कि छोरो कि श्रीमान् पठा भनेछन्। अनि श्रीमतीले छोरो सानो छ पठाउँदिन भनेपछि उनलाई कुटपिट गरेर ४० हजार रुपैयाँ लुटेर लगे। त्यसको १५ दिनपछि फेरि पसलमा छोरो भएको बेला आएर माओवादीहरुले पसलका सारा सामान लुटपाट गरेर छोरालाई मरणासन्न हुनेगरी कुटपिट गरे,’ उनले भने।
एक महिनापछि दिनको २ बजेतिर उनको पसल अगाडि भिडन्त भयो। भिडन्तका क्रममा उनकी श्रीमतीलाई गोली लाग्यो। ज्ञानबहादुरकी श्रीमती त्यहीँ मारिइन्।
‘एक्कासि भिडन्त भयो। गोली लागेर उनी मारिइन्। मेरो टाउकोमा पनि २ वटा गोलीका छर्रा लागेर घाइते भएँ। त्यो बेलामा मरेका ७६ जनाको सनाखत भयो,’ उनले सुनाए।
यस्तै शंकर बुढाथोकीले कानुन सर्वसाधारणदेखि प्रधानमन्त्री, राष्ट्रपति सबैलाई समान रुपले लागू हुने हुँदा प्रधानमन्त्री प्रचण्डलाई पनि कानुनी कारबाहीको माग गर्दै सर्वोच्चमा रिट दायर गरेको बताए।
उनले भने, ‘कानुन सबैका लागि समान हुन्छ। प्रधानमन्त्री प्रचण्डले खुलेआम रुपमा एक सार्वजनिक कार्यक्रममा बोल्दै मैले पाँच हजारको जिम्मा लिन्छु भनेका छन्। उनले पाँच हजार मारेको जिम्मा लिने भनेर स्विकारिसकेपछि यो उनको पहिलो बयान हो। अब अदालतमा हुने दोस्रो बयान हो। यदि उनीसँग नैतिकता छ भने सबै मुद्दाहरु जनयुद्धको हिसाबले भनेर टार्न पाइँदैन,’ उनले भने।
‘यदि उनको नैतिकता छ भने उनले हिजै राजीनामा दिनुपर्थ्यो। र, अदालतलाई सहयोग गर्नुपर्थ्यो। सबै कुराहरु युद्धमा भएको भनेर उनले छुट पाउँदैनन्। हामी ढिलै भए पनि कानुनी कारबाहीको दायरामा ल्याउँछौं। पावर-पैसाले मुद्दाहरु गुपचुप पारिन्छ तर यो मुद्दा त्यस्तो किसिमको होइन। यहाँ शिक्षक, विद्यार्थी, किसान, व्यापारी मारिएका छन्,’ उनले थपे।
साथै सर्वोच्चले नसके अन्तर्राष्ट्रिय अदालतमासमेत रिट दायरा गर्ने उनले बताए। शंकर रामेछापका द्वन्द्वपीडित हुन्। उनी नेपाली कांग्रेसको सदस्य भएकै कारण उनका चार भाइको ४ सय रोपनी जमिन माओवादीले कब्जा गरे। चारै भाइलाई भूमिहीन बनाइएपछि उनीहरु काठमाडौं छिरे।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।