काठमाडौं- अहिलेको मौसममा बच्चाहरु हप्तै पिच्छेजसो बिरामी परिरहन्छन्। बच्चाहरुलाई यो मौसममा कहिले ज्वरो आउने, खोकी लाग्ने, जिउ दुख्ने, खाना मन नगर्ने जस्ता समस्याले अभिभावकलाई हैरान हुन्छन्।
_x000D_
_x000D_
अहिले धेरै बच्चाहरु बिरामी परिराख्नुको मुख्य कारण भनेको मौसम परिवर्तन हो।
_x000D_
_x000D_
बच्चामा रोगसँग लड्न सक्ने क्षमतामा कमी हुने हुनाले बच्चाहरुलाई छिटो भाइरसले समात्ने गर्छ र धेरै बिरामी पर्ने गर्दछन्।
_x000D_
_x000D_
यो मौसम परिवर्तन हुने समय भएकाले बच्चाहरुमा रुघाखोकी लाग्ने, शरीर दुख्ने ,झाडा–पखाला लाग्ने, घाँटी दुख्ने जस्ता समस्याहरु देखा पर्र्नु सामान्य हो।
_x000D_
_x000D_
मौसम परिवर्तन हुँदा शरीरको हार्मोन र रोगसँग लड्न सक्ने क्षमतामा कमी आउने हुँदा यस्ता समस्या देखिने गर्छन्।
_x000D_
_x000D_
असोज महिना लागिसक्यो र अब बिस्तारै जाडो मौसम सुरु हुने बेला भइसकेको छ। अहिले खासै गर्मी पनि छैन र जाडो पनि छैन । यस्तो मौसममा शरीरको हार्मोन र रोगप्रतिरोधात्मक क्षमताको तालमेल नहुँदा भाइरसले समात्ने गर्छ । जसमा सबैभन्दा पीडित हुने भनेका बालबालिका हुन्।
_x000D_
_x000D_
नीहरुलाई भाइरसले छिटो समात्छ । अलि ठूला बच्चाहरुलाई त्यस्ता समस्याले दुःख दिँदा बाआमालाई भन्न सक्छन् तर बोली नफुटेका साना बच्चाहरु अर्थात् एक वर्ष भन्दा मुनिका बच्चाहरुले भन्न सक्दैनन् । उनीहरु झन्झट मान्ने, सुत्न नमान्ने, दूध नखाने, सास फेर्न गाह्रो हुने आदि लक्ष्ण देखिन्छन्।
_x000D_
_x000D_
यो मौसममा भाइरलले दुःख दिनुको मुख्य कारण भनेको बिहान र बेलुका मौसम चिसो हुन्छ तर दिउँसोको समयमा गर्मी हुन्छ जसले गर्दा शरीरबाट उत्पन्न हुने हार्मोन र रोगसँग लड्न सक्ने क्षमतापनि परिवर्तन भैराख्ने हुनाले बच्चाहरु बढी बिरामी हुन्छन्।
_x000D_
_x000D_
यो मौसममा बच्चाको हेरचाहमा ध्यान दिइएन भने बच्चालाई निमोनिया समेत हुन सक्छ।
_x000D_
_x000D_
मौसममा लाग्ने भाइरस कडा हुने भएकाले निको हुन एक हप्तासम्म लाग्ने गर्छ । त्यसैले औषधी खुवाए वा नुखवाएपनि घरेलु औषधि जस्तै नुनपानी, तुलसीको पत्ता, अदुवा, बेसार पकाएर खुवाउन सकिन्छ । यसले स्वास्थ्यमा निकै फाइदा पुग्ने गर्छ । तात्तातो झोलपदार्थ खुवाउनाले पनि फाइदा पुग्छ।
_x000D_
_x000D_
हामीले भाइरसको संक्रमण हुन नदिन बच्चालाई दिनको एउटा अण्डा खुवाउने गर्नुपर्छ। साथमा दैनिक फलफुल तथा ताजा खानेकुरा खुवाउनु पर्छ । यसो गर्दा बच्चामा रोगसँग लड्न सक्ने क्षमतामा विकास हुन्छ।
_x000D_
_x000D_
बच्चालाई तातो लुगा लगाइदिने गर्नुपर्छ । बेलुका सुत्ने बेलामा तातो दूध वा पानी खुवाएर सुताउने गर्नुपर्छ र बिहान उठेपछि पनि तातो दूध वा पानी खुवाउनुपर्छ । बच्चालाई तातो तेलले मालिस गर्नुपर्छ जसले गर्दा शरीरको रक्तसञ्चार राम्ररी संचालन भएर रोगसँग लड्न सक्ने शक्तिको विकास हुन्छ।
_x000D_
_x000D_
यस्तो अवस्थामा यदि बच्चा स्कुल जाने उमेरका छन् भने घरमा नै आराम गर्न लगाउनु पर्छ । यस्तो भाइरसको संक्रमण नहोस् भनेर हामीले रुघा खोकी लागेका मानिससँग नजिक जान दिनु हुँदैन।
_x000D_
_x000D_
परिवारमा कसैलाई रुघा लागेको छ भने टाढै बस्नुपर्छ। राति सुत्दा बच्चा सँगसँगै सुत्नु हुँदैन। जहिले पनि बाहिरबाट आएपछि हातखुटा धुने बानी बसाल्नु पर्छ र खाना खानुभन्दा अगाडि हात धोएरमात्र खाएमा मौसमी भाइरसबाट आफ्ना बच्चाहरलाई जोगाउन सक्छौँ।
_x000D_
_x000D_
सुवेदी एशियन कलेज फर एडभान्स स्टडिज सातदोबाटोमा चाइल्ड हेल्थ नर्सिङ अध्यापन गराइरहेकी छिन्।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
-1762308822.png)
