सम्बोधनमा प्रधानमन्त्री : उपस्थिति देखियो, अपेक्षा यथावत्

राजनीति

डिबी खड्का मंगलबार, चैत २५, २०७६ १३:३८

प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीको बहुप्रतिक्षित सम्बोधन आमजनमाझ पुगेको छ। कोरोना महामारीपछिको उनको दोस्रो सम्बोधन धेरैले प्रतीक्षा गर्नुका अनेक कारण थिए। तीमध्ये कतिले यो बीचमा सरकारको कामकारबाही माथि उठेका प्रश्नको उत्तर खोजिरहेका थिए। कतिमा दोस्रो चरणमा प्रवेश गरेको कोरोना संक्रमणलाई रोक्ने सरकारी तयारीका विषयमा कौतुहल थियो।

रोगभन्दा भोकले मर्नुपर्ने अवस्थालाई लिएर सरकारले ल्याउने प्याकेजको अपेक्षा थियो। यसबाहेक यस कष्टकर घडीमा देशबासीलाई ढाडस दिने, आश्वस्त तुल्याउने र हौस्याउने तरिकाले उनी प्रस्तुत हुने स्वभाविक चाहना थियो।

सरकारभन्दा पर रहेका सरोकारवालाई यो संकटमा एकसाथ अघि बढ्न नयाँ रणनीति तय गर्ने आशा हुनु समेत गलत थिएन। तर सम्बोधनमार्फत प्रधानमन्त्री ओलीले आफ्नो उपस्थिति देखाउनेभन्दा माथि उठ्न सकेनन्। यस्तो संकटको समयमा उनी अभिवभावकीय भूमिका देखाउन नसकिरहेको भन्ने आम प्रश्नको उत्तरका लागि मात्रै सम्बोधनका लागि कस्सिएका हुन् कि जस्तो देखिएको छ।

सरकारले कोरोना विरुद्धको लडाइँमा सक्रियहरुलाई निरन्तर हतोत्साही बनाइरहेको सन्दर्भमा प्रधानमन्त्रीको सम्बोधन चिकित्सा क्षेत्रका लागि अर्थपूर्ण त छ तर आश्वत हुने आधार भने देखिँदैन। उनले महामारीलाई विशेष प्रकृति युद्ध र स्वास्थ्यकर्मीलाई सिपाहीका संज्ञा दिएका छन्। महामारीलाई नियन्त्रण गर्न मुलुकलाई राम्रो सफलता मिलिरहेको जस समेत दिएका छन्। अबको लडाईंको जीत, उनीहरुको हौसला, विशेषज्ञता र कर्तव्यनिष्ठतामा अडेको उल्लेख गरेका छन्। तर, उनै सिपाहीहरुले माग गरिरहेको ‘हतियार’ का विषयमा भने प्रधानमन्त्रीसँग स्पष्ट जवाफ छैन।

एक हजार हाराहारीका पिपिई रहेको आफ्नो विवरणमा समेटेका छन्। जुन निजी क्षेत्रबाट प्राप्त हुन्। सरकार आफ्नै तयारीमा भने कमजोर देखिएको सम्बोधनबाट देखिन्छ।

प्रधानमन्त्री बोली र स्वभावसँग परिचित आमजनको यसपटक फरक बोली सुन्ने अपेक्षा समेत पूरा भएन। उनको बोलीमा निस्किने धम्की र कटाक्ष कायम रह्यो। यो समयमा एक अभिभावका मुखबाट धम्कीयुक्त शब्द सुनिनु उपयुक्त होइन।

कोरोना भाइरस संक्रमणका समयमा भएका र हुन सक्ने अनियमितताको खबरदारी गरिरहेकाहरुमाथि प्रधानमन्त्रीले तीतो पोखे। उनीहरुको भावनालाई तीर बनाएर केही शब्दवाण प्रहार गरे। आलोचकहरुमाथि उनको भनाइ थियो, 'सङ्कटको यस घडीमा हामी कहाँ उभिएका थियौँ, हाम्रो ध्यान केमा थियो र हामीले के भूमिका खेलेका थियौं भन्ने मूल्याङ्कन इतिहासले अवश्य गर्ने नै छ। व्यक्तिको स्मृति छोटो र कमजोर हुन सक्छ, तर इतिहास भने यस मामलामा निर्मम हुन्छ।'

हुन त आलोचकहरुलाई भनिएको यो वाक्य उनकै हकमा पनि लागू हुन्छ। त्यसप्रति कति ख्याल गरे कुन्नि?

