काठमाडौं- नेपालले आर्थिक वर्ष २०७९/८० को असार महिनामा मात्रै डेढ करोड रुपैयाँको गोलभेँडा भारत निर्यात गरेको छ। असारमा नेपालले १ करोड ४९ लाख ४ हजार रुपैयाँको १ हजार ९४ मेट्रिक टन गोलभेँडा भारतमा निर्यात गरेको केन्द्रीय भन्सार विभागले जनाएको छ।
यसअघि नेपालले गोलभेँडा भारतबाटै आयात गरेर धान्दै आइरहेको थियो। गत जेठ मसान्तसम्ममा नेपालले ५५ करोड ३१ लाख ५३ हजार रुपैयाँको ३९ हजार ८८९.२४ मेट्रिक टन भारतबाट गोलभेँडा आयात गरेको थियो।
यस्तै जेठ महिनामा मात्रै ६ करोड ८२ लाख ८५ हजार रुपैयाँको ३ हजार १०७.१२ मेट्रिक टन गोलभेँडा आयात भएको थियो। गत असार महिनामा भारतबाट गोलभेँडा आयात नभएको विभागले जनाएको छ।
भारतमा गोलभेँडाको मूल्य आकासिँदा भारततर्फ गोलभेँडा निर्यात भएको बीबीसी हिन्दीले जनाएको छ।
अहिले भारतीय बजारमा गोलभेँडाको मूल्य ग्रामीण क्षेत्रमा प्रतिकेजी १५० रुपैयाँ रहेको छ भने शहरी क्षेत्रमा प्रतिकेजी २ सय रुपैयाँले बिक्री भइरहेको भारतीय सञ्चार माध्यमले जनाएका छन्।
भारत पठाउँदा मूल्य आकाशियो
भारततर्फ गोलभेँडा निर्यात गर्न थालेपछि यसको प्रभाव नेपाली बजारमा पर्न थालेको छ। काठमाडौंका किसान सुजन श्रेष्ठ भारत पठाउन थालेपछि नेपालमा गोलभेँडाको मूल्य आकाशिएको बताउँछन्।
‘असारको पहिलो साता हाम्रो उत्पादन धेरै थियो। पाँचखालदेखि गोलभेँडा कालिमाटी आइपुग्थ्यो। हाम्रो गोलभेँडा व्यापारीहरुले प्रतिकेजी २ रुपैयाँमा समेत किन्न मानेनन्। २ रुपैयाँमा नबिकेपछि हामीले गोलभेँडा सडकमा फालेर आन्दोलन गर्यौं। यो कुरा भारतीय व्यापारीहरुले थाहा पाएछन्। त्यतिबेला भारतमा गोलभेँडा महँगो थियो। भारतीय व्यापारीले हामीलाई सिधै सम्पर्क गरी गोलभेँडा माग गरे। त्यसपछि हामीले बोर्डरका व्यापारीसँग सहकार्य गरी भारत पठाउन थाल्यौँ,’ उनले भने।
अहिले उनले गोलभेँडा प्रतिटन १५ सय रुपैयाँमा भारत पठाउँछन्। ‘हामी यहाँबाट वीरगञ्ज र विराटनगर पठाउँछौँ। त्यसपछि त्यहाँका व्यापारीले टाँगा प्रयोग गरेर भारतीय बजारसम्म पठाउँछन्,’ उनले भने।
पछिल्लो समय गोलभेँडाको उत्पादन घट्न थालेपछि पनि मूल्य बढेको उनको भनाइ छ।
‘अब गोलभेँडाको सिजन सकियो। उत्पादन घट्न थालेको छ। पाँचखाल लगायतका क्षेत्रका किसानले गोलभेँडा लगाएको क्षेत्रमा धान रोप्न थाले। यस कारण बजारमा अहिले कमै गोलभेँडा आउन थालेको छ,’ उनले भने।
यस्तै कालीमाटी तरकारी बजार विकास समितिका उपनिर्देशक तथा सूचना अधिकारी विनय श्रेष्ठ माग र आपूर्तिको तालेमेल नमिल्दा मूल्य बढेको बताउँछन्।
‘अहिले अफ सिजन हो। तैपनि टनेलमा उत्पादन भइरहेको छ। तर मागअनुसार उत्पादन हुन सकेको छैन। माग यथावत छ भने उत्पादन घट्दो छ। त्यसले मूल्य बढेको हो,’ उनले भने। भारतमा निर्यात भएकाले मूल्य बढेको हुनसक्ने उनको भनाइ छ।
गत असारको पहिलो साता बजारमा नेपाली गोलभेँडाको थोक मूल्य न्यूनतम प्रतिकेजी ८ रुपैयाँदेखि अधिकतम १० रुपैयाँसम्म रहेको थियो।
त्यतिबेला गोलभेँडाको मूल्य नपाएको भन्दै कालिमाटी तरकारी बजारमा किसान र व्यापारीहरुले गोलभेँडा पोखेर आन्दोलित भए। किसानको गोलभेँडा प्रतिकेजी २ रुपैयाँमा पनि नबिकेको भन्दै पोखिएको थियो।
किसानले आफ्नो उत्पादन गोलभेँडा फ्याँक्दै गर्दा कालीमाटी तरकारी बजारभित्र भारतीय गोलभेडा थोक मूल्य अधिकतम प्रतिकेजी ५० रुपैयाँसम्ममा बिक्री भएको कालीमाटी फलफूल तथा तरकारी बजार विकास समितिको दैनिक मूल्य सूचीमा उल्लेख छ। नेपाली गोलभेँडा भने प्रतिकेजी अधिकतम १० रुपैयाँ थोक मूल्य रहेको थियो। तर खुद्रा बजारमा गोलभेँडा प्रतिकेजी ३५ रुपैयाँसम्म बिक्री भई रहेको थियो।
साउनको पहिलो साता नेपाली गोलभेँडाको थोक मूल्य प्रतिकेजी न्यूनतम ३५ देखि अधिकतम १३५ रुपैयाँसम्म रहेको कालीमाटी तरकारी बजार विकास समितिले जनाएको छ।
नेपाली ठूलो गोलभेँडाको मूल्य न्यूनतम १ सयदेखि अधिकतम १२० रहेको छ। यस्तै सानो लोकल गोलभेँडाको मूल्य न्यूनतम ३५ देखि अधिकतम ४५ र सानो टनेल गोलभेँडाको मूल्य प्रतिकेजी न्यूनतम ५८ देखि अधिकतम ६८ रुपैयाँ रहेको छ।
तर, खुद्रा बजारमा भने थोक मूल्यको दोब्बर–तेब्बर मूल्य राखेर बिक्री गर्ने गरेको पाइन्छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
