चुक्तापुँजी वृद्धि गुर्नपर्ने दबाबमा बीमा कम्पनी, विकल्प मर्जर, हकप्रद वा बोनस सेयर वितरण

बैंक/बिमा/सेयर

सुमित्रा कार्की सोमबार, वैशाख १९, २०७९ ११:३१

काठमाडौं– बीमा समितिले बीमा कम्पनीहरूलाई एक वर्षभित्र चुक्ता पुँजी बढाउन निर्देशन दिएको छ। समितिले बीमा कम्पनीहरूलाई तोकिएको समय आगामी चैत मसान्तभित्र चुक्ता पुँजी बढाउन भनेको छ।

पुँजी वृद्धिका लागि बीमा समितिले गत चैत १० गते नै बीमा कम्पनीहरूलाई चुक्ता पुँजी वृद्धिको योजना एक महिनाभित्र सार्वजनिक गर्न निर्देशन दिएको थियो। अब निर्जीवन बीमा कम्पनीले न्यूनतम दुई अर्ब ५० करोड रुपैयाँ र जीवन बीमा कम्पनीले न्यूनतम पाँच अर्ब चुक्ता पुँजी पुर्‍याउनुपर्ने भएको छ।

हाल निर्जीवन तथा जीवन गरी ३९ वटा कम्पनी सञ्चालनमा छन्। ती सबै कम्पनीले कम्पनीले चुक्ता पुँजी वृद्धिको योजना बुझाइसकेको बीमा समितिका कार्यकारी निर्देशक राजुरमण पौडेलले नेपाल लाइभलाई बताए। समितिले दिएको समयसम्ममा ५० प्रतिशतमात्र बीमा कम्पनीले चुक्ता पुँजी वृद्धिको योजना बुझाएका थिए। बाँकी कम्पनीले समयसीमा सकिएको एक हप्ताभित्रमा योजना बुझाएको पौडेल बताउँछन्।

पुँजी वृद्धिको लागि कम्पनीहरूले मर्जरमा जाने, हकप्रद सेयर जारी गर्ने, बोनस सेयर वितरण गर्ने जस्ता योजना समितिमा बुझाएका छन्। कतिपय बीमा कम्पनीले पुँजी वृद्धि गर्न नसक्ने समितिलाई जानकारी दिएका छन्।

अहिले बीमा कम्पनीले सेवाग्राहीलाई दिने सेवा सुविधा प्रभावकारी नभएको कारण चुक्ता पुँजी वृद्धि गर्न दबाब दिइएको बीमा समितिका अध्यक्ष सूर्य सिलवालले बताए। उनले भने, ‘हामीले बीमा कम्पनीलाई फोर्स मर्जरमा जान भनेका छैनौं। बीमा कम्पनीहरू आफैं मर्जरमा गएर वा अन्य कुनै माध्यमबाट चुक्ता पुँजी बढाउनु पर्छ भनेको हो।’

पुँजी बढाउन मर्जर, हकप्रद वा बोनस सेयर
नेपालमा बैंक तथा वित्तीय कम्पनीको जस्तै बीमा कम्पनीको संख्या पनि धेरै भएको कारणसंख्या घटाउन मर्जरमा जान जोड दिनुपर्ने सिलवाल बताउँछन्। ‘अहिले भारतमा हेर्ने हो भने जम्मा १४ बीमा कम्पनी छन्। नेपालमा यस्तो कम्पनीको संख्या धेरै छ। भारतमा थोरै कम्पनीले नै सेवा प्रभावकारी दिएका छन्। नेपालमा धेरै हुँदा पनि काम गर्न सकेका छैनन्,’ उनी भन्छन्।

अहिले भएका बीमा कम्पनीहरू संख्यात्मक रुपमा धेरै भएको कारण मर्जरमा जानु उपयुक्त हुने बीमाविज्ञ भोजराज शर्मा बताउँछन्। उनी भन्छन्, ‘बीमा कम्पनीलाई चुक्ता पुँजी बढाउन दबाब दिइएको कुरा सत्य होइन। पहिलेबाट हुँदै आएको प्रयास हो।’

पहिले पनि जीवन बीमा कम्पनीलाई चुक्ता पुँजी पाँच अर्ब र निर्जीवनलाई दुई अर्ब बीमा समितिले निर्देशन दिएको शर्मा बताउँछन्। ‘बीमा कम्पनीको पुँजी बढाउने कुरा हुँदाहुँदै नयाँ बीमा कम्पनीले लाइसेन्स पाए। नयाँ कम्पनी आएपछि एकैचोटी सम्भव नभएर पुँजी बढाउने कुरा चरणबद्ध रुपमा अगाडी बढाइएको हो,’ उनी भन्छन्।

चरणबद्ध रुपमा पुँजी बढाउने योजनापछि जीवन बीमाको पाँच अर्ब र निर्जीवन बीमाको दुई अर्बको सीमालाई पहिलो चरणमा दुई अर्ब र एक अर्बको सीमामा राखिएको थियो। दोस्रो चरणमा निर्धारित सीमामा जान निर्देशन दिइएको शर्माको बुझाइ छ। जोखिम व्यवस्थापन क्षमता वृद्धि गर्न पनि बीमा कम्पनीले चुक्ता पुँजी बलियो बनाउनु पर्ने उनको भनाइ छ।

यसैगरी, बीमा कम्पनीले चुक्ता पुँजी वृद्धिको लागि हकप्रद सेयर पनि जारी गर्न सक्छन्। बीमा कम्पनीले आफ्ना लगानीकर्तालाई हकप्रद सेयर बेचेर पनि चुक्ता पुँजी बढाउन सक्ने शर्मा बताउँछन्। त्यसैगरी बोनस सेयर वितरणबाट पनि चुक्ता पुँजी वृद्धि हुने उनको भनाइ छ।

अब नयाँ लाइसेन्स नदिइने
बीमा समितिका अध्यक्ष सूर्य सिलवालले आफ्नो कार्यकालमा नयाँ बीमा कम्पनी खोल्नलाई लाइसेन्स नदिने जानकारी दिएका छन्। बीमा समितिको आर्थिक सहयोगमा आयोजित आर्थिक पत्रकारहरुसँगको अन्तरक्रिया कार्यक्रममा उनले नयाँ कम्पनीलाई लाइसेन्स नदिने बताएका हुन्।

अहिले भएका बीमा कम्पनी नै धेरै भएको चर्चाका बीच लघुबीमा कम्पनीलाई बीमा समितिले लाइसेन्स दिन खोजेको सूचना बाहिर आएको थियो। तर, समितिका अध्यक्ष सिलवालले यो सूचना सत्य नभएको भन्दै कसैलाई लाइसेन्स दिने तयारी नभएको बताए।

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।