ललितपुर- ‘मेयरसाब हामी त बर्बाद भयौँ। हाम्रो घर, अफिस, होटल सबै भत्कियो। हाम्रो त उठिबास नै भयो,’ एक स्थानीय हात जोडेर अनुनय गर्दै थिए। ललितपुर महानगरपालिकाका मेयर चिरीबाबु महर्जन भत्किएका घरको छेउमा उभिएर हेरिरहे। सुरुमा कुनै प्रतिक्रिया जनाएनन्।
यो दृष्य ललितपुरस्थित बखुण्डोलमा निर्माणाधीन समिट अपार्टमेन्ट वरपरको हो। जहाँ उक्त अपार्टमेन्टको जग खन्ने क्रममा वरपरको जमिन भासिएर घर नै भत्किएका छन्।
मेयर महर्जन अवलोकनका लागि दोस्रो दिन मात्रै पुगेपछि स्थानीयले नगर प्रमुख महर्जनसँग आक्रोशित पनि थिए।
यही क्रममा अर्की स्थानीय रचना शाहीले थपिन्, ‘हामीले हिजो आउनुहुन्छ भनेर कत्रो आसा राख्यौँ। तर आउनुभएन। चार घर पर भएर पनि किन आउनुभएन?’
1681044235.jpg)
त्यसपछि स्थानीय र नगर प्रमुखको चर्काचर्की पर्यो। नगर प्रमुख महर्जनले आफन्तको मृत्यु भएका कारण शनिबार अवलोकनमा आउन नसकेको भन्दै गरम हुन लागेको माहोल नरम बनाउन खोजे। यस क्रममा उनले नेवारी भाषामा सम्झाउने कोसिस गरिरहे।
स्थानीयले नगर प्रमुखले आउन नसकेको खबर शनिबार नै आफूहरुलाई गरिदिएको भए सान्त्वनासम्म मिल्ने भन्दै गुनासो गर्ने क्रम जारी राखे।
‘हजुर के परेर आउन सक्नुभएन, हामीलाई थाहा भएन। हामीलाई रिस उठ्यो। तर हजुरले आउन नसक्नुको कारण हिजो भनिदिएको भए रिसाउने थिएनौँ। चौधरीको मान्छे पनि आएन,’ ती स्थानीय शाहीले भनिन्।
‘मान्छेलाई कस्तो परिराछ,’ अर्की महिलाले थपिन्।
‘मैले एक महिना अगाडि भनेको यस्तो मेसिन नचलाउनु भनेर। बिहीबार र शुक्रबार रातभरि मेसिन चलाएको थियो। यहाँ खाल्डो खन्दा मेरो एक सय मिटर तल रहेको घर हल्लिन्छ,’ भवकाजी महर्जनले थपे। ‘यहाँ पाँगो माटो छ। यहाँ ग्यास निस्किनु पर्छ।’
1681044234.jpg)
त्यसपछि लडिरहेका घरको छेउमा बसेर अन्तक्रिया गर्नुभन्दा अलि पर सुरक्षित स्थानमा बसेर कुरा गर्न सुरक्षाकमीहरुले आदेश गरे। मेयर लगायत सबै स्थानीय अलि पर रहेको खाली जमिनमा उभिएर कुराकानी गर्न थाले।
मेयर महर्जनले आफूले स्थानीय र अपार्टमेण्ट निर्माण गर्ने धनी र स्थानीयबीच छलफल भएर एग्रिमेण्ट भइसकेको सुनेको बताए।
