राजविराज– १० वटा औद्योगिक सेड रहेको सप्तरीको रुपनी गाउँपालिका–५ स्थित गजेन्द्रनारायण सिंह औद्योगिक क्षेत्रमा ७ वटा सेड अहिले पनि उद्योगविहिन छन्। उद्योग सञ्चालनका लागि प्रयास हुँदै आएको बताइएपनि हालसम्म त्यसले मूर्तरुप भने पाउन सकेको छैन।
_x000D_
_x000D_
सञ्चालनमा रहेका ३ वटा उद्योगलाई पनि पानी, बिजुली, सुरक्षा लगायतको समस्याका कारण दैनिक सुचारु राख्न समस्या रहेको सञ्चालकहरु बताउँछन्। उक्त औद्योगिक क्षेत्रमा मिलन डेरी उद्योग, कोशी पोलीमर्स उद्योग तथा महालक्ष्मी पेट इन्डष्ट्रिज गरी तीन उद्योग सञ्चालमा छन्।
_x000D_
_x000D_
औद्योगिक क्षेत्र व्यवस्थापनले गर्नुपर्ने सामान्य पानीको व्यवस्था पनि नगरिदिएका कारण उत्पादनमा कठिनाइ परिरहेको मिलन डेरी उद्योगका सञ्चालक मिलन सिंहले गुनासो गरे। ‘आज मात्र होइन, दुई वर्षअघि पनि पानी अभावले गर्दा रुपनी तथा राजविराजबाट दुधको ट्यांकरमा पानी ओसारेर उत्पादन गरेका थियौं’, उनले भने, ‘गत चैत २२ गतेदेखि जमिन भासिएर पानी निकाल्न प्रयोग गरिएको बोरिङ पनि काम नलाग्ने भएपछि अहिले फेरी समस्या बल्झिएको छ।’
_x000D_
_x000D_

_x000D_
_x000D_
सञ्चालक सिंहले पानीसमेत बाहिरबाट ढुवानी गर्नुपर्ने भएपछि उत्पादन लागत बढ्ने र उत्पादित सामानको मूल्य स्वतः बढेपछि बिक्री कम हुने समस्याले आजित भएको दुखेसो पोखे। उत्पादन नियमित राख्न महिनाको करिब ५० हजार रुपैयाँभन्दा बढी लागत पानीकै लागि खर्च गर्नु परिरहेको उनले सुनाए। ‘यसरी नोक्सानी ब्यहोरेर कति दिनसम्म उद्योग चलाउनु?’ सिंहले प्रतिप्रश्न गरे।
_x000D_
_x000D_
बाहिरबाट दुध ढुवानीका लागि प्रयोग हुने ट्यांकर र ड्राइभरलाई पानी ओसार्नकै लागि लगाउन थालिएपछि त्यसको प्रत्यक्ष प्रभाव कारोबारमा परिरहेको उनले बताए। सिंहले उद्योग सञ्चालकहरुको समस्याप्रति सरकार मुकदर्शक बनेको भन्दै आक्रोससमेत पोखे।
_x000D_
_x000D_
उद्योग प्रवर्द्धनका लागि सरकारले आधारभुत व्यवस्था पनि नमिलाउँदा उद्योग चलाउन समस्या परिरहेको कोशी पोलिमर्सका प्रोप्राईटर प्रमेश यादवले बताए। उनले भने, ‘यस्तै हो भने जुनसुकै बेला उद्योग बन्द गर्नुपर्ने अवस्था आउन सक्छ।’
_x000D_
_x000D_
यतिमात्रै होइन, औद्योगिक क्षेत्रमा विद्युत आपूर्तिको समस्या पनि यथावत छ। वरपर पर्खाल (कम्पाउन्ड वाल) निर्माण नहुँदा औद्योगिक क्षेत्र गौचरणमा परिणत भएको छ भने सामान्य वर्षामा पनि औद्योगिक क्षेत्र डुबानमा पर्ने समस्याले उद्योगीहरु आजित छन्।
_x000D_
_x000D_
सरकारले औद्योगिक सुरक्षा बलको हालसम्म व्यवस्था गर्न नसक्दा नयाँ उद्योगीहरु लगानी गर्न हिच्किचाई रहेका छन्। पुराना उद्योगीहरुले समेत असुरक्षा महसुस गरिरहेको बताउँदै आएका छन्।
_x000D_
_x000D_
औद्योगिक क्षेत्रको अव्यवस्था र अस्तव्यस्तता विरुद्ध गत भदौको पहिलो साता उद्योगी र व्यवसायीले आन्दोलन पनि गरे। सरकारी उपेक्षा र रेखदेखको अभावमा औद्योगिक क्षेत्र लथालिंग भएको भन्दै औधोगिक क्षेत्र कार्यालयमा तालाबन्दी सहित गरिएको आन्दोलनले पनि कुनै प्रतिफल दिन सकेन।
_x000D_
_x000D_

_x000D_
_x000D_
आन्दोलनपश्चात् भदौ १५ भित्र उद्योगीको मागलाई सम्बोधन गर्न सामूहिक पहल गर्नेगरी रुपनी गाउँपालिकाका अध्यक्ष हरेराम यादवसँग लिखित सहमति पनि भयो। तर, हालसम्म सहमति अनुसारको काम र औद्योगिक क्षेत्रको समस्या भने समाधान नभएको उद्योगी सिंह बताउँछन्।
_x000D_
_x000D_
औद्योगिक क्षेत्र व्यवस्थापन कार्यालयका प्रमुख दिपक आचार्यले भने पानी, बिजुली, पर्खाल लगायतका समस्या समाधानका लागि पहल भइरहेको भन्दै भौतिक पूर्वाधार मर्मतको कार्य भने माथिल्लो निकायको निर्देशनअनुसार काम अघि बढ्ने स्पष्ट पारे।
_x000D_
_x000D_
भारत सरकारको सहयोगमा २०४४ सालमा स्थापित यो औद्योगिक क्षेत्र २०५१ सालमा नेपाल सरकारलाई हस्तान्तरण गरिएको हो। सप्तरी सदरमुकाम राजविराजबाट चार किलोमिटर उत्तर रुपनी गाउँपालिकामा अवस्थित यो औद्योगिक क्षेत्र झन्डै २२ बिघा (२ सय ९४ रोपनी) क्षेत्रफलमा फैलिएको छ।
_x000D_
_x000D_
१० वटा उद्योग सञ्चालन गर्नसक्ने क्षमता रहेको यस औद्योगिक क्षेत्रमा बैंक भवन, हुलाक, स्वास्थ्य क्लिनिक भवन, चमेना गृह, गेस्ट हाउस, विद्युत, टेलिफोन लगायतका लागि आवश्यक सम्पुर्ण भौतिक पूर्वाधार उपलब्ध भए पनि हाल सञ्चालनमा भने छैनन्।
_x000D_
_x000D_

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।