पर्यटन-उड्डयन

पोखरा विमानस्थलको ‘बाधक’ हटाउनै सकस

रिखिराम जिसी सोमबार, कात्तिक २१, २०७९ २१:१९

पोखरा– नेपाल नागरिक उड्ड्यन प्राधिकरण आउँदो अंग्रेजी नयाँ वर्षको छेको पारेर मध्यपुसदेखि पोखरा विमानस्थलबाट उडान सुरु गर्ने घोषणा यसअघि नै गरिसकेको छ। तर उडानको मिति आउन २ महिनाभन्दा कम समय बाँकी रहँदा विमानस्थलका सञ्चालनमा देखिएका समस्या समाधान गर्न अझै सुरु भएको छैन।

विमानस्थल सञ्चालनका लागि बाधकको रुपमा रहेको पूर्वट्टीको रिठेपानी डाँडा कटानको काम अझै सुरु हुन सकेको छैन। ल्याण्डफिल साइटको पनि अहिलेसम्म टुंगो लागेको छैन। विमानस्थलभित्रै आवश्यक सैनिक ब्यारेक र तेल भर्न आवश्यक आयल डिपो बन्न सकेका छैनन्।

४० मिटर डाँडा कटानका लागि विमानस्थल आयोजनालाई वन मन्त्रालयले केही समयअघि स्वीकृति दिएपनि कटानको काम हालसम्म सुरु हुन सकेको छैन। विमानस्थल आयोजना प्रमुख विनेस मुनकमी केही दिनमा डाँडा कटान सुरु हुने दाबी गर्छन्। ४० मिटर डाँडा कटानका लागि स्वीकृत भएपनि १४ मिटर काटेपछि नै परीक्षण उडान गर्न सकिने विमानस्थल प्रमुख मनकमीले बताए। भौतिक निर्माणका हिसाबले पोखरा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको धावनमार्ग जहाज उडानका लागि तयार छ। धावन मार्ग, टर्मिनल भवन र अरु उपकरणको चाँजोपाँजो सबै मिलिसकेको छ।

रिठेपानी डाँडा कटानपछि उपकरण परीक्षण उडान अर्थात क्यालिब्रेसन उडान गरिने विमानस्थल आयोजना प्रमुख मुनकमी बताउँछन्। ‘नोभेम्बर, डिसेम्बरभित्रै क्यालिब्रेसन उडान हुन्छ। त्यसपछि नै आउँदो अंग्रेजी नयाँ वर्षको छेको पारेर मध्यपुसदेखि पोखरा विमानस्थलबाट उडान सुरु गर्ने तयारी छ,’ उनले भने।

विमानस्थल सञ्चालनका लागि नजिककै रहेको ल्यान्डफिल साइट सार्नुपर्ने हुन्छ, तर अहिलेसम्म पोखरा महानगरपालिकाले ल्यान्डफिल साइटका लागि विकल्प तयार पार्न सकेको छैन। ल्यान्डफिल साइटको विकल्पका लागि महानगरको टोली फोहोरबाट बिजुली र मल निकाल्ने प्रविधि बुझ्न हेटौंडाहुँदै धरान र भारतको दिल्लीसम्मको अध्ययन अवलोकन भ्रमण गरिसकेको छ। फोहोर लगेर थुप्रो लगाउने ल्यान्डफिल साइटभन्दा पनि नयाँ विकल्प खोजी भइरहेको पाखरा महानगरपालिकाका मेयर धनराज आचार्य बताउँछन्।

विमानस्थलभित्रै आवश्यक सैनिक ब्यारेक निर्माण भएको छैन। तेल भर्न आवश्यक आयल डिपो बनेको छैन। नेपाल आयाल निगमलाई जग्गा छुट्याएर ३ वर्षअघिदेखि तोकेता गरेको आयोजना प्रमुख मुनकमी बताउँछन्। ‘उहाँहरूले २७ हजार लिटरको साधन तयार पारेका छौं भन्नुभएको छ,’ उनले भने। अहिले चलिरहेको पोखरा विमानस्थलकै डिपोको तेल गाडीमार्फत अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा सेवा दिने निगमको तयारी छ।

पोखरा महानगरपालिका वडा नम्बर १४ मा चिनियाँ सरकारी स्वामित्वको ठेकेदार कम्पनी सीएएमसीईले २०७३ साउन १८ गतेदेखि विमानस्थल निर्माणको काम सुरु गरेको थियो। विमानस्थल निर्माण गर्न सरकारले सन् २०१४ मे १२ मा सीएएमसीईलाई ठेक्का दिएको थियो। सन् २०२१ को जुलाई १० मा सक्नुपर्ने सम्झौता भए पनि तोकिएको समय सीमाभन्दा ६ महिनाअघि नै सक्ने लक्ष्यका साथ योजनाको काम भइरहेको थियो। कोभिडका कारण विमानस्थल निर्माण ढिला पूरा भएको हो। निर्माण कम्पनीका तर्फबाट चिनियाँ सरकारले विमानस्थल नेपाल सरकारलाई हस्तान्तरण गरिसकेको छ।

अन्तर्राष्ट्रिय उड्डयन संस्था (आइकाओ)को मादण्डअनुसार फोरडी मोडलमा बनेको पोखरा विमानस्थलमा बोइङ ७५७ र एयरबस ३२० वा सो सरहका जहाज आउजाउ गर्न सक्नेछन्। २५ सय मिटर लामो धावनमार्ग भएको विमानस्थलमा आउनेजाने ती विमानको यात्रु क्षमता १ सय ९२ हाराहारीमा हुनेछ। चिनियाँ ऋण सहयोगको २२ अर्ब रुपैयाँमा निर्मित पोखरा विमानस्थल घाटामा जाने र यहाँबाट अन्तर्राष्ट्रिय उडान सम्भव नभएको भन्दै आलोचना पनि हुँदैआएको छ।

आयोजना प्रमुख मुनकमीले क्यालिब्रेसन उडानपछि नै वायुसेवा कम्पनीहरुलाई आह्वान गरिने जानकारी दिए। तर पोखरासम्म अन्तर्राष्ट्रिय वायुसेवा कम्पनीका जहाज आउन पायक पर्ने भारत गोरखपुरतिरको आकाशे मार्ग भारतले अझै दिएको छैन। त्यसका लागि यो विमानस्थल निर्माण सुरु गर्दादेखि नै कुरा उठेको थियो। नेपाल सरकारले त्यसबारे कुनै कूटनीतिक पहल गर्न सकेको छैन।

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।