काठमाडौं- नेपाल राष्ट्र बैंकले सम्पूर्ण बैंक तथा वित्तीय संस्थाको प्रवर्द्धक शेयरमा लगानी गर्नेहरूको विवरण खोज्न थालेको छ। केन्द्रीय बैंकले हरेक वर्ष सम्पूर्ण बैंक तथा वित्तीय संस्थाका प्रवर्द्धकको विवरण संकलन र अद्यावधिक गर्ने गरी विवरण संकलनको काम अघि बढाउन लागेको हो।
देशभित्र तथा बाहिरबाट बैंक तथा वित्तीय संस्थामा लगानी गर्ने व्यक्ति तथा संस्थाको विवरण संकलन गर्ने तयारी अघि बढेको राष्ट्र बैंक स्रोतले जानकारी दिएको छ। 'एउटा मात्रै बैंकको होइन, सम्पूर्ण बैंक तथा वित्तीय संस्थाको प्रवर्द्धक शेयरमा लगानी गर्नेहरूको विवरण खोज्न थालेका छौँ,' राष्ट्र बैंक स्रोतले भन्यो।
राष्ट्र बैंकले हरेक वर्ष असार मसान्तमा कायम रहेका प्रवर्द्धकहरूको विवरण खोजी गर्ने तयारी गरेको हो। त्यसमा उनीहरूले गरेको लगानी, उनीहरूको उपस्थिति र अन्य आवद्धता पनि खोजिने केन्द्रीय बैंक स्रोतले जानकारी दिएको छ। 'नेपालको वित्तीय क्षेत्रमा कसले लगानी गरेको छ, कसले प्रवर्द्धन गरेको छ भन्ने विवरण केन्द्रीय बैंकँसँग हुनुपर्छ भन्ने मान्यताले यो काम गर्न खोजेका हौँ,' राष्ट्र बैंकका ती अधिकारीले भने।
बैंक तथा वित्तीय संस्थासम्बन्धी ऐनअनुसार नेपाली नागरिक तथा विदेशी संघ संस्थाले नेपालको वित्तीय क्षेत्रमा लगानी गर्न सक्छ। राष्ट्र बैंकले अहिले बैंक तथा वित्तीय संस्थामा लगानी गर्ने नेपाली नागरिक तथा विदेशी संस्थाको विवरण संकलन गर्न लागेको हो।
'यो काम धेरै अगाडि नै गर्नुपर्ने थियो, तर अहिलेसम्म काम अघि नबढेको हुनाले हामीले गर्न खोजेका छौँ,' राष्ट्र बैंक उच्च स्रोतले भन्यो, 'निश्चित थ्रेसहोल्ड तोकेर वित्तीय संस्थाका संस्थापक शेयरधनीको विवरण तयार गर्छौँ र हरेक आर्थिक वर्ष सकिएपछि त्यसको अध्यावधिक पनि गर्छौँ।' बैंकहरूले नै शेयरधनि प्रमाणित भएको विवरण राष्ट्र बैंकमा बुझाउनुपर्ने गरी व्यवस्था गर्न खोजिएको छ।
राष्ट्र बैंकले आफ्नो नियमनकारी भूमिकालाई प्रभावकारी बनाउन र वित्तीय क्षेत्रमा भएको लगानीलाई पारदर्शी बनाउन यस्तो तयारी अघि बढाएको पनि उल्लेख गरेको छ। 'अन्तर्राष्ट्रिय कानुन र नियमका दृष्टिमा पनि नेपालमा वित्तीय क्षेत्रको लगानीलाई सुरक्षित बनाउनुपर्ने आवश्यकता छ, त्यसका लागि पनि विवरण खोज्नुपर्ने भएको हो,' राष्ट्र बैंकका ती अधिकारीले भने।
बैंक तथा वित्तीय संस्थाको संस्थापक शेयरमा प्राथमिकरूपमा तथा दोस्रो बजारबाट लगानी हुने गरेको छ। दोस्रो बजारमा पनि वित्तीय संस्थाको संस्थापक शेयर कारोबार हुने भएकाले वर्षेनी प्रवर्द्धक फेरिन सक्छन्। 'प्रवर्द्धक शेयरमा सानो हिस्सामा लगानी गर्नेको भन्दा पनि निश्चित थ्रेसहोल्ड राखेर बाँकीको विवरण लिन खोजेका हौँ,' स्रोतले भन्यो।
नेपाल राष्ट्र बैंकका अनुसार अहिले २६ वाणिज्य बैंक, २३ विकास बैंक, २२ वित्त कम्पनी, ९० लघुवित्त वित्तीय संस्था र एउटा पूर्वाधार लगानी बैंक सञ्चालनमा छन्।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।