धुलिखेल अस्पताल : भरिँदै अस्पताल‚ बढ्दै जोखिम

कोरोना अपडेट

दुर्गा दुलाल सोमबार, भदौ १, २०७७ १२:५०

काठमाडौँ-साउन २९ गते काभ्रेपलाञ्चोकको धुलिखेल अस्पताल क्षेत्र सिल गर्ने निर्णय गरियो। एक बिरामीसहित १० जनामा कोरोना संक्रमण पुष्टि भएपछि अस्पताल क्षेत्र बन्द गर्ने निर्णय गरिएको थियो। अस्पतालमा कार्यरत एक नर्सलाई कोरोना संक्रमण पुष्टि भएको र बिरामीको उपचारमा संलग्न भएकाले संक्रमण हुनसक्ने आशंकाले क्वारेन्टाइनमा राखियो ।

डिन डा राजेन्द्र कोजु, अन्य डाक्टर र नर्ससहित ३० जना क्वारेन्टाइनमा बसे। उनीहरु आज सोमबार क्वारेन्टाइनबाट अस्पताल फर्कँदैछन्।

अस्पतालले आकस्मिकबाहेकका सेवा बन्द गर्ने निर्णय गर्दै अस्पतालको ५०० मिटरको दूरीसम्म अर्को सूचना जारी नभएसम्म बन्द गर्ने निर्णय गरेको थियो। त्यस्तै अस्पताल छेउमै घर रहेका ९८ वर्षीय एक वृद्धामा संक्रमण पुष्टि भएपछि जोखिम झन् बढ्ने भन्दै बन्द गरिएको थियो। ती वृद्ध गम्भीर लक्षणसहितको भएपछि अस्पताल पनि सिल गरियो। वृद्धकी एक बुहारी, अस्पतालका एक नर्स, दमक घर भई अस्पतालमा पित्तथैली उपचारार्थ भर्ना भएका एक बिरामी, अस्पताल छेउ व्यवसाय गर्ने एक जना तथा संघीय प्रहरी कार्यालय बनेपाको जनागालका ६ प्रहरीमा कोरोना संंक्रमण पुष्टि भएको थियो। अस्पताल र वरिपरिको क्षेत्र सिल गरिएपछि ‘कन्ट्रयाक्ट ट्रेसिङ’ सुरु गरियो। अस्पतालका कर्मचारी र स्वास्थ्यकर्मीको परीक्षण गरियो। यसमा संक्रमण फैलिइएको पाइएन।

भेन्टिलेटरको बिरामी निको पार्न सफल
नियमित परीक्षण गर्ने धुलिखेल अस्पतालले यो अवधिमा कोरोनाको उपचारका पहिलो सफलता प्राप्त गरेको डिन डा कोजुले बताए। ‘भेन्टिलेटरमा राखिएका बिरामी निको भएर फर्काउन हामी सफल भएका छौं ,’ उनले भने, ‘यो धुलिखेल अस्पतालको पहिलो सफल केस हो, ती बिरामीको उपचारका संलग्न कसैमा पनि संक्रमण नभएको पाइएको छ।’

अन्यमा संक्रमण नफैलिइ उपचारमा सफल हुनु भनेको अस्पतालले राम्रो उपचार गरेको मान्नु पर्ने उनको तर्क छ।

६० बेडको कोरोना अस्पताल चलाउँदै धुलिखेल
सिल भएको धुलिखेल अस्पतालले आइतबारदेखि नियमित सेवा दिन थालेको छ।

कोरोना महामारी सुरु भएसँगै धुलिखेल अस्पतालले कोभिड अस्पताल सञ्चाल गरेको थियो। प्रसुती वार्डलाई कोरोना अस्पताल बनाई सुरु गरेको अस्पतालले अहिले ६० बेडमा त्यसलाई विस्तार गरेको छ। अहिले अस्पतालले आइसीयु १५ बेड, आइसोलन १४ वटा, शंकास्पदका लागि १४ बेड र अन्यका लागि १७ बेड छुट्ट्याएको छ।

‘अस्पताल अझै पनि तयारीकै अवस्थामा छ,’ कोजुले भने, ‘बिरामी आउनेक्रम बढ्ने भएकाले यसका लागि तयार अवस्थामा रहनुपर्छ।'

भयावह हुनसक्ने चुनौती
दुवै अस्पताल एकै पटक चलाउनु चुनौतीपूर्ण भएको डा कोजुले बताए। कोभिड अस्पतालका बिरामी, अन्य बिरामी र बिरामीका कुरुवासमेत आउने भएकाले उनीहरुलाई संक्रमण होला भन्ने डर र चुनौती भएको उनले बताए। अस्पतालले सीमित क्षेत्रमा जान रोक लगाएको भए पनि अन्जानमै सर्ने जोखिम पनि हुने उनले बताए।

