साढे पाँच दशक पुरानो गीत बन्यो नेपथ्यको ताजा प्रस्तुति

समाचार

नेपाल लाइभ शुक्रबार, भदौ ३१, २०७९ २१:००

काठमाडौं- कुनै समय संगीतको माध्यमबाट चेतनाको जागरण फैलाउँदै हिँडेका कवि मञ्जुलले आफ्ना लेखनीमा पूर्वी नेपालको डाँडापाखाका प्रेममय भाकाहरु पनि उतारेका थिए।

यसै क्रममा २०२४ सालको एउटा कविता संग्रहमा प्रकाशित उनको गीतलाई नेपथ्य ब्याण्डले शुक्रबारदेखि आफ्नो आधिकारिक युट्युब च्यानलमार्फत् सार्वजनिक गरेको छ।

मञ्जुलको ‘साइँली मोरीलाई’ पुस्तकमा संग्रहित त्यस रचनाले भन्छ –

‘लेकैको लालीगुराँस, काली काली केशलाई
साइँली मोरीलाई
पाखैको चिसो बतास, डाली डाली फूललाई
साइँली मोरीलाई’

यो शब्द रचना गर्दा मञ्जुल केवल १९ वर्षका थिए। त्यसको निकैपछि मात्र यसले पुस्तकाकारमा सार्वजनिक हुने मौका पायो। त्यही शब्दलाई नेपथ्य ब्याण्डका मुख्य गायक तथा अगुवा अमृत गुरुङले आफ्नै स्वादमा पस्केपछि अब यो ब्याण्डकै ताजा गीत बन्न पुगेको छ।

‘धेरै पहिले यसलाई कविता संग्रहमा पढेको थिएँ। त्यो पुस्तकमा पनि विशेष गरेर यो रचना चाहिँ बारम्बार पढेकाले कण्ठस्थै थियो’, अमृत भन्छन्, ‘मञ्जुल–रामेश दाइहरुले गरेको पदयात्रामा आधारित गीतीयात्रा संस्मरण ‘सम्झनाका पाइलाहरु’का डोब पछ्याउँदै करिब एक दशकअघि म पनि पैदलै पूर्वतर्फ लागेको थिएँ। ओखलढुंगाको गोरेटोमा हिँड्दा हिँड्दै एउटा दृश्यले मलाई यस्तरी रोमाञ्चित बनाइदियो जसले फेरि त्यस पुरानो कविताको सम्झना भयो।’

अमृतका अनुसार त्यसदिन उनी कोषभञ्ज्याङ नाघेर कटुन्जेतर्फ ओह्रालो लाग्दै थिए। त्यतिबेलै बाटोमा भर्खर बिहे गरेर आएको एउटा जोडी भेटिए। हिँड्दा हिँड्दै त्यो जोडी केही छिनको निम्ति अमृतको सहयात्री बन्न पुगेछन्। उनले त्यस जोडीको तस्बिर खिच्न खोजे। तस्बिर खिचाउँदै गर्दा हौसिएका बेहुलाले अचानक श्रीमतीको कुममा हात राखे। बेहुली पहिरनमा रंगीएकी नवविवाहिताको अनुहार त्यसबखत राताम्मे बन्न पुगेको थियो।

‘त्यो दृश्यले मलाई यस्तरी झक्झक्यायो,’ अमृत भन्छन्, ‘मैले कता कता वर्षौं पहिले पढेको मञ्जुल दाइको साइँली मोरी कविता दृश्यमा देखेजस्तो लाग्यो।’त्यसपछि पनि अमृतको पैदलयात्रा निरन्तर अघि बढ्दै गयो।

‘ती जोडीलाई भेटेको दुई तीन दिनमै म दिक्तेलतर्फ उकालो लाग्दै थिएँ,’ उनी भन्छन्, ‘त्यतिबेलै लालीगुराँसले राताम्मे डाँडामा बसेर मैले मञ्जुल दाइका पुराना शब्दहरुलाई संगीतबद्ध पारेको हुँ।’

अमृतका अनुसार त्यो अन्तरालाई पनि त्यसै यात्राका दौरान खोटाङको निर्मली भञ्ज्याङबाट भोजपुरको चखेवातर्फ उक्लँदै गर्दा बाटोमा पर्ने झरना देखेपछि संगीतवद्ध गरिएको थियो। यसरी दशक अगाडि काठमाडौंबाट पैदल हिँडेरै पूर्वी पहाडी कुना संखुवासभा पुग्दा अमृतले तयार पारेको यो गीत एकपटक कन्सर्टमा पनि प्रस्तुत भइसकेको छ। केही महिनाअघि मात्र नयाँ वर्षको दिन दमकमा आयोजित नेपथ्यको कन्सर्टमा यसलाई ब्याण्डले गाएर सुनाएको थियो।

‘समाज परिवर्तनको मुख्य चाहना बोकेर गाउँ गाउँ डुल्ने गरेता पनि मेरो मनमा लोकगीतले गहिरो प्रभाव जमाएको थियो,’ यस गीतकाबारे श्रष्टा मञ्जुल भन्छन्, ‘त्यही भावनाले उतिबेला यी शब्दहरु कोरिएका हुन्।’

नेपथ्यले तयार पारेको यो गीतलाई सुनेर आफू आनन्दित भएको प्रतिक्रिया मञ्जुलले दिए। ‘अमृत भाइले आफ्नै शैलीको छाप सहित यसलाई तयार पारेर प्रस्तुत गरेका छन्,’ उनले अगाडि भने, ‘यसको आफ्नै मिठास छ।’

नेपथ्य ब्याण्डलाई प्रवर्द्धन गर्दै आएको ‘नेपालय’का अनुसार स्थापनाको तीन दशक पूरा गरिसकेको यस ब्याण्डका हालसम्म नौ वटा एल्बम श्रोतासमक्ष प्रस्तुत भइसकेका छन्। यो गीत भने निकट भविष्यमै पूर्ण हुने तयारीमा रहेको दशौं एल्बमको नवौं प्रस्तुति हो। यसका आठवटा गीत युट्युबमा उपलब्ध भइसकेका छन्।

‘थोरै सन्तानमा सीमित हुँदै गएको नेपाली पारिवारिक संरचनामा अब साइँला र साइँलीजस्ता शब्दहरु क्रमशः लोपोन्मुख भएका छन्,’ नेपालयका टोली प्रमुख किरणकृष्ण श्रेष्ठ भन्छन्, ‘यसरी एउटा कालखण्डको बेग्लै सामाजिक संरचना पनि उभ्याउने स्वाद यो गीतको थप विशेषता बनेको देखिन्छ।’

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।

प्रतिक्रिया दिनुहोस्

नेपाल लाइभ Nepal’s independent digital media. Offers quick current affairs update, analysis and fact-based reporting on politics, economy and society. http://nepallive.com

लेखकबाट थप

बढ्दो तनाव पछि भारत र पाकिस्तानको शेयर बजारमा भारी मात्रामा गिरावट

बजाज ग्रान्ड एक्सचेन्ज मेलाः नागरिकता मात्रैले बाइक पाइने

आज ७३औँ कानुन दिवस