किन अघि बढ्न सकेन रविको दोहोरो पासपोर्टमाथिको अनुसन्धान?

राजनीति

नारायण अधिकारी बिहीबार, फागुन ४, २०७९ १३:३६

काठमाडौं– पूर्वउपप्रधान तथा गृहमन्त्री एवं राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीका सभापति रवि लामिछानेको दोहोरो राहदानी (पासपोर्ट)माथि अनुसन्धान अघि बढ्न सकेको छैन। लामिछानेले एकैसाथ नेपाल र अमेरिकाको राहदानी प्रयोग गरेको दाबी गर्दै परेको उजुरीमाथिको छानबिन अहिले रोकिएको छ।

सिन्धुलीका युवराज पौडेल (सफल)ले लामिछानेले प्रक्रिया पूरा नगरी नेपाली नागरिकता स्वतः कायम रहेको घोषणा गरेको र उक्त निष्क्रिय रहेको नागरिकताकै प्रयोग गरी नेपाली राहदानी लिएको भनेर अनुसन्धानको माग गर्दै गत मंसिर ९ गते गृह मन्त्रालयमा उजुरी दर्ता गराएका थिए। अमेरिकी नागरिकता लिएपछि स्वतः निष्क्रिय रहेको नेपाली नागरिकताकै अधारमा नेपाली पासपोर्ट बनाएको र एकैसाथ अमेरिकी र नेपाली पासपोर्ट प्रयोगमा ल्याइएको भन्दै उजुरी परेको थियो।

उक्त उजुरीमाथि छानबिन गर्न भन्दै गृह मन्त्रालयले जिल्ला प्रशासन कार्यालय काठमाडौंलाई निर्देशन दिएको थियो। दोहोरो पासपोर्टको मुद्दामा फौजदारी कानुन आकर्षित हुने भन्दै काठमाडौं सीडीओ कार्यालयले अनुसन्धान गर्न जिल्ला प्रहरी परिसर काठमाडौंमा निर्देशन दिएको थियो।

तर, दोहोरो पासपोर्ट प्रयोगमा ल्याएको भन्दै उजुरी परेको तीन महिना बितिसक्दा समेत अनुसन्धान अघि बढ्न सकेको छैन। प्रहरीले अनुसन्धान अघि नबढाएको भन्दै सफलले गत माघ २४ गते जिल्ला सरकारी वकिल कार्यालयमा उजुरी दिएका थिए।

उजुरी परेपछि सरकारी वकिल कार्यालयले सम्बन्धित निकायबाट जवाफ तथा कागजात मगाएको थियो। तर, पछि सरकारी वकिल कार्यालयले समेत अनुसन्धान गर्नु नपर्ने निर्णय गरेर उजुरी थन्काएको थियो। यसबारेमा सरकारी वकिल कार्यालयका प्रवक्ता अच्युतमणि नेउपानेले नेपाल लाइभसँग भनेका थिए, ‘सम्बन्धित कार्यालयहरुमा बुझ्दा र कागजात मगाउँदा उक्त निवेदनमा जिल्ला प्रहरी परिसर काठमाडौंमा दर्ता भएर अनुसन्धान अघि बढेको पाइएकाले उजुरी थन्काउनु परेको हो।’

नेउपानेले दोहोरो पासपोर्टको अनुसन्धान प्रहरीले गरिरहेकाले उजुरी थुन्काउनु परेको बताए पनि अहिले भने प्रहरीले समेत अनुसन्धान रोकेको छ। तर, प्रहरीले लामिछानेको पासपोर्टको अनुसन्धान रोकिनुमा भने अदालत कारण बनेको छ।

सर्वोच्च अदालतमा सफल र अधिवक्ता रविराज बसौलाले लामिछानेले नेपाली नागरिकता पुनः प्राप्तिको प्रक्रिया पूरा नगरेकाले उनको सांसद पद खारेजीको माग गर्दै रिट दायर गरेका थिए। उक्त रिटको फैसला गर्ने बेला सर्वोच्चले रविमाथि प्रहरीले गरेका छानबिन र अहिलेसम्म खुलेका विवरणहरुको सक्कल फाइल पठाउन आदेश दिएको थियो। सर्वोच्चको आदेशपछि परिसर काठमाडौंले फाइल अदालतमा पेस गरेको थियो। सोही फाइल अहिलेसम्म फिर्ता नआएकाले अनुसन्धान रोकिएको परिसरका प्रवक्ता तथा एसपी सिताराम रिजालले बताए।

‘सर्वोच्चले अनुसन्धानका सक्कल फाइल मगाएपछि हामीले अदालत पठायौं। तर, अहिलेसम्म ती फाइलहरू फिर्ता आएका छैनन्। जसकारण अहिले अनुसन्धान अघि बढ्न सकेको छैन’, एसपी रिजालले नेपाल लाइभसँग भने, ‘अदालतबाट फाइल फिर्ता आउनसाथ अनुसन्धान अघि बढ्छ।’

नागरिकतामाथि रिटको गत माघ १३ गते फैसला गर्दै सर्वोच्च अदालतले रविको सांसद पद नै खारेज हुने फैसला गरेको थियो भने प्रक्रिया पूरा गरेर नेपाली नागरिकता पुनः प्राप्ति गर्नुपर्ने उल्लेख गरेको थियो। मुद्दाको फैसला भएको एक महिना बित्न लाग्दा अदालतले प्रहरीलाई फाइल भने फिर्ता गरेको छैन।

यस मुद्दाको पूर्णपाठ आउनै बाँकी रहेकाले अनुसन्धानका फाइलहरु अध्ययन गर्नुपर्ने भएकाले तत्काल फिर्ता नभएको सर्वोच्च प्रशासनले जनाएको छ। फाइलहरु पूर्णरुपमा अध्ययन गरिसकेपछि सम्बन्धित निकायमा फिर्ता पठाइने सर्वोच्चले बताएको छ। सर्वोच्चले फाइल फिर्ता नगरुन्जेललाई भने रविको दोहोरो पासपोर्टमाथि अनुसन्धान अघि बढ्ने अवस्थामा छैन।

लामिछानेले नागरिकता २०५० साल फागुन १० गते काठमाडौंबाट लिएका थिए। २०७० फागुन ११ गते उनले अमेरिकी नागरिकता लिएका थिए। २०७१ जेठ २१ मा उनी नेपाल आए।

अमेरिकी नागरिकता लिइसकेपछि पुरानो नागरिकताकै आधारमा २०७३ जेठ १३ गते नेपाली राहदानी लिएको बताइएको छ भने अर्कोतर्फ उनले अमेरिकी पासपोर्ट र नेपाली पासपोर्ट एकसाथ प्रयोगमा ल्याएको दाबी गरिएको छ। करिब ३ वर्षसम्म रविले अमेरिका र नेपालको दोहोरो पासपोर्ट प्रयोगमा ल्याएको दाबी गरिएको छ।