‘मेयरसाब म बोल्छु। एग्रिमेन्ट होइन, हामीले उहाँको प्रतिवद्धता लिएका छौँ, हामी गर्छौं भनेर। हिजो हामीले कुर्यौं दिनभरि। किनकी, हाम्रो अभिभावक भनेको हजुर हो। हजुरले नगरेर कसले गर्छ। हजुर आएर हामीलाई पनि साथ दिनुपर्थ्यो। अर्का स्थानीयले भने, ‘बेलुका सञ्चालक आउनु भो हामीले हात जोडेर बोलाएपछि। उहाँहरुले हामीलाई आश्वासन र एउटा लिखित प्रतिवद्धता दिनुभा‘छ। अनि आज मेयरसाब र प्राविधिकसँग बसेर हामी पीडित परिवारमध्ये घरका दुई-दुई जना आएर छलफल गरेर त्यो प्रतिवद्धतालाई लिगलाइज गर्ने भएका छौं। त्यसको लागि समय पाउँ।’
1681044230.jpg)
मेयर महर्जनले स्थानीयसँग छलफल गर्ने सहमति जनाए। ‘यो मेरो लागि मात्र होइन, मेरो त होटल बन्द भयो। स्टाफको रोजी-रोटी खोसियो। व्यापार पनि गयो यो आर्थिक संकटको बेलामा। हजुरले पीडितको घरमा गएर के छ, के खाइस्, कहाँ बस्छस् भनिदिए पुग्छ। यसमै हो हाम्रो गुनासो। किनभने, हजुरलाई हामीले जितायौँ। हाम्रो अभिभावक हो हजुर। आफ्नै परिवार जस्तो सोचिदिनुहोला,’ होटल ग्रिनविचका सञ्चालक शशांक आचार्यले भने।
1681044231.jpg)
अर्का स्थानीय भन्दै थिए, ‘हामीले दुई तला घर बनाउँदा वडाबाट नक्सा पास गरेर मात्र डिजाइन गर्नुपर्छ। अपार्टमेण्ट बनाउँदा पाइलिङ गर्न चाहिँ चाहिँदैन? स्वीकृति नलिई पाइलिङ गर्न मिल्छ? यत्रो खाल्डो बनाउँदा घरहरु भासिए। निर्माण गर्ने कन्स्ट्रक्सन कम्पनीलाई थाहा होला। भासिइसकेपछि अब समाधान गर्छ गर्छ भनेर पन्छिन त मिलेन नि। यो कुरा पहिला स्थानीयलाई बुझाउनुपर्यो।’
मेयर महर्जन भन्छन्, ‘समिट अपार्टमेन्टको नक्सा पास छैन। किन पास भएन, हामीलाई थाहा छैन। यसको नक्सा पास शहरी विकासबाट हुन्छ। नक्सा पास गरिसकेपछि १५ दिनको संज्ञा पत्र दिइन्छ। उक्त पत्र लिएर उहाँहरु महानगरमा आउनुपर्ने हो तर आउनु भएन। त्यसैले दोषी उहाँहरु नै हो।’
1681044223.jpg)
स्थानीयको हितका लागि विधिपूर्वक आफूले काम गर्ने प्रतिवद्धता मेयर महर्जनले जनाए। सञ्चालकको गल्ती भएको दाबी गर्दै उनले भने, ‘नक्सा पास नगरी निर्माण काम थालिएको छ। म उहाँहरुलाई विधिसम्मत कार्बाही गर्छु।’
२० रोपनी जमिनमा रहेको उक्त निर्माणाधीन अपार्टमेण्टमा सांसद बिनोद चौधरी र रविभक्त श्रेष्ठको लगानी छ। अपार्टमेण्टको जग खन्ने काम ३ महिना अघिदेखि भएको स्थानीयहरु बताउँछन्। शुक्रबार राति उक्त अपार्टमेण्ट वरपरको जमिन र घरहरु भासिएपछि स्थानीयको भागदौड चलेको थियो।
उक्त जमिनमा परापूर्वकालमा विदेशी संस्थाले सञ्चालन गरेको ‘बोरिङ’ भएका कारण अहिले जमिन भासिएको ग्रिनविच होटलका वकिल होमचन्द्र श्रेष्ठले बताए।
1681044226.jpg)
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
