काठमाडौं- संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयनमन्त्री योगेश भट्टराईले अर्थमन्त्री विष्णु पौडेललाई भेटेर नेपाल वायुसेवा निगमको दश वर्षे व्यवसायिक योजनाको विषयमा जानकारी गराएका छन्। पर्यटनमन्त्री भट्टराईका साथमा पर्यटन सचिव यादव कोइराला, निगमका अध्यक्ष सुशील घिमिरे र महाप्रबन्धक डिमप्रसाद पौडेलले बिहीबार अर्थमन्त्री पौडेललाई भेटी सो विषयमा जानकारी गराएका हुन्।
अर्थमन्त्री पौडेल‚ अर्थसचिव शिशिरकुमार ढुंगानासहित मन्त्रालयका उच्च अधिकारीसमक्ष १० वर्षे व्यावसायिक योजनाबारे जानकारी गराएकाे निगमले जनाएकाे छ। निगमले केही दिनअघि मात्रै सन् २०३० सम्ममा निगमलाई झण्डै साढे ५ अर्ब नाफामा लैजानेगरी तयार पारेकाे व्यवसायिक याेजना बाेर्डबाट अनुमाेदन गरेर पर्यटनमन्त्री भट्टराईलाई बुझाएको थियो।
अर्थमन्त्री पाैडेललगायत अर्थका उच्च पदस्थ कर्मचारीलाई निगमका महाप्रबन्धक पौडेलले व्यावसायिक योजनाबारे प्रस्तुति दिएका थिए।
नेपाल सरकारको १५औं पञ्चवर्षीय योजना, सरकारको नीति तथा कार्यक्रम, हवाई नीति २०६३, संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालयको प्रतिवेदन, सुधार सुझाव समितिको सिफारिस र विगतमा तयार भएका व्यवसायिक योजनाको पुनरावलोकनलाई आधार बनाएर यो व्यावसाियक योजना तयार पारिएको महाप्रबन्धक पौडेलले बताए।
भेटमा निगमकाे विकासमा आवश्यक सहयोग गर्ने र चिनियाँ जहाजकाे व्यवस्थापनमा समेत मन्त्रालयकाे सहयाेग हुने अर्थमन्त्री पाैडेलले प्रतिबद्धता जनाएका थिए।
निगमको १० वर्षे कार्ययोजनाअनुसार अघि बढ्दा सन् २०२१ मा २३ अर्ब ७६ करोड खर्च हुने र प्रत्येक वर्ष ९ प्रतिशतले खर्च वृद्धि हुने प्रक्षेपण गरिएको छ। १० वर्षे एकीकृत व्यावसायिक योजनाले निगम कुन बाटोमा हिड्ने भन्ने राजमार्ग तयार भएको उल्लेख गरिएको बताइएको छ।
निगमका महाप्रबन्धक डिमप्रकाश पौडेलले सन् २०२१ देखि २०३० सम्मको व्यवसायिक योजनाबारे मन्त्रीलाई जानकारी गराएका थिए। योजनामा सुरुका तीन वर्ष नोक्सान रहने भएतापनि सन् २०२४ बाट नाफामा जाने र २०३० मा ५ अर्ब ३० करोड मुनाफा हुने प्रक्षेपण गरिएको छ।
योजनाअनुसार सन् २०२४ बाट नाफामा जानका लागि अन्तर्राष्ट्रिय उडानतर्फ सिड्नी, कोलम्बो, संघाई, इन्डोनेसिया, रियादलगायत ८ नयाँ गन्तव्य थप्नुपर्ने भन्दै ती नयाँ गन्तव्यमा सेवा दिन न्यारोबडी ४ वटा र वाइडबडी २ वटा गरी ६ जहाज आवश्यक पर्ने जनाएको छ। त्यस्तै, आन्तरिक उडान सुधारका लागि पनि काठमाडौं, नेपालगंज, पोखरा र विराटनगरलाई पहाडी क्षेत्र उडानको मुख्य आधार बनाएर उडान गर्नुपर्ने प्रतिवेदनमा उल्लेख छ।
