सीमा क्षेत्रका तीन सभाको संकेत : एमालेले ‘राष्ट्रियता’ लाई बनाउँदै छ ‘चुनावी हतियार’

निर्वाचन विशेष

ईश्वर बराल शनिबार, कात्तिक १९, २०७९ ०७:१३

दार्चुला सदरमुकाम खलंगामा आयोजित चुनावी सभालाई सम्बोधन गर्दै एमाले अध्यक्ष ओली

काठमाडौं– ‘दार्चुलाबाटै, सुदूरपश्चिमबाटै हामीले अभियान किन सुरु गर्यौँ? दार्चुलाबाटै किन सुरु गर्दैछौं। म दुई वटा कुरा गर्छुः राष्ट्रियताको प्रश्न र विकासको प्रश्नमा विशेष रुपमा जोड दिन चाहन्छु,’ दार्चुलाको सदरमुकाम खलङ्गामा शुक्रबार आयोजित चुनावी सभालाई सम्बोधन गर्दै एमाले अध्यक्ष ओलीले भने, ‘राष्ट्रियताको प्रश्नमा नेपालले आफ्नो एक इन्च पनि कसैलाई छोड्नेवाला छैन। एक इन्च जमिन पनि मिचिन दिनेवाला छैन। मिचिएको भए फिर्ता ल्याउँछौँ भनेर हामीले नक्सा जारी गरेका छौं र संसद्‌बाट पास गरेका छौं।’

नेपाल-भारतको सीमाना छुट्याउने महाकाली नदी किनारको जिल्ला दार्चुलालाई एमालेले पहिलो चुनावी सभास्थल छनौट गर्नु र त्यहाँ पुगेर एमालेका ‘स्टार क्याम्पेनर’ अध्यक्ष ओलीले भारत लक्षित जस्ता अभिव्यक्ति दिनु, त्यसले आगामी निर्वाचनमा एमालेले राष्ट्रियतालाई प्रमुख ‘चुनावी हतियार’ बनाउने योजना बनाएको स्पष्ट हुन्छ।

शुक्रबार दार्चुलाबाट सुरु गरेर एकै दिन तीन स्थानमा चुनावी सभालाई सम्बोधन गरेका अध्यक्ष ओलीले राष्ट्रियताको विषयलाई पटकपटक भाषणको विषय बनाए। त्यसका लागि उनले रणनीतिक ठाउँहरु, महाकाली नदीको जल प्रवाहले छुने तीन जिल्ला दार्चुला, बैतडी र कञ्चनपुर रोजेका थिए।

ओलीले प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवालाई इंगित गर्दै आफू पूर्व मेची किनारको मान्छेले सुदूरपश्चिमको लिम्पियाधुरा, लिपुलेक र कालापानी देखेको, तर सोही क्षेत्रका देउवाले नदेखेको आरोप लगाए।

‘म मेची किनारको मान्छेले लिम्पियाधुरा, लिपुलेक, कालापानी देखेँ। शेरबहादुर देउवा पाँचचोटि प्रधानमन्त्री हुँदा देख्नु भएन’, कञ्चनपुरमा ओलीले भने, ‘नाकाबन्दी भएर चुलो बन्द भएको बेला नाकाबन्दी भन्न नसक्नेले अहिले फुर्तीफार्ती गर्ने। हामीले लिम्पियाधुरा, कालापानी र लिपुलेकको गुमेको भू-भाग समेटेर नक्सा बनायौँ। संविधान संशोधन गर्‍यौँ। संविधानमा राख्यौं र भारतसँग पत्रचार गर्‍यौँ, हाम्रो भूभाग फिर्ता गर भनेर। उहाँहरुले गुमेको हाम्रो भूमि लानुभएको छ, फिर्ता गर्नुहोस् भनेर भन्न सक्नुहुन्छ कि हुन्न? उहाँहरुबाट पार लाग्दैन। उताकासँग भेट हुने बित्तिकै यिनको पुच्छर हल्लिहाल्छ (हात हल्लाउँदै) लख्र्याक लुख्रुक।’

दार्चुलामा आयोजित एमालेको चुनावी सभा, तस्बिर: केपी शर्मा ओलीको सचिवालय

ओलीले दार्चुला र बैतडीको चुनावी सभामा महाकाली नदीमा अब पक्की पुल बन्ने र त्यसका लागि आफूले प्रधानमन्त्री हुँदा भारतीय समकक्षी नरेन्द्र मोदी र उत्तराखण्डका मुख्यमन्त्री र प्रदेशका गर्भनरलाई आग्रह गरेको, तर वर्तमान सरकारले चासो नदेखाएकोले अघि नबढेकोले बताउँदै अब एमाले र आफू नेतृत्वकै सरकार चाहिने हुँदा जिताउन पनि अपिल गरे।

