देशैभर स्थानीय तहको निर्वाचन शुक्रबार सम्पन्न हुँदैछ। पाँच वर्षपछि हुँदै गरेको निर्वाचनको अन्तिम तयारी चलिरहेको छ। मतदाताहरु पनि मतदानको लागि व्यग्र प्रतीक्षामा देखिन्छन्। निर्वाचनबारे सार्वजनिक स्थानहरुमा बढेको चासो चरम अवस्थामा पुगेको छ। भनौँ, फुटबल खेल सुरु हुनुअघि बज्ने सिट्ठीको जस्तै समयमा देश आइपुगेको छ।
२०७२ मा जारी नेपालको संविधानले परिकल्पना गरेको एउटा नयाँ तह पनि भएकाले यो निर्वाचनले स्थानीय तहलाई थप संस्थागत बनाउन भूमिका खेल्नेछ। अर्कोतिर यसैको आडमा हाम्रो चुनाव र लोकतन्त्र पनि थप परिपक्व बन्दै जानेछन्। त्यसैले जुनसुकै तहको होस्, आवधिक निर्वाचन हाम्रा निम्ति स्वभाविक र उत्साहजनक बनेकै राम्रो हुनेछ। त्यसको संकेत देखिएको छ। निर्वाचनका लागि काठमाडौं लगायतका मुख्य सहरहरुबाट मतदाताहरु आफ्नो पालिकामा पुगेको खबर सार्वजनिक भइहरेका छन् जुन सुखद छ।
पाँच वर्षअघि भएको यस्तै निर्वाचनबाट निर्वाचित जनप्रतिनिधिहरुहरुले यसबीचमा पालिका र वडाको नेतृत्व गरे। यसले स्थानीय मुद्दा र आवश्यकताको पहिचान भएको र त्यसका लागि काम सुरु भएको छ। पाँच वर्षसम्म आधार बनेको र अब त्यसमा टेकेर विकास गर्ने तथा जनजीविकाका अन्य सरोकारलाई सम्बोधन गर्ने अपेक्षा गरिएको छ। खासगरी, आम मान्छेको जीवनयापन र दैनिक रुपमा आइपर्ने प्रशासनिक कामलाई सहज बनाउने सवालमा स्थानीय तहहरु धेरै हद सम्म सफल साबित भए। कोरोना महामारीका सुरुवाती दिनमा स्थानीय तहको भूमिका बिर्सिनसक्नु छ।
यो निर्वाचन हाम्रो स्थानीय तहभित्रका मुद्दा र सरोकारका विषयमा छलफल गर्ने र त्यसलाई सम्बोधन गर्ने उपायमाथि मन्थन गर्ने सन्दर्भ पनि हो। स्थानीय तहका उम्मेदवारहरुले व्यक्तिगत र पार्टीगत घोषणापत्रमार्फत आफ्ना क्षेत्रलाई लक्षित गर्दै विभिन्न योजनाहरु अघि सारेका छन्। जसमाथि केही समययता बहस पनि भयो। यसले स्थानीय तहको व्यापक अधिकार र कर्तव्यलाई एकैपटक जनता समक्ष पुर्याइदिएको छ। त्यसको आधारमा जनअपेक्षा पनि वृद्धि भएको छ। जुन भोलिका दिनमा जनप्रतिनिधिको निगरानी गर्नका लागि सहयोगी हुनेछन्।
तैपनि, यसमा दलहरुबाट केही कमजोरी हुन गए। उनीहरुले यसलाई पार्टी केन्द्रको प्रतिष्ठाको विषय बनाएको देखियो। उम्मेदवार चयनदेखि घोषणापत्रमा उल्लेखित विषयसम्म केन्द्रीयता हावी हुन गयो। पार्टीका केन्द्रका नेताहरु नै बढी चर्चामा रहन गए। यो अस्वाभाविक त होइन, तर समग्र निर्वाचनको उत्साह सीमित नेताको प्रतिष्ठाको विषयमा खुम्चियो। जसले स्थानीय तह परिकल्पना गर्दाका व्यापक विषय ओझेलमा नपरोस् भन्नु मनासिब नै हुन्छ। यद्यपि, निरन्तर अभ्यासले यस्ता विषयमा पनि सुधार आउँदै जानेछ।
निर्वाचनको क्षण नजिकिँदै गएको अहिलेको समयमा मतदातामाथि सबैको आँखा छ। उनीहरुको विवेक प्रयोगले नै आगामी दिनमा आफ्नो स्थानीय तहदेखि वडासम्मका जनप्रतिनिधि कस्तो हुनेछन् भन्ने निर्क्यौल गर्ने छ। ती जनप्रतिनिधिको आगामी कार्यशैली र प्राथमिकताले मतदातालाई पनि प्रत्यक्ष प्रभाव पारिरहेको हुन्छ। मतदानअघि आफूले चाहेको आफ्नो पालिका र वडा कस्तो हो र त्यसका लागि कस्ता प्रतिनिधि उचित हुनेछन् भन्ने पर्गेल्नु जरुरी छ। आखिर मतदानको औचित्य पनि त्यही नै हो।
खासगरी यतिबेला मतदाताबाट गरिने अपेक्षा भनेको आफ्नो विवेकको प्रयोग हो। उनीहरूलाई उम्मेदवारका नीति र अजेण्डा बाहेक कुनै पनि क्षणिक विषयले प्रभावित नपारोस् भन्ने हो। मतदातालाई पारिने क्षणिक प्रभावले सम्बन्धित पालिका र वडाको विकासका लागि दीर्घकालीन असर पर्ने हुनसक्छ। पाँच वर्षअघि कस्ता उम्मेदवारलाई निर्वाचित गर्दा आफ्नो ठाउँमा कस्तो प्रभाव पर्यो भन्ने भुक्तभोगी मतदाताबाहेक अरु को हुनसक्छ र? यसपटक पाँच वर्षअघिको मतदानबाट पाठ सिकेर मतदाताले स्वतन्त्र र निर्भिक रुपमा आफ्नो विवेक प्रयोग गर्नेछन् भन्ने अपेक्षा हामी गर्दछौं।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
-1764146706.png)
-1763721444.png)
