बुटवल- प्रदेश ५ को राजधानी दाङ सार्ने निर्णयका लागि प्रदेश सभामा प्रस्ताव पेश भएलगत्तै रुपन्देहीमा नेकपाभित्र हलचल भयो । नेकपाका प्रभावशाली नेता र महासचिवको क्षेत्रबाट कसरी राजधानी दाङ गयो भनेर चर्चा सुरु भयो। सोही समयमा महासचिव विष्णु पौडेलले अर्थ मन्त्रालयसँग राजधानी साट्ने सम्झौता गरे भनेर नेकपाभित्र चर्चा पनि भयो। यो चर्चा राजधानी नपाउने क्षेत्रमा बढी भयो।
राजधानी सार्ने प्रस्तावप्रति विपक्षी कांग्रेसमात्र होइन व्यवसायीहरु पनि निकै आन्दोलित भएका थिए। स्थायी राजधानी देउखुरी बनाउने प्रस्ताव पारित हुने दिन नेकपासम्बद्ध २ हजार २ सय व्यवसायीहरुले पार्टी छाडेको घोषणा गरे । पत्रकार सम्मेलन नै गरेर उनीहरुले अब नेकपामा नरहेको घोषणा गरे। उनीहरुले राजधानी कायम राख्ने बारेमा पार्टीका नेताहरुले अडान लिन नसकेको भन्दै नेकपा छाडेको बताएका थिए।
यति हुँदा पनि महासचिव पौडेल मौन रहे। राजधानीकाे प्रस्ताव अन्तत: पारित भयो र प्रदेशको राजधानी दाङ पुग्यो । यसरी प्रभावशाली नेताको निर्वाचन क्षेत्रमा रहेको अस्थायी राजधानी दाङ पुगेको केही दिनमै पौडेल अर्थमन्त्रीको जिम्मेवारी पाए। 'स्याल कराउनु र कुखुरो हराउनु' संयोगमात्र नहोला भन्दै अहिले रुपन्देहीबासी वेखुसी देखिएका छन् ।
२०७२ सालमा विष्णु पौडेल अर्थमन्त्री बन्दा रुपन्देहीबासी र पार्टीका कार्यकर्तामा खुसीयाली बेग्लै थियो। मन्त्री भएर जिल्ला आइसकेपछि व्यवसायीक संस्थाहरुले हार्दिकताका साथ सम्मान कार्यक्रम गरेका थिए । उनीहरुले आफूहरुले जिताएको व्यक्ति अर्थमन्त्री भएको र उक्त क्षेत्रमा विकासका अरु सम्भावनाहरु आउने भन्दै खुसी साटेका थिए । त्यसको ठीक ५ वर्षपछि पार्टीको सचिवालयमा रहेका शक्तिशाली नेता पौडेलले पुन: सोही मन्त्रालय सम्हाल्ने जिम्मेवारी पाउँदा जिल्लामा उत्साहभन्दा आक्रोश बढी देखिएको छ ।
असोज १६ गते प्रदेश सभामा एकाएक स्थायी राजधानी दाङको देउखुरीमा बनाउने र प्रदेशको नाम लुम्बिनी राख्ने प्रस्ताव पेशपछि पौडेलसँग असन्तुष्ट रहेका जनता अहिले मन्त्रीसँग राजधानी साटेको भन्दै दुखी भएका हुन्। दाङ स्थायी राजधानी बनाउने प्रस्ताव पेश भएलगत्तै रुपन्देहीका सडक तातेका थिए। नेकपाको संसदीय दलको बैठकमा १४ सांसदले असहमति राख्दै पौडेललाई समेत गुहारेका थिए। बुटवल क्षेत्र समेटिएको रुपन्देही २ का प्रतिनिधि सभा सदस्य विष्णु पौडेलले मुख नखोलेपछि उनीहरु सशंकित भएका थिए ।
प्रधानमन्त्री तथा नेकपाका अध्यक्ष केपी शर्मा ओली र अर्का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल 'प्रचण्ड' को आदेश अनुसार स्थायी राजधानी दाङ बनाउने प्रस्ताव पेश भएको र पौडेलले अर्थ मन्त्रालय पाउने भएपछि मौन बसेको स्थानीयको बुझाइ छ।
