कांग्रेसमा फेरि अघि सारियो पुरानै प्रतिनिधि कायम गरेर १४औं महाधिवेशन गर्ने विकल्प

महाधिवेशन विशेष

लिलु डुम्रे बिहीबार, साउन ७, २०७८ २१:०७

काठमाडौं- पुरानै प्रतिनिधिमार्फत् १४औं महाधिवेशन गर्ने विषयले नेपाली कांग्रेसमा फेरि प्रवेश पाएको छ। नयाँ प्रतिनिधि चयन गरी १४औं महाधिवेशन हुन नसक्ने परिस्थिति बनेपछि यस्तो विकल्प अघि सारिएको हो। १३औं महाधिवेशनका प्रतिनिधि कायम गरी १४औं महाधिवेशन गर्ने विषयमा नेताहरुबीच आन्तरिक संवाद पनि सुरु भएको छ।

१४औं महाधिवेशन समयमै हुनुपर्ने अडानसहित वरिष्ठ नेता रामचन्द्र पौडेल पक्षका केही नेताले उक्त विकल्पलाई अघि सारेका हुन्। ‘संविधानले दिएको अवधि भदौसम्म मात्रै हो। हामीले महाधिवेशन गर्नैपर्ने छ। क्रियाशील सदस्यताको विवाद यथावत छ’, संस्थापनइतरका नेता अर्जुननरसिंह केसीले नेपाल लाइभसँग भने, ‘तल्ला कार्यसमितिको अधिवेशन हुनसक्ने अवस्था देखिएको छैन। १३औं महाधिवेशनका प्रतिनिधिमार्फत् महाधिवेशन गर्न सकिन्छ।’

प्रतिकूल समय रहेकाले १३औं महाधिवेशनका प्रतिनिधि कायम गरी महाधिवेशन गर्न सकिने विकल्प उनले सुझाए। नेता केसीले सभापति शेरबहादुर देउवालाई यही ब्यहोराको पत्र समेत बुझाएका थिए। पार्टी भित्रका विभिन्न समूहमा उक्त विषयमा कुरा भएपनि औपचारिक रुपमा छलफल भने भएको छैन।

अहिलेको मुख्य जटिलता क्रियाशील सदस्यतामा छ। क्रियाशील सदस्यता छानविन समितिले आफ्नो कार्य सकेको छैन। क्रियाशील सदस्यता छानविन समितिले आफ्नो कार्य सकेर मात्रै त्यसले औपचारिकता प्राप्त गर्ने अवस्था रहँदैन। समितिले टुंग्याएका नामलाई केन्द्रीय समितिले पनि अनुमोदन गर्नुपर्छ।

समितिले समाधान पहिल्याउन नसकेका स्थानको जिम्मा शीर्ष तहका नेतालाई दिइने भएको छ। तर, अहिलेसम्म समिति त्यो चरणमा प्रवेश गरेको छैन।शीर्ष तहले पनि विवादमा समाधान निकाल्न नसके ती स्थानमा अघिल्लो महाधिवेशन प्रतिनिधि कायम गर्ने निर्णय गरिएको छ। उक्त चरणसम्म पार्टी प्रवेश नगरेकाले वडा तहको अधिवेशन प्रभावित हुने निश्चित भइसकेको छ।

साउन १२ देखि वडा तहबाट तल्लो तहको अधिवेशन गर्ने गरी कार्यतालिका बनाइएको थियो। अन्तिम पटकका लागि भन्दै संशोधन गरिएको उक्त कार्यतालिका समेत प्रभावित बनेको छ। साउन १२ बाट तल्लो तहको अधिवेशन सुरु हुन नसक्ने कांग्रेसको ठहर छ। तर, नयाँ मिति सार्वजनिक गरिएको छैन। अनौपचारिक कुराकानीका क्रममा नेताहरुले एक साता पछि सर्ने बताउँदै आएका छन्। तल्लो तहको अधिवेशन भदौ अघि सुरु हुन नसक्ने यथार्थ रहेको एक नेताले बताए।