‘मैले भारतका नेताहरुलाई भेटघाट हुँदा भन्ने गरेको छु। प्रधानमन्त्रीको हैसियतमा दिल्ली जाँदा र उत्तराखण्ड जाँदा मुख्यमन्त्री र प्रदेश प्रमुखलाई भेटेर महाकाली नदीमा अब झोलुंगे पुल बनाउन होस्। तुइनले काम कट्दैन, यसका लागि स्थानीय तहमा छलफल गर्नुहोस् भनेँ। अहिले के भइरहेको छ अत्तोपत्तो छैन’, ओलीले भने, ‘म तपाईंहरुलाई भन्न चाहन्छु, चुनावपछि दार्चुला र धारचुला जोड्ने पक्की पुल बन्छ। दिल्ली र उत्तराखण्डले पुल बनाउन स्वकृति दिइसकेका छन्।’

यस्तै ओलीले भारतलाई नदी सर्दैमा सीमाना नसर्ने हुँदा सीमाना नसार्न र विशाल भारतले ठूलो चित्त गर्न पनि आग्रह गरे। ‘म भारतलाई अहिले पनि भन्छु, नदी वरतिर सर्योश भने सीमा वरतिर सर्ने होइन। पहिले नदी भएको ठाउँमा भारतले बाँध लाउने होइन, ठूलो भारतको सानो चित्त हुनु हुँदैन। ठूलो भारतले सानो चित्त गर्ने होइन, खोलो उत्ता सर्योठ कि सीमाना सरी हाल्ने। यति विशाल भारत छ, यत्ति (थोरै) सीमाना सार्छ, यो सुहाउँदैन’, ओलीले भने, ‘नेपाली जनताले यस्तो कुरालाई थिचोमिचोको रुपमा बुझ्छन्।’

अध्यक्ष ओलीको पहिलो दिनको ३ वटा सभा सम्बोधनको हाउभाउ, स्थान छनोट, साथसाथै प्रस्तुति र मंगलबार काठमाडौंमा जारी गरेको घोषणपत्रमा उल्लेख्य रुपमा समेटिएको कालापानी, लिपुलेक र लिम्पियाधुरा समेटिएको नक्साको विषयले मूलत: एमाले र अध्यक्ष ओलीले आफूलाई ‘राष्ट्रवादी शक्ति’को रुपमा परिचित गराउन चाहेको देखिन्छ।

घोषणापत्रमा ओली नेतृत्वको सरकारका पालामा कालापानी, लिपुलेक र लिम्पियाधुरासहितको भूभाग समेटेर नयाँ प्रशासनिक–राजनीतिक नक्सा प्रकाशित गरिनुका साथै नेपालको संविधानको अनुसूची ३ संशोधन गरी निशान छापमा समावेश गरिएको विषयलाई एमालेले प्राथमिकतामा साथ दोहोर्या३एको छ। ओली प्रधानमन्त्री भएकै बेलामा २०७७ मा नयाँ नक्सा सार्वजनिक गरिएको थियो र संविधानमा रहेको निशान छापलाई संविधान संशोधनमार्फत् अद्यावधिक गरिएको थियो।

कञ्चनपुर सदरमुकाम महेन्द्रनगरमा आयोजित चुनावी सभालाई सम्बोधन गर्दै ओली

उसले अघि सारेको ‘सुशासन, विकास, समृद्धि र समानताका लागि ५ वर्षे नीति तथा प्राथमिकता’ मा पनि राष्ट्रियतालाई जोड दिएको छ। ‘हाम्रो मूल मन्त्रः बलियो राष्ट्रियता र सदृढ लोकतन्त्र’ भन्ने नारालाई एमालेले जोड दिएको छ। ‘नेकपा एमाले राष्ट्र, राष्ट्रियता, सार्वभौमसत्ता, भौगोलिक अखण्डता र राष्ट्रिय एकताप्रति सचेत छ, प्रतिबद्ध छ र संवेदनशील छ। यसले न्याय, समानता, सद्भाव, समृद्धि र गौरवका माध्यमबाट राष्ट्रिय एकतालाई सदृढ र मजबुत बनाउनेछ। मैत्रीभाव, सक्रियता र एकतालाई नेपालको राष्ट्रिय नीति र समाजको मूल चरित्रका रूपमा विकास गर्नेछ’, एमालेले घोषणापत्रमा भनेको छ।

एमालेले यसअघि आफ्ना सरकारले गरेका राष्ट्रियताका कुरालाई पनि घोषणापत्रमा उल्लेख गरेको छ। २०५१ सालको ९ महिने सरकारका पालामा भारतसँग १९५० को असमान सन्धि पुनरावलोकनका लागि औपचारिक प्रस्ताव अघि बढाएको घोषणापत्रमा उल्लेख गरिएको छ।

ओलीले घोषणापत्र सार्वजनिक कार्यक्रमको बहसमा पनि सूर्यमा भोट हाल्ने कारणमा राष्ट्रियताको विषयलाई उल्लेख गरेका थिए। उनले भनेका थिए, ‘दासता अस्वीकार गरेको, राष्ट्रका लागि बलिदान गर्न तयार, पराधिन हुन कहिल्यै तयार नभएको, मुलुकको स्वाधीनता र स्वतन्त्रता, सार्वभौमसत्ता र भौगोलिक अखण्डता कायम राख्न, राष्ट्रिय हित कायम राख्न पनि सूर्यमा भोट हाल्नुपर्छ।’