नेकपाकै सरकारले देउखुरी प्रस्ताव पेश गरेपछि विष्णु पौडेलले वुटवल हुने भनि गरेका चुनावी भाषणहरु सामाजिक सञ्जालमा भाइरल भए । २०७४ सालको चुनावमा पाैडेलकाे मुख्य चुनावी एजेण्डा प्रदेशको राजधानी बुटवल नै हुने थियो । तत्कालीन एमालेको प्रदेश कार्यालय बुटवलमै स्थापना भएकाले नेकपाले जिते प्रदेश कार्यालय यही रहने उनको तर्क थियो । चुनावपछि बुटवल अस्थायी राजधानी तोकिएको पनि थियो । त्यसपछि पनि पौडेलले बुटवलबाट राजधानी कुनै हालतमा नसर्ने दाबी गर्दै आएका थिए । अन्तत: असोज २० गते स्थायी राजधानी दाङ राख्ने प्रस्ताव प्रदेश सभाबाट पारीत भएरै छाड्यो, उनी मौन बसिरहे ।
नेपाली कांग्रेस बुटवल नगरसभापति खेलराज पाण्डेले विष्णु पौडेलले प्रदेशको राजधानीसँग अर्थमन्त्री साट्दैछन् भन्ने पहिले नै थाहा भएको टिप्पणी गरे । ‘रुपन्देहीमा राजधानीको पक्षमा यत्रो आन्दोलन हुँदा त्यस सम्बन्धमा कुनै प्रतिक्रिया आएको थिएन,’ उनले भने ‘त्यसैले प्रदेश राजधानी सार्ने प्रस्ताव पारित भएपछि पौडेल मन्त्री बन्नुहुन्छ भन्ने लागेको थियो ।’ नगर सभापति पाण्डेले पहिले आफ्नो क्षेत्रबाट जुन पार्टीको मान्छे मन्त्री बने पनि गौरवको विषय हुने भए पनि अहिले पौडेल मन्त्री बन्दा आम जनतामा नकारात्मक सन्देश गएको तर्क गरे ।
नेकपा छोडेको घोषणा गर्नेमध्ये एक थिए रुपन्देही व्यापार संघका अध्यक्ष यमलाल लोहनी। उनले पौडेल मन्त्री भएकोमा खुसी हुनुपर्नेमा त्यसाे हुन नसकेको बताए। ‘हाम्रो क्षेत्रका अर्थमन्त्री बन्नुभयो भनेर उत्सव मनाउने अवस्थामा हामी छैनौं ’ उनले भने ‘राजधानी गएको पीडामा हामी सन्नाटामै छौं ।’
लोहनीले स्थायी राजधानी सार्ने प्रस्तावको विरुद्धमा केन्द्रदेखि जिल्ला तहसम्म नेकपाका कुनै पनि व्यक्तिले नबाेलेकाेमा दु:ख लागेको बताए। ‘नेकपाका दुई अध्यक्ष, मुख्यमन्त्री शंकर पोखरेल, विष्णु पौडेलबीच मन्त्री हुने सहमति भएको रहेछ,’ उनले भने ‘अनि पो कोही केन्द्रीय नेता बोलेनन्, न प्रदेश कमिटीका न जिल्ला कमिटीका कोही बोले ।’
राजधानी सार्ने निर्णयको विरुद्ध गठित व्यवसायीहरुको संघर्ष समितिका संयोजक तथा बुटवल उद्योग वाणिज्य संघका अध्यक्ष खिमबहादुर हमालले विष्णु पौडेलले प्रदेशको राजधानीसँग अर्थमन्त्री साटेको भन्न अब नौलो नभएको बताए । समयले यही कुरा पुष्टि गरेकाले यसमा अब भन्नु पर्ने बाँकी नरहेको उनले बताए । ‘पहिला यस्तो हल्ला र आरोप मात्र थियो ’ उनले भने ‘अहिलेचाहिँ अर्थमन्त्रीको बार्गेनिङ गरेरै दाङ राजधानी सार्न सहमत भएको भन्ने पुष्टि भयो ।’
उनले भने, ‘हामी व्यवसायी मान्छेले विष्णु पौडेललाई यस क्षेत्रको सर्वमान्य नेता ठानेका थियौं। स्थायी राजधानी उता गएपछि त हाम्रो नेता उहाँ होइन भन्ने त सिद्ध भयो नि ।’
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।