काठमाडौं– कर्तव्य ज्यानको कसुरमा दोषी ठहर भएका सशस्त्र प्रहरी बलका पूर्वडीआईजी रन्जन कोइरालालाई सजाय घटाइएकोविरुद्धको पेशी बिहीबार सर्वोच्च अदालतमा सुनुवाई हुँदै थियो। श्रीमती गीता ढकालको हत्यामा दोषी ठहर भई साढे आठ वर्ष जेल बसेर निस्केका कोइराला त्यतिबेला सर्वोच्च परिसरमै थिए।
तत्कालीन प्रधानन्यायाधीश चोलेन्द्र शमशेर जबरा र तेजबहादुर केसीको इजलासले ‘न्यायाधीशको चित्तमा लागेर’ भन्दै साढे आठ वर्ष कैद बसेर बाँकी कैद मिनाह हुने वा त्योभन्दा अघिको जिल्ला र उच्च अदालतको पुरानै फैसला (२० वर्ष कैद) उल्टिने भन्ने व्यग्र प्रतिक्षामा थिए कोइराला।
फैसलाको व्यग्र प्रतिक्षामा रहेका कोइराला भने फैसला आउनु केही समयअघि नै सर्वोच्चबाट बेपत्ता भए। ‘फैसला आइसकेपछि कोइराला सर्वोच्च परिसरमै भएका भए सर्वोच्चको गेटैबाट पक्राउ पर्थे। सर्वोच्चमा पुलिसको २४ सै घण्टा ड्युटी हुन्छ। तर, फैसला आउनुअघि नै कोइराला बेपत्ता भएको पाइयो’ नेपाल प्रहरीका एक उच्च अधिकारीले नेपाल लाइभसँग भने, ‘फैसला उल्टिदैछ भन्ने सूचना चुहिएपछि फैसला आउनुअघि नै उनी बेपत्ता भएको पाइयो।’
सर्वोच्चका कामु प्रधानन्यायाधीश दीपककुमार कार्की, टंक मोक्तान र कुमार चुडालको इजलासले कोइरालाको कैद छुट दिइएको मुद्दा उल्टाउँदै २० वर्ष कैद हुने जिल्ला र उच्चको फैसला सदर गरेको थियो। त्यसपछि सर्वोच्चमै कोइरालाको खोजी हुँदा उनी भने फरार भइसकेका थिए।
फैसला आउनु केही समयअघि सर्वोच्चबाट लुसुक्क निस्केका कोइराला मोबाइल अफ गरेर बेपत्ता भएका थिए। कोइराला पछिल्लो समय ललितपुरस्थित सनराइज अपार्टमेन्टमा बस्ने गरेको भन्दै प्रहरी उनलाई खोज्न अपार्टमेन्टसम्म पुगेको थियो। तर, उनी फेला पर्न सकेका छैनन्।
फैसला उल्टिएसँगै कोइरालालाई पक्राउ गर्न प्रहरी प्रधान कार्यालयले देशभरका प्रहरी कार्यालयलाई सर्कुलरसमेत गरेको छ। केन्द्रीय अनुसन्धान ब्यूरो (सिआइबी), काठमाडौं उपत्यका अपराध अनुसन्धान कार्यालय, उपत्यकाका तीनै वटा जिल्ला प्रहरी परिसरलगायतका टोली कोइरालालाई खोज्न लागि परेका छन्। तर, उनको अत्तोपत्तो पाउन नसकिएको प्रहरीले जनाएको छ।
अपराध अनुसन्धान कार्यालयका एसएसपी वसन्त कुँवरले फैसला उल्टिएसँगै बिहीबारदेखि नै प्रहरी टोली परिचालन गरे पनि कोइरालालाई फेला पार्न नसकिएको बतए