'रुकुम घटना'पछि असफल जातीय प्रेम-कथामा छाइरहेछन् म्युजिक भिडियो

समाचार

पुष्पा थपलिया शुक्रबार, वैशाख १०, २०७८ ०७:००

उडीजाउँ भने हेर म कुनै पंक्षी होइन
हिँडी जाउँ भने मलाई साथ दिने कोही छैन
के गल्ती भो मेरो
जातै सानो भो भन्छ तेरो
कसको के बिगारेँ कसको के खाइदिएँ
माया लाउन आइन् उनी मैले नि माया लाइदिएँ
कहाँ गल्ती भो मेरो
जातै सानै भो भन्छन् तेरो
कसले बनायो जात...

केहि महिना अघि टिकटकको हरेक स्क्रोलमा बज्ने गीत हो यो। चेवाङ लामाको ‘जात’, शीर्षकको गीतमा हजारौं टिकटक प्रयोगकर्ताले भिडियो बनाएका छन्।

गीतको भिडियोमा जातीय प्रेम र यसले निम्त्याएको असफलता देखाइएको छ। यो गीतको शीर्षक जात भएपनि टिकटकमा उडी जाउँ भने हेर भन्ने पंक्ति चर्चित भयो। त्यसैले यसको शीर्षक सम्पादन गरेर जात र उडी जाऊँ भने दुबै राखिएको छ। ६ महिनाअघि सार्वजनिक यो गीत असफल जातीय प्रेम उजागर गरेको गीत र म्युजिक भिडियोको लामो सूचीमा अटाएको चर्चित गीत हो।

कोभिड १९ ले २०७७ साल हरेक क्षेत्रका लागि अभिशाप बन्यो, बाहेक म्युजिक भिडियो। गुणस्तर दिन नसकेपनि संख्यात्मक रुपमा नेपालमा धेरै म्यूजिक भिडियो यही साल बने।

अन्य समयमा म्यूजिक भिडियोको स्थान फिल्मका गीत र भिडियोले लिन्थ्यो। गत वर्ष फिल्म नबनेकाले म्यूजिक भिडियो धेरै बनेजस्तो लागेको समीक्षक समाजका अध्यक्ष तथा निर्देशक दिपेन्द्र लामा बताउँछन्। उनका अनुसार अन्य समयमा पनि म्युजिक भिडियोको मात्रा धेरै नै थियो, तर ती फिल्मका गीतका कारण ओझेल परेका थिए। म्युजिक भिडियो धेरै या थोरै बनेको भन्दा पनि अन्य समयको तुलनामा गएको वर्ष भिडियोमा फरकपन भने देख्न पाइएको निर्देशक लामा बताउँछन्।

लामा भन्छन्, ‘म्युजिक भिडियोमा केहीले गएको वर्ष निकै राम्रो काम गरे भने धेरै चर्चाको पछि मात्रै दगुरे।’

यस्तै चर्चाको पछि दौडिँदा अधिकांश म्युजिक भिडियो र गीतमा जातीयताले निम्त्याएको असफल प्रेमको कथा मुख्य बिषयबस्तु बनेको लामाको भनाइ छ। एक वर्षअघि रुकुममा नवराज विक र उनका साथीहरुको हत्याको घटना सार्वजनिक भएपश्चात जातीय प्रेममा गीत र भिडियो धेरै बनेका छन्।

जो लाखौं पटक हेरिए

करिब ११ महिना यता धेरै म्युजिक भिडियोमा जातीयताले निम्त्याएको असफल प्रेम कथा देख्न सकिन्छ। त्यो क्रम अझै जारी छ।

स्वर्गीय नवराज विकलाई समर्पित गर्दै एक हप्ता अघिमात्रै सार्वजनिक भएको गीत हो, ‘जातै ठूलो भो’। कमजोर दिल भएका दर्शक श्रोतालाई गम्भीर असर पर्नेगरी भिडियो शुरु भएको छ। ‘मेरो छोरो, मलाई पनि सँगै लैजाऊ’ भन्दै रोइरहेको आवाज र दृश्यबाट भिडियो शुरु भएको छ। म्युजिक भिडियोमा पण्डितकी छोरी र दलितको छोराको असफल प्रेम र त्यसले निम्त्याएको हत्यालाई समावेश गरिएको छ। तीन लाख भन्दा धेरैचोटी हेरिएको गीतमा दर्शक श्रोताले निकै भावुक प्रतिक्रिया दिइरहेका छन्।

त्यस्तै २० लाखसम्म हेरिएको अर्को चर्चित गीत ‘सनिसार’मा पनि असफल जातीय प्रेम दर्साइएको छ। प्रेम गरेका जोडीलाई परिवारले जात नमिलेको भन्दै जबरजस्ती छुटाइदिएका छन्। यो बिछोड सहन नसकेर दुबैको मानसिक अवस्था बिग्रिएको दुःखद कथा यस गीतले भनेको छ। गीतका लेखक तथा गायक कुशल बेलबासेले गीत र म्युजिक भिडियोले भनेको कथा आफ्नो बास्तविक जीवनको घटना भनेका छन्।