नेपाल सरकारको १५औं पञ्चवर्षीय योजना, सरकारको नीति तथा कार्यक्रम, हवाई नीति २०६३, संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालयको प्रतिवेदन, सुधार सुझाव समितिको सिफारिस र विगतमा तयार भएका व्यवसायिक योजनाको पुनरवलोकनलाई आधार बनाएर यो व्यावसाियक योजना तयार पारिएको महाप्रबन्धक पौडेलले जानकारी गराएका छन्।
योजना प्रतिवेदनमा निगमको वित्तीय अवस्था, बजार विश्लेषण, कोभिड-१० ले निगममा पारेको असर, नेपाल सरकारबाट गरिएको अपेक्षालगायतका विषयवस्तुलाई सुक्ष्मरुपमा उल्लेख गरिएको छ।
यसैगरी निगमले आन्तरिक उडानमा गुमेको साख फर्काउँदै आक्रामक बजार विस्तारका लागि पनि ६ वटा नयाँ जहाज किन्ने लक्ष्य लिएको छ। जसमा दुर्गमका पहाडी जिल्लाको विमानस्थलमा उडान गर्ने सक्ने ४ वटा साना प्रकृतिका र सुगम तथा तराईका जिल्लामा उडान गर्न सक्ने २ वटा जहाज खरिद गर्ने लक्ष्यसहित व्यवसायिक योजना ल्याएको छ।
निगमले आन्तरिक उडानमा प्रयोग भएका ६ वटा चिनियाँ जहाजको उडान बन्द गरिसकेको छ। अहिले ३ वटा ट्विनअटर जहाज भएपनि निमगले २ वटा ट्विनअटर जहाजमार्फत् आन्तरिक उडान गर्दै आएको छ। आन्तरिक उडानमा निगमले काठमाडौंबाहिर पोखरा, विराटनगर, नेपालगञ्ज र सुर्खेतलाई आधार बनाएर उडान गर्ने लक्ष्य राखेको छ।
निगमको ऋण बढ्दै
नेपाल वायुसेवा निगमको आम्दानी घट्दै जाँदा दिनानुदिन ऋण भने बढिरहेको छ। निगमले विभिन्न समयमा जहाज खरिदका लागि लिएको कर्मचारी सञ्चय कोष र नागरिक लगानी कोषबाट लिएको कर्जाको पछिल्लो ५ किस्ता तिर्न सकेको छैन।
निगमका ४ वटा जहाज किन्दा लिएको ब्याजमात्रै ४ अर्ब ७१ करोड ८ लाख ६ हजार ३ सय २४ रुपैयाँ तिर्न बाँकी छ। ४ वटा जहाजको तिर्नुपर्ने ऋणमात्रै निगमको ३३ अर्ब ९७ करोड ७२ लाख रुपैयाँ बाँकी छ। दुई थान ३२० जहाजको ९ अर्ब ९८ करोड ११ लाख र दुई थान ३३० जहाज किन्दा लिएको २३ अर्ब ९९ करोड ६१ लाख रुपैयाँ ऋण छ।
निगमले सञ्चय कोष र नागरिक लगानी कोषसँग-३३० जहाजका लागि १२–१२ अर्ब ऋण लिएको थियो। त्यस्तै, ०७१ मा खरिद गरिएको ३२० जहाजका लागि सञ्चय कोषसँग १० अर्ब ऋण लिएको थियो। यसरी ऋणको भार बढी रहेको निगमको ऋणमात्रै बढेर ४५ अर्ब ९३ करोड ५९ लाख रुपैयाँ पुगेको छ। तर, निगमको सम्पत्ति भने ५४ अर्ब १६ करोड ८६ लाख ८० हजार मूल्यांकन भएको छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।