सञ्चारमाध्यमले खेलिरहेको भूमिकाको प्रशंसा गरे। तर यो समयमा सञ्चारमाध्यमले सबैभन्दा बढी उठाएको सुशासनका विषयमा उनको चित्त दुखाइ थियो। जसलाई बेमौसमी बाजाको संज्ञा दिएका छन्। कामै गर्न नसक्ने र प्रक्रिया नै सुरु हुन नसक्ने गरी गरिने निराधार आरोप र मिथ्या प्रचारले अप्ठ्यारो अवस्थामा काम गरिरहेका व्यक्तिहरुलाई निरुत्साहित पारिरहेको उनको भनाइ थियो।

सम्बोधनमा उनले 'सत्यतथ्य छानबिन गरेर दोषी देखिए कारबाही गर्नेछु' भन्लान् भन्ने धेरैको आशा थियो। तर, सम्बोधनमा प्रयोग गरिएको ‘निराधार आरोप’ भन्ने शब्दले भविष्यको चित्र स्पष्ट पारेको छ। जुन आफ्नालाई जोगाउन उनको ‘न्यायाधीश’ बन्ने शैलीकै निरन्तरता हो। निराधार भनिसकेपछि के को छानबिन?

सामाजिक सञ्जालमा आफ्नो आँखा पुगिरहेको संकेत गरेका छन्। समाजमा उठ्ने गरेका, खासगरी मिडिया र सामाजिक सञ्जालमा आउने गरेका आलोचना, टिप्पणी र सुझावप्रति आफ्नो पर्याप्त ध्यान गएको बताएका छन्। ती आलोचना, टिप्पणी र सुझावलाई उनले नरुचाएको पनि संकेत गरेका छन्। उनले सम्बोधनमा माथिको प्रसंग जोडेर भने, 'मानवजाति विरुद्ध आइलागेको राष्ट्रिय र विश्वव्यापी संकटको यस्तो परिस्थितिमा एकजुट भई लड्नुपर्ने समयमा सरकारलाई असफल देखाउन र आफ्ना विभिन्न प्रकारका निहीत स्वार्थ पूरा गर्न चलाइएका प्रचारबाजी बेमौसमी बाजा जस्तै हो र यस्तो प्रवृत्ति किमार्थ प्रशंसनीय हुन सक्दैन।'

जुन हाल सरकारले खेपिरहेको आरोपको बचाउ जस्तो सुनिएको छ।

आउने दुई साता सायद थप चुनौतिपूर्ण हुने बताएका छन्। यो अवधि कोरोनाको लक्षण प्रकट हुने अवधि मात्रै होइन, समुदायमा फैलिने उच्च जोखिमको अवधि पनि भएकाले सचेत हुन आग्रह गरेका छन्। यही हप्ताबाट प्रयोगमा ल्याइएको र्‍यापिड डिटेक्सन टेस्ट किटले समुदायमा संक्रमणको स्थिति पहिचान गर्न सघाउने विश्वास उनको छ। तर उक्त किटको गुणस्तरका विषयमा उठेका प्रश्नको उनले जवाफ दिएनन्।

प्रधानमन्त्री ओलीले गरेको सम्बोधनमा धेरै समय यसअघि सरकारका तर्फबाट भएका गरेका कामकै विवरण प्रस्तुत गर्नैमै बित्यो। यो सम्बोधनले किन मौन? भन्ने सवालको जवाफ दियो तर उठिरहेका अनेक सवालहरु भने यथावत् रहे।

यो पनि पढ्नुहोस्ः

'भ्रष्टाचार नगर्ने र हुन नदिने प्रतिवद्धतालाई निराधार कुप्रचारले कमजोर पार्न सक्दैन' (पूर्ण पाठ)

प्रिय पिएम! एक वचन बोल