यो गीतमा धेरै स्रोता दर्शकले टिकटक भिडियो पनि बनाएका छन्। मन छुने शब्द र संगीत भएको लोक गीत ‘सनिसार’मा निकै मार्मिक ढंगले असफल बनेको जातीय प्रेम दर्साइएको छ।

चर्चित गायिका इन्दिरा जोशीको श्वर तथा अभिनय रहेको गीत ‘बेग हानी’ मा पनि जातीयताका कारण असफल बनेको प्रेम दर्साइएको छ। कपडा सिलाउने केटासँग पूजापाठ गर्ने पण्डितकी छोरीको असफल प्रेमको कथा ‘बेग हानी’मा देख्न सकिन्छ। यो गीत र भिडियोलाई करिब ४ लाख पटक हेरिएको छ।

११ महिना यता यी र यस्ता लाखौं पटक हेरिएका गीत र उस्तै कथा बोकेका म्यूजिक भिडियो सयौंको संख्यामा छन्। कति चर्चित बनेका छन् भने कतिपय गुमानाम नै छन्।

थमनेल र शीर्षकमा नवराज विक भएका गीत र म्यूजिक भिडियोहरु

१० महिना अघि बनेको म्युजिक भिडियो ‘मारेर फाले भेरीमा’ बोलको गीत पनि जातीय प्रेममा आधारित छ। नवराज विकको हत्या भइसकेपछि उनकै कथामा यो गीत र भिडियो आधारित भनिएको छ। गीतको थमनेलमा नवराज विकको अनुहार, गायक गायिकाको अनुहार र भिडियोमा अभिनय गर्ने कलाकारको अनुहार अटाएको छ।

‘मृत्यु सजाय’ बोलको लोकगीत पनि १० महिना अघि नै सार्वजनिक भएको हो। नवराज विकको दुनियाँ रुवाउने गीत भनिएको यो गीतको थमनेलमा नवराजसँगै उनका आफन्तको फोटो राखिएको छ। भिडियोमा संवाद र अभिनय अनि गीतका शब्दले जातीय प्रेमका कारण मृत्यु भोग्नुपरेका कथा र ब्यथा बोलेका छन्।

आकाश विकले नवराजकै हत्याका बिषयमा र्‍याप गीत बनाएका छन्। ‘नवराज विक हत्याकाण्ड’ शीर्षकको र्‍यापमा सत्य घटनामा आधारित पनि भनिएको छ। यस गीतको थमनेलमा पनि र्‍याप हानिरहेका आकाश सँगै नवराजको फोटो देख्न सकिन्छ।

‘जाजरकोट घटना ए आमा नरुनु धुरुरु’ बोलको गीत पनि १० महिना अघि नै सार्वजनिक भएको छ। यसको थमनेलमा नवराजसँगै उनकी आमा रोइरहेको फोटो देख्न सकिन्छ। भिडियोमा असफल जातीय प्रेम दर्साइएको छ।

अर्को भिडियो बनेको छ, नवराजका साथीहरुको बारेमा। साथीको प्रेममा जात बाधा बनेको र उक्त प्रेम सफल बनाउन ज्यान दिएका साथीहरुको कथा भिडियोमा देखाइएको छ।

यी र यस्ता सयौं गीत र भिडियो युट्यूबमा देख्न सकिन्छ। जसको थमनेलमा नवराज विक र उनका परिवारका फोटोसँगै गायक गायिकाको तस्वीर, म्युजिक भिडियोमा अभिनय गर्नेहरुको अनुहार राखिएको छ।

'यस्ता भिडियो बन्नु राम्रो'

नवराज विकको हत्या हुनुभन्दा अघि पनि यी र यस्ता बिषयमा गीत र भिडियो बनिरहन्थे। तर, नवराजको हत्यापछि यसको मात्रा बढेको स्वीकार गर्छन्, मानवशास्त्री सुरेश ढकाल। उनका अनुसार यो आवश्यक पनि हो। ‘जातको प्रश्न’ नामक टेलिभिजन कार्यक्रममा नायक राजेश हमालसँग सहकार्य गरेका ढकाल भन्छन्, ‘२१ औं शताब्दिमा आइपुग्दा पनि मानव जातीयतामा अल्झेर हत्याहिंसामा उत्रनु दुःखद हो।’

यसरी घटना घटिसकेपछि यसैमा धेरै श्रब्य-दृश्य सामग्री बन्नुको कारण खुलाउँदै उनले भने, ‘हामी नेपाली कोमल भावनाका छौं। यस्ता दुःखद घटनाले मन रुवाउँछ, तर चासो पनि यिनै कुरामा हुन्छ। जहाँ चासो हुन्छ, हाम्रो स्वभाव त्यसलाई खोजी खोजी हेर्ने हुन्छ। झनै युट्यूबले त जे हेर्‍यो त्यहि बिषयका नयाँ कुरालाई अगाडि ल्याइदिन्छ।’

चर्चा कमाउन र आफूले गरेका काम धेरैलाई देखाउन जे घटना घट्यो त्यहि बिषयमा यस्ता सामाग्री बन्ने गरेको पनि उनको भनाइ छ। यस्ता बिषयमा सामग्री बन्नु सुखद भएको उनले बताए।

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।