अस्पतालमा अहिले २५ जना डाक्टरहरुले सेवा दिइरहेका छन्। फ्रन्टलाइनमा खटिएका ८, सेवा दिन १२ र रेजिडन्ट ७ जनाले सेवा दिइरहेका छन्।

धुलिखेल अस्पतालमा अहिले कोभिडका २४ जना बिरामी उपचारमा छन्। तीमध्ये दुई जना गम्भीर बिरामी छन्। उनीहरुलाई भेन्टिलेटरमा राखेर उपचार भइरहेको छ। अस्पतालमा ३ जना लक्षणसहितका बिरामी छन्। १७ वर्षकी किशाेरी र ९८ वर्षीय वृद्धको भेन्टिलेटरमा राखेर अस्पतालले उपचार गरिरहेको छ।

अस्पतालले संक्रमण फैलन सक्ने जोखिमलाई ख्याल गरेर सकेसम्म छुट्टाछुट्टै उपचार गराईरहेको छ। ‘बिरामी निश्चित गरेर अलग राख्ने र उपचार गर्ने कार्य भइरहेको छ’ डा कोजुले भने।

भयावह हुनसक्छ : डा गुरुङ
अस्पतालमा कहिले केही दिन बिराएर बिरामी आइरहेकाले उपचार सम्भव भएको उनले बताए। तर दैनिक रुपमा बिरामी आउन थालेपछि उपचारमा समस्या हुनसक्ने अपस्तालका डाक्टर एवं मेडिसिन विभाग प्रमुख राम बि गुरुङले बताए । ‘यसरी संक्रमित दैनिक आउन थाले भने बेड पाउनदेखि उपचारसम्म गर्न असम्भव छ ’ गुरुङले भने ‘त्यो भयावह अवस्था अहिले छैन, तर नहोला भन्न सकिन्न ।’

एकै दिनमा तीन चार जना आउन थाले अस्पतालमा राख्ने र उपचारमै समस्या हुने उनको तर्क छ। ‘अहिले हल्का लक्षण भएकालाई पनि सँगै राखिएको छ तर गम्भीर बिरामी धेरै आएमा यसले झन् समस्या गर्ने छ’ उनले भने ‘गम्भीर बिरामीलाई राख्न भेन्टिलेटरको आवश्यकता हुन्छ त्यो पर्याप्त पाउने सम्भावना छैन, त्यो अवस्थामा धान्न सक्दैनौ।’

भयावह भएको अवस्थामा जनशक्ति अभाव हुने र पिपिईलगायतका सामग्री प्राप्त नहुँदा उपचारमा समस्या हुने चुनौती रहेको उनले बताए । अहिलेसम्म अस्पतालले उत्तम म्यानेजमेन्ट गर्न सफल भएको डा कोजुले बताए।

कति छन् काभ्रेमा संक्रमित
उक्त अस्पतालमा काभ्रे, सिन्धुपाल्चोक देखि सिन्धुली हुँदै नजिकका जिल्लाका बिरामी उपचारमा आउने गर्दछन्। काभ्रेमै रहेकाले त्यहाँ धेरै बिरामी सोही जिल्लाका हुने गर्दछन्।

हालसम्म काभ्रेपलाञ्चोकमा संक्रमित ६२ मध्ये २९ जना उपचारपछि घर फर्किएका छन् भने एक महिलाको मृत्यु भएको छ। साथै ३२ व्यक्ति आइसोलेसनमा उपचाररत छन्। तीमध्ये पनि २० प्रहरी, दुई स्वास्थ्यकर्मी, एक जनप्रतिनिधि, वैदेशिक रोजगारबाट फर्किएका २२ सर्वसाधाण र १८ कन्ट्रयाक्ट टेसिङ र अन्य कारणबाट संक्रमित भएका हुन्।

नेपालमा कोरोना भाइरसबाट पहिलो पटक काभ्रेपलाञ्चोकको धुलिखेल अस्पतालमा उपचाररत सिन्धुपाल्चोककी २९ वर्षीया सुत्केरीको मृत्यु भएको थियो। यसैबीच काभ्रेपलाञ्चोकमा पहिलो पटक मण्डनदेउपुर नगरपालिकाका वडाध्यक्षलाई कोरोना संक्रमण देखिएको छ।

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।