डडेल्धुरा- चिकित्सकको लापरबाहीले सुत्केरीको मृत्यु भएको भन्दै मृतकका आफन्तले डडेल्धुरा सदरमुकाममा प्रदर्शन गरेका छन्। प्रदर्शनका कारण ४ जिल्लाको यातायातसमेत बन्द भएको छ।
अमरगढी नगरपालिका–६ बस्ने धर्मराज ताम्राकारकी श्रीमती २६ वर्षीया गीता ताम्राकारको सुत्केरी भएको १४ दिनमा रक्तश्राव नरोकिएपछि डडेल्धुरा अस्पताल ल्याइएको थियो। उपचारका क्रममा उनको मृत्यु भएपछि आफन्त आन्दोलनमा उत्रिएका हुन्। शिशुको अवस्था भने सामान्य रहेको बताइएको छ।
चिकित्सकले उपचारमा लापरबाही गर्दा सुत्केरीको मृत्यु भएको आरोप लगाउँदै पीडित पक्षले शुक्रबार साँझ अस्पतालमा तोडफोडसमेत गरेका थिए।
आज भने मृतकका आफन्तले नाराबाजी गर्दै जिल्ला प्रशासन कार्यालय अगाडि प्रर्दशन गरेका छन्। जिल्ला सदरमुकामको तुनाडाँडा चोक हुँदै जिल्ला प्रशासन कार्यालय खलंगामा महिलाहरुले प्रदर्शन गरेका हुन्।
४ जिल्लाको यातायात बन्द
दोषी चिकित्सकलाई कारबाहीको माग गर्दै मृतकका आफन्तले सडकमा टायर बालेर यातायात पूर्ण रुपमा ठप्प पारेका छन्।
सडक अवरुद्ध हुँदा डडेल्धुरा भएर बैतडी, बझाङ, दार्चुलाका साथै पहाडबाट तराई जाने सवारीसाधन पनि रोकिएका छन्।
घटनाको वास्तविकता के हो?
जेठ १७ मा अमरगढी– ६ छचोडा गाउँकी गीता ताम्राकारले बच्चा जन्माउन नसकेपछि घरबाट ७ किलोमिटर दुरीमा रहेको डडेल्धुरा अस्पताल ल्याइयो। सामान्य अवस्थामा बच्चा जन्मिन नसक्ने अवस्था देखिएपछि सेफालोपेल्भिक डिस्प्रोपोर्सन (शिशुको टाउको र आमाको पेल्भिसको अनुपात नमिलेको) भएको यकिन गरेपछि डडेल्धुरा अस्पतालका स्त्री तथा प्रसूती रोग चिकित्सक डा नवराज जैशीले त्यही दिन १७ गते उनको शल्यक्रिया गरेर सुत्केरी गराए। ५ दिन अस्पताल राखेर २४ गते उनलाई डिस्चार्ज गरियो। उनी १४ दिन घरै बसिन्।
त्यसपछि फलोअपका लागि बिहीबार अर्थात् जेठ ३० गते उनी अस्पताल आइन्। फलोअपमा आउँदा योनीबाट अलिअलि रक्तश्राव भएको उनले चिकित्सकलाई बताएकी थिइन्। चिकित्सकले त्यसपछि उनको भिडियो एक्सरे गरे। शल्यक्रिया गरिएको ठाउँ सामान्य भइसकेको थिएन।
घाउ नसुकेकाले भिडियो एक्सरे गर्दा पनि सामान्य रगत मात्रै देखियो। ‘भिडियो एक्सरेमा थोरै मात्र रगत देखिएको थियो, अप्रेसन गरेको थोरै समय भएकाले अवस्था सामान्य भइसकेको थिएन,’ डा जितेन्द्र कँडेलले भने।
भिडियो एक्सरेपछि गीता घर फर्किइन्। घर गइसकेपछि फेरि दिउँसो २ बजेतिर गीतको योनीबाट रगत बग्यो र पुनः रोकियो। रोकिएपछि उनका आफन्तले उनलाई अस्पताल ल्याएनन्। ३१ गते शुक्रबार बिहान ९ बजे मात्र उनलाई अस्पताल ल्याइयो। अस्पताल ल्याउँदा गीताको अत्यधिक रक्तश्राव भएको थियो।
