काठमाडौं- फागुन २५ मा हुने राष्ट्रपति निर्वाचनलाई लिएर राजनीति तातिरहेको छ। प्रमुख दलहरु आफू अनुकूल व्यक्तिलाई शीतल निवास प्रवेश गराउन प्रयत्नरत छन्। तर मधेस केन्द्रित दलहरुले भने आफ्नो रणनीति तय गरिसकेका छैनन्। प्रमुख पार्टीहरुले लिने निर्णयपछि मात्रै जसपादेखि नागरिक उन्मुक्ति पार्टीको भूमिका निर्धारण हुने यी पार्टी सम्बद्ध नेताहरुको प्रतिक्रिया छ।
‘हामीहरु आफैंले केही निर्णय गर्दैमा केही हुनेवाला नै छैन’, मधेस केन्द्रित एक दलका एक शीर्ष नेता भन्छन्, ‘त्यसैले कांग्रेस, एमाले र माओवादी केन्द्रले के कस्तो निर्णय लिन्छन्, त्यसपछि मात्रै हामीले आफ्नो भूमिका प्रष्ट पार्नुपर्ने हुन्छ।’
संघदेखि प्रदेशसम्म उपस्थिति रहेका जसपा, जनमत पार्टी, लोसपा र नागरिक उन्मुक्ति पार्टीको कूल मतभार पाँच हजारभन्दा माथि छ। त्यसैले राष्ट्रपति निर्वाचनमा उनीहरुको साथ र समर्थन पनि महत्त्वपूर्ण हुनेछ। मुख्य दलहरु विभाजित भएर उम्मेदवार तय गरेमा सानो संख्याको मत पनि निर्णायक हुनसक्छ।
जसपाले शनिबार र आइतबार पार्टीको कार्यकारणी समिति बैठक गरेको थियो। लोसपाले पनि बुधबार पार्टीको कार्यकारणी समिति बैठक बोलाएको छ। जनमत पार्टीको अघिल्लो हप्ता मात्रै पार्टीको बैठक राखेको थियो। ती बैठकहरुमा पार्टीको कामहरुका साथै समसामयिक राजनीतिका बारेमा छलफल भएको र हुने बताइएको छ। समसामयिक विषयमा मुख्यतः राष्ट्रपति निर्वाचन नै पर्छ। तर नेताहरु भन्छन्, ‘हामीले मात्रै छलफल गरेर केही नहुने भएकाले प्रमुख दलहरुले लिने निर्णयलाई कुरेर बसेका छौं।’
जसपा नेता राजकिशोर यादवले पनि आफ्नो पार्टी प्रमुख दलहरुको निर्णयपछि मात्रै राष्ट्रपति निर्वाचन बारेमा निर्णय लिने बताए। जसपाले अनौपचारिक रुपमा उपराष्ट्रपतिमा दाबी गरेको छ। उपराष्ट्रपतिको निर्वाचन भने चैत ३ मा हुने गरी मिति तय भएको छ। राष्ट्रपति निर्वाचनका लागि फागुन १३ र उपराष्ट्रपति निर्वाचनका लागि फागुन २६ मा उम्मेदवारी दर्ता हुने मिति तय भएको छ।
जसपा नेता यादवले उपराष्ट्रपतिमा जसपाले उम्मेदवारी दिने गरी छलफल चलिरहेको बताए। ‘पहिला राष्ट्रपति निर्वाचनमा के-कस्तो समीकरण बन्छ, त्यो अझै प्रष्ट नै छैन’, उनले भने, ‘त्यसपछि मात्रै उपराष्ट्रपतिका बारेमा ठोस निर्णय गर्छौं। यद्यपि यसमा हाम्रो दाबीचाहिँ छ।’
जसपाले उपराष्ट्रपतिमा दाबी गरिरहँदा लोसपाले भने राष्ट्रपतिमा आफ्नै पार्टी अध्यक्ष महन्थ ठाकुरलाई नै सकभर राष्ट्रिय सहमतिको उम्मेदवार बनाउन सकिन्छ कि भनेर पहल गरिरहेको छ। त्यसका लागि केही समययता लोसपा नेताहरु शरतसिंह भण्डारी र सर्वेन्द्रनाथ शुक्ला खटिरहेको एक नेताले बताए। लोसपा अध्यक्ष ठाकुरलाई ठूला दलहरुबाट सर्वसम्मत उम्मेदवार बनाउनका लागि नेता भण्डारी कांग्रेसतर्फ र नेता शुक्ल एमालेतर्फ संवादमा व्यस्त रहेका छन्।
त्यसो त ठाकुर आफैंले पनि शीर्ष नेताहरुसँग संवाद बढाएका छन्। उनी केही दिनअघि एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीकै गाडीमा चढेर उनको निवास बालकोट पुगेका थिए। ओलीका अन्य रणनीति असफल भएमा उनले नै ठाकुरलाई उम्मेदवार प्रस्ताव गर्ने चर्चा पनि भइरहेका छन्।
ठाकुरले मंगलबार मात्रै प्रधानमन्त्री तथा माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डसँग भेट गरेका छन्। राष्ट्रपति निर्वाचनका बारेमा छलफल गर्न बुधवार पार्टी बैठक बोलाएका ठाकुरले अघिल्लो दिन भेटघाटका लागि बालुवाटार पुगेका हुन्।
लोसपाका वरिष्ठ नेता शरतसिंह भण्डारीका अनुसार, राष्ट्रपति निर्वाचनको विषयमा प्रधानमन्त्री र ठाकुरबीच छलफल भएको छ। लोसपाले पार्टी अध्यक्ष ठाकुरलाई सर्वसम्मत राष्ट्रपति उम्मेदवार बनाउने गरी गृहकार्य गरिरहेको र त्यसकै लागि प्रधानमन्त्रीसँग छलफल गरेको समेत भण्डारीले बताए।
राजनीति तरल रहेको अहिलेको अवस्थामा कसले कुन पदमा बाजी मार्छ, आकलन गर्न कठिन छ। ठाकुरको चर्चा त्यसैले पनि उल्लेखनीय विषय हो।
जनमत पार्टीका महासचिव चन्दन सिंहले पनि प्रमुख दलहरुका कारण राष्ट्रपति निर्वाचनको तस्बिर प्रष्ट नभएकाले आफूहरुले अहिले नै कुनै ठोस धारणा नबनाएको बताए। उनले पनि कांग्रेस, एमाले र माओवादी केन्द्रले लिने निर्णयले मात्रै आफूहरु के गर्ने भनेर प्रष्ट हुने बताए।
यस्तै अन्योलपूर्ण परिस्थिति रहेकै बेलामा पहिलो संविधान सभाकालमा मधेस केन्द्रित दलहरुका तर्फबाट परमान्द झाले उपराष्ट्रपति जितेका थिए। त्यस्तै उनीहरुकै मतका आधारमा कांग्रेसबाट उम्मेदवार बनेका रामवरण यादव पनि राष्ट्रपतिमा विजयी भएका थिए। परिणामतः मुलुकले पहिलो राष्ट्रपति र उपराष्ट्रपति मधेसी समुदायबाट पाएको थियो।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।