कांग्रेसमा महाधिवेशनलाई लक्षित गरेर अनलाइनमार्फत् क्रियाशील सदस्यको नाम इन्ट्री गरिएको थियो। कथं, अन्तिम नामावली प्रकाशन भएको खण्डमा ती नाम सोही विधिबाट वडा तहमा पठाउन नसकिने नेताहरुको भनाइ छ। तल्लो तहका अधिवेशनमा भएको जटिलताबारे संस्थापन पक्षका एक केन्द्रीय सदस्यले भने, ‘अनलाइनमार्फत् नाम सूचीकृत भएका छन्। क्रियाशील सदस्यता विवादको समाधान निस्किएपनि त्यही प्रविधिमार्फत् नाम वडा/वडामा पठाउने विधि छैन। हार्ड कपिकै रुपमा ठेली पठाउनुपर्ने हुन्छ।’

वडा महाधिवेशनका लागि ६ हजार ७४३ वडा तहमा क्रियाशील सदस्यताको सूची पुग्नुपर्छ। क्रियाशील सदस्यताको नामावली ती सबै स्थानमा पुग्न वर्षाको समयले कठिन छ। अर्कोतर्फ ती स्थानको अधिवेशन गर्नका लागि निर्वाचन प्रतिनिधि खटाउनुपर्ने हुन्छ। क्रियाशील सदस्यता विवादमा समाधान निस्किएपछि मात्रै प्रतिनिधि चयन गर्ने निर्णय हुनेछ।

निर्वाचन निर्देशिका समेत हालसम्म तयार हुन सकेको छैन। गत साता बसेको शीर्ष नेताको बैठकले सहमहामन्त्री डा प्रकाशशरण महत र नेता डा मिनेन्द्र रिजाललाई निर्देशिकाको अन्तिम रुप दिने जिम्मेवारी दिएको छ।

दुई जिल्लाको क्रियाशील सदस्यताको विवाद बाँकी रहेको सतहमा आएपनि उक्त संख्या दर्जन बढी जिल्लामा रहेको एक नेताले बताए।

कोरोना, वर्षातको समय, आन्तरिक विवाद, क्रियाशील सदस्यता विवाद लगायतका कारणले १३औं महाधिवेशनका प्रतिनिधि नै कायम गर्ने विकल्प जोडका साथ उठ्न थालेको छ। १३औं महाधिवेशनका प्रतिनिधि कायम गरि १४औं महाधिवेशन गर्नका लागि सर्वप्रथम सभापति देउवा र वरिष्ठ नेता पौडेलबीच सहमति हुनुपर्ने संस्थापन पक्षका ती नेताको भनाइ छ।

उनले भने, ‘१३औं महाधिवेशनका प्रतिनिधिबाट महाधिवेशन गर्न सकिएला। त्यस विषयले पार्टीमा औपचारिक प्रवेश पाउनुपर्‍यो। सभापति र वरिष्ठ नेता सहमत हुनुपर्‍यो।’

भिडभाड गरी महाधिवेशन गर्ने अवस्था नरहेकाले सहमतिको महाधिवेशनको चर्चा पनि कांग्रेसमा जारी छ। दुई वर्षे कार्यकाल हुने गरी सहमतिको महाधिवेशन गर्न सकिने विकल्पमा केही नेताबीच छलफल भएको छ।

सभापतिमा देउवालाई नै दोहोर्‍याउने गरी उक्त प्रस्ताव अघि सारिएको बताइएको छ। थप दुई वर्षे कार्यकाल मात्रै हुने गरी उक्त प्रस्तावलाई संस्थापन पक्ष मान्न तयार भइसकेको छैन। देउवा पक्षीय नेता मीन विश्वकर्माले भने, ‘सहमतिको महाधिवेशन गरौं भन्नेहरु मतदान गर्न नचाहनेहरु हुन्। मतदान नहोस् भन्ने चाहने र सहमतिको नाममा शेरबहादुर देउवाजीलाई फेरि पाँच वर्ष हुन नदिनेहरुले यो कुरा गरिरहेका छन्।’ सहमतिको महाधिवेशन सभापतिले स्वीकार नगर्ने उनले बताए।

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।