रंगीनबाट ‘सफेदतर्फ’ रेखा

महाधिवेशन विशेष

डिबी खड्का शुक्रबार, मंसिर १७, २०७८ १८:५७

काठमाडौं– बितेका वर्षका ‘शुक्रबार’ रेखाका लागि विशेष रहन्थे, किनकि शुक्रबार नयाँ फिल्म रिलिज हुने दिन। यो शुक्रबार पनि रेखाका लागि विशेष भयो, उनले राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टीको महामन्त्रीमा उम्मेदवारी दिइन्।

निर्माता र अभिनेत्रीका रुपमा फिल्म क्षेत्रमा झन्डै दुई दशक बिताएकी उनी राजनीतितर्फ प्रवेश गर्न खोजेको त दशक बित्यो। तर, राम्ररी खुट्टा टेक्ने ठाउँ पाइरहेकी थिइनन्। राप्रपाको यो महाधिवेशनमा उम्मेदवारी दिएकै ठाउँमा जितिन् भने उनका लागि एउटा 'छलाङ' हुनसक्छ।

रंगीनबाट ‘सफेदतर्फ’
कला क्षेत्रलाई रंगीन दुनियाँका रुपमा बुझिन्छ। त्यही रंगीन दुनियाँमा रंगीविरंगी पहिरनसहित रेखाले लामै समय रजगज गरिन्। शुक्रबार भने थापाको पहिरनसमेत सांकेतिक थियो।

उनले 'सफेद' रङको कुर्तासलवार लगाएकी थिइन्। त्यसमाथि उस्‍तै रङको कोट। आफूलाई 'धार्मिक' दर्शाउन निधारमा सुन्तला रङको टीका लगाएकी थिइन्। हिन्दू धर्मलाई राजनीतिक अजेन्डा बनाएको राप्रपामा त्यो टीकाको रणनीतिक अर्थ छ।

'सफेद' रङको पहिरनबाट पनि उनी निश्चित संकेत गर्न खोजिरहेकी छिन्। त्यो भनेको आफूले 'रंगीन' दुनियाँबाट 'सफेद'तर्फ यात्रा गरेको संकेत हुनसक्छ। यसै पनि कलाकारहरुलाई 'फेसन सेन्स' हुन्छ। फिल्ममा नेतालाई प्रस्तुत गर्दा त्यही रङको प्रयोग बढी हुन्छ। नेताहरुले उक्त रङलाई बढी प्रयोग गरेको समेत देखिन्छ।

'लाल'तर्फको असफल यात्रा
पुष्पकमल दाहाल 'प्रचण्ड' नेतृत्वको सरकारले २०६६ वैशाखमा तत्कालीन प्रधानसेनापति रुक्माङ्गत कटवाललाई बर्खास्त गर्ने निर्णय गर्‍यो। राष्ट्रपति डा रामवरण यादवले सरकारको निर्णय उल्टाउँदै कटवाललाई थमौती गरिदिए।

त्यसैको प्रभावमा प्रचण्डले प्रधानमन्त्रीबाट राजीनामा गरे। प्रचण्डको सरकार ढलेपछि तत्कालीन एमाले नेता माधवकुमार नेपालको नेतृत्वमा सरकार बन्यो। संविधानसभामा हारेर पनि प्रधानमन्त्री बनेका माधव नेपालको सरकारलाई 'कठपुतली' भन्दै तत्कालीन एकीकृत नेकपा माओवादीले सिंहदरबार घेराउ कार्यक्रम गर्‍यो।

निरन्तर भइरहेको उक्त कार्यक्रममा माओबादीले दबाब बढाउन कलाकारलाई समेत निम्तो गर्‍यो। त्यही निम्तो मान्दै थापा विरोध प्रदर्शनमा आइपुगिन्। तत्कालीन समयमा असाध्यै चर्चित बनेको गीत बज्यो, 'लालुपाते नुघ्यो भुइँतिर'। माओवादी अध्यक्ष प्रचण्डसँगै छमछमी नाँचिन् रेखा थापा।

त्यसपछि माओवादीनिकट पुगेकी उनले ठूलो संख्यामा कलाकारहरुलाई माओवादी प्रवेश गराइन्। एकैपल्ट ९६ जना फिल्मकर्मीलाई माओवादीमा प्रवेश गर्ने वातावरण बनाउनुमा उनको महत्वपूर्ण भूमिका थियो।