अस्पताल ल्याइपुर्याउँदासम्म उनको स्वास्थ्य अवस्था जटिल भइसकेको उपचारमा संलग्न डा कँडेल बताउँछन्। ‘बिहान ९ बजे आउँदा उहाँको योनीबाट रक्तश्राव भइरहेको थियो, रक्तचाप नाप्न सकिने अवस्था थिएन,' उनले भने, 'बिरामी जटिल अवस्थामा रहेकाले १० बजेबाट उपचार सुरु गर्यौं। सलाइन दियौं, भित्र र बाहिरबाट रगत मगाएर १० पेन्ट रगत दियौं। तर, रक्तश्राव नरोकिएपछि रोक्न सकिने थप प्रक्रियाहरुको प्रयास थाल्यौं।’
उनले त्यसपछि पनि आफूहरुले सबै संयन्त्र प्रयोग गरेर बिरामीलाई बचाउने प्रयास गरेको बताए। डाक्टरहरुले जति गर्दा पनि बिरामीको अवस्था नर्मल हुन नसकेपछि एयर लिफ्टिङ गर्ने प्रयासहरु समेत गरे। सडक बाटो भएर बिरामीलाई धनगढी पुर्याउन सकिने अवस्था नरहेको डा कँडेलको भनाइ छ। ‘यस्तो अवस्थामा धनगढी रिफर गर्न सकिँदैन थियो,’ उनले भने, ‘हेलिकोप्टरमार्फत एयर लिफ्ट गर्ने कुरा भयो तर त्यो सम्भव भएन। सबैमा म आफैले प्रयास गरेको छु।’ त्यसका लागि धनगढीस्थित प्रदेशको सामाजिक विकास मन्त्रालयसँग पनि समन्वय गरिएको उनको दाबी छ।
तर, मन्त्रालयले हेलिकोप्टर पठाउन नसक्ने बतायो। त्यसपछि डा कँडेल सहितको टोलीले रक्तश्राव रोक्न पुनः पाठेघरको शल्यक्रियाको प्रयासमा जुट्यो। अन्तिम विकल्पका रुपमा त्यही मात्र रहेपछि बिरामी गीताका श्रीमान धर्मराज ताम्राकारले पुनः शल्यक्रिया गर्ने सहमति दिए।
तलमाथि परेमा आफै जिम्मेवारी हुने भन्दै डेथ अन टेबल भनिने मन्जुरीनामामा पनि हस्ताक्षर गरे। उनका श्रीमान् धर्म अछामको एक स्वास्थ्य चौकी इन्चार्ज रहेको स्थानायी भरत कैनीले बताएका छन्। गीताले यसभन्दा अगाडि सामान्य अवस्थामै जुम्ल्याहा एक छोरा एक छोरी पाएको पनि उनको भनाइ छ।
शल्यक्रियाकै क्रममा रगत जम्ने प्रक्रिया सुरु भएको र साँझ ५:१५ मा उनको मुटुको चाल रोकिएको डा कँडेलले बताए। बिरामी बचाउन सबै प्रयास असफल भएपछि अस्पतालले गीताको मृत्यु भएको जानकारी बिरामीका आफन्तलाई गरायो। त्यसलगतै आफन्तहरु तोडफोड र प्रदर्शनमा उत्रिए। शुक्रबार साँझको तोडफोडबाट अस्पतालमा सामान्य क्षति भएको छ।
मध्यराति सहमति
शुक्रबार मध्यरात लामो छलफलपछि जिल्ला प्रहरी कार्यालयले दुवै पक्षबीच सहमति भएको जानकारी दिएको छ।
'घटनाको अनुसन्धान गरी छानबिन गर्नका लागि स्वास्थ्य मन्त्रालयमा लेखेर पठाउँछौं,' प्रहरी नायब उपरीक्षक डम्बरबहादुर केसीले भने, ‘यदि डाक्टर दोषी देखिएमा कारबाही गर्ने र पीडित पक्षलाई राहतको लागि प्रदेशमा लेखेर पठाउने सहमति भएको छ।’
त्यस्तै, अमरगढी नगरपालिकाले कार्यपालिकामा राहतको लागि छलफल गर्नेसमेत सहमति भएको उनले बताए। अन्य जिल्लाबाट चिकित्सक ल्याई मृतकको पोर्टमार्टम गराउने सहमति पनि भएको छ।
अहिले मृतकको शव डडेल्धुरा अस्पतालमै राखिएको र बैतडीबाट पोस्टमार्टम डाक्टर आइरहेको प्रशासनले बताएको छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।