बुटवल– बुधबार भैरहवाको एक दङ्गलमा कुस्ती चल्दै थियो। एकजना बडेमानको शरीर भएका व्यक्ति नकाव लाएर दङ्गलमा प्रवेश गरे। ती व्यक्तिले कोही नेपाली हिम्मतवाल भए आफूसँग कुस्ती खेल्न चुनौती दिए।
भारतको पञ्जावबाट रुपन्देही कुस्ती खेल्न आएका ती व्यक्तिले नेपालीलाई चुनौती दिएसँगै दर्शकदीर्घाबाट हुटिङ आयो– बसन्त! बसन्त! बसन्त!
बसन्त दङ्गलमा आए। अनि ती नकावधारी पहलवानलाई उचालेर पछारे। जित हासिल गरे। उनी थिए नवलपरासीका बसन्त थापा।
बसन्तले पछारेका ती एक्ला व्यक्ति होइनन्। भैरहवाको लुम्बिनी महोत्सवमा तीन दिनसम्म चलेको अन्तर्राष्ट्रिय कुस्ती प्रतियोगितामा बसन्तले आधा दर्जनजति भारती पहलवानलाई यसरी नै पछारे।
र, अन्तिम दिन भएको फाइनल खेलमा पनि उनले भारतको पञ्जावबाट आएका कालिचिता पहलवानलाई पराजित गर्दै बसन्तले प्रथम उपाधि हासिल गरे। उनले २५ हजार रुपैयाँ पुरस्कार पनि प्राप्त गरे।
रुपन्देही जिल्लामा पछिल्लो समय कुस्ती खेल लोकप्रिय बन्दै गएको छ। कुनै समय क्रिकेट खेलको उर्वर भूमिको रुपमा चिनिने रुपन्देही अहिले कुस्ती खेलले पनि चिनिन थालेको छ। जिल्लाको ओमसतिया गाउँपालिका, रोहिणी गाउँपालिका र सिद्धार्थनगर नगरपालिकामा कुस्ती प्रतियोगिता हुन थालेका छन्।
जिल्लामा हुने कुस्ती प्रतियोगिताहरुमा मुख्यरुपमा नेपाल र भारतका पहलवानको सहभागिता हुने गरेको छ। पछिल्लो समय यो खेलप्रति युवाहरू पनि आकर्षित भइरहेका छन्। कुस्ती मनोरञ्जनका साथै स्वास्थ्यका लागि पनि उत्तम मानिन्छ।
पहलवान बसन्त थापा भन्छन्, ‘कुस्ती खेललाई राज्यले चासो दिन सक्यो भने अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगिताहरुमा पनि सफलता हासिल गर्न सक्छौं।’
थापाका अनुसार राज्यले ध्यान नदिँदा कुस्ती खेल नै ओझेलमा परेको छ। नेपालमै अत्यधिक रुचाइएको यो खेल सरकारी उदासिनताले लोप हुन लागेको उनी बताउँछन्।
गत कार्तिकमा रुपन्देहीको रोहिणी गाउँपालिकाले कुस्ती प्रतियोगिता आयोजना गरेर जीवन दिने प्रयास गर्यो। रुपन्देहीमा मुख्य रुपमा स्थानीयले आफ्नै पहलमा प्रतियोगिता आयोजना गर्ने गरेका छन्।
अहिले नेपालमा बाबा केशवदास, बैजनाथ पहलवान, रुपन्देहीका राजेन्द्र यादव, धमेन्द्र पहलवान, दाङका शंकर थापा, नवलपरासीका बसन्त थापा, पारस थापा लगायत पहलवानहरू कुस्ती खेल्न भारतसम्म जाने गरेका छन्।
राजेन्द्र र बैजनाथ नेपालकै स्वर्णपदक विजेता हुन् भने बाबा केशवदास अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा हुने कुस्ती प्रतियोगिताका लागि नेपालबाट प्रतिनिधित्व गर्छन्। पहलवान राजेन्द्र यादवका अनुसार कुस्ती मधेसको मन मुटुमा बसेको खेल हो। यस खेललाई राज्यले प्राथमिकता दिए नेपाली पहलवानहरुले अन्तर्राष्ट्रिय मञ्चमा पनि सफलता हासिल उनी बताउँछन्।
सरकारले कुस्ती खेलको विकासका लागि काम गर्न सके यस खेलले नेपाललाई अन्तर्राष्ट्रिय क्षेत्रमा चिनाउन सहयोग गर्ने खेलाडीहरूको भनाइ छ। पहलवानहरूलाई सरकारले नियमित आयको व्यवस्था गर्नुपर्ने खेलाडीको माग छ।
राष्ट्रिय–अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगिताका बेला मात्र सरकारले केही महिनाका लागि भत्ता दिने गरेको खेलाडीहरू बताउँछन्।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