दोस्रो संविधानसभाको चुनावको केही अघिसम्म रेखालाई प्रत्यक्षबाट सभासद उठाइने भनियो। चुनावकै सँघारमा आएर उनले राजनीतिको चक्रव्यूहमा आफू फसेको थाहा पाइन् र त्यही दिनबाट उनमा माओवादी मोह सकिएको थियो। उनी काठमाडौंबाट टिकट लिएर प्रत्यक्ष निर्वाचन उठ्न जाँदै गर्दा हेटौंडा पुगेपछि अर्कै उम्मेदवार तयार पारिएको जानकारी पाएकी थिइन्।

त्यसको केही समयपछि पंक्तिकारसँग गरेको कुराकानीमार्फत् उनले आफू ‘माओवादी नभएको’ घोषणा गरिन्। उनले दाबी गरिन्, ‘मैले एमाओवादीको सदस्यता लिएकै थिइनँ।’ सदस्यता नलिनुलाई उनी आफ्नो बुद्धिमत्ता जस्तै गरी प्रस्तुत गर्छिन्। यसरी उनको रातो रङ रुचाउने पार्टी माओवादी अर्थात् 'लाल'सँग मोह सकिएको थियो।

'पहिलोपल्ट जानीबुझी गरेको निर्णय' राप्रपा प्रवेश
थापा माओवादी पार्टीमा पुगे पनि अध्यात्म त्यसमा पनि हिन्दू धर्मप्रति झुकाव राख्ने स्वभावकी हुन्। उनको यो स्वभाव अर्की कलाकार कोमल वलीलाई जानकारी थियो। गायनका साथै सञ्चारकर्ममा सक्रिय कोमल वली राजनीतिक फड्को मार्ने प्रयासमा थिइन्।

झलनाथ खनाल एमाले अध्यक्ष भएको समयमा एमालेमा सक्रिय हुने उनको चाहना पूरा भइरहेको थिएन। बरु राप्रपाका नेताहरुसँग वलीको निकटस्थता पुरानै थियो। गणतन्त्रपछि त्यति नसप्रिएको उक्त पार्टी एउटा सिढी हुने वलीको बुझाइ थियो।

पुरानै चिनजानमा रहेका थापा र वलीको सल्लाह भयो। दुवै एकसाथ राप्रपामा प्रवेश गरे। राप्रपामा प्रवेश गरेपछि अभिनेत्री थापाले पंक्तिकारलाई प्रतिक्रिया दिएकी थिइन्, 'पहिलो पल्ट रेखा थापाले जानीबुझी गरेको निर्णय हो यो। किनभने, अहिले म जान्ने भएँ, ठूली पनि भएँ। यसकारण यो एक सच्चा देशभक्त छोरीले गरेको निर्णय हो।'

माओवादीमा प्रवेश गर्नुलाई 'कलाकार रेखा थापा'को निर्णय संज्ञा दिएकी थिइन्। यसरी त्यसलाई प्रमाणित गर्न खोजेकी थिइन्, 'हिजो जनलहर देखेर कलाकार रेखा थापा कतै गई होली, तर मनैदेखि माओवादी नभएकाले सदस्यता लिएकी थिइनँ। आएको अवसर उपयोग गरिहालौं भन्ने थियो।'

आफू मनैदेखि माओवादी नभएकाले दोस्रो संविधा सभाको चुनावलगत्तै अलग्गिएको रेखाले बताइन्। उनले राप्रपा रोज्नुको कारण भनेकी थिइन्, 'म हिन्दू नारी हुँ। मलाई हिन्दू राष्ट्रको विचार मन परेको छ । मलाई राप्रपाको राष्ट्रवादले आकर्षित गरेको छ।'

राप्रपा पनि उनी महामन्त्रीको उम्मेदवार भएको राजेन्द्र लिङ्देनको प्यानल हो। जसले हिन्दु राष्ट्र मात्रै नभइ राजतन्त्र फर्काउने कुरालाई मूल अजेन्डा बनाइरहेको छ। भृकुटीमण्डपमा थापाले भोट माग्दै गर्दा लागिरह्यो- फिल्ममा पहिरनदेखि प्रयोगसम्ममा 'अग्रगामी छलाङ' रुचाउने रेखा यी 'पश्चगामी' अजेन्डामा कसरी 'कन्भिन्स्ड' भइरहेकी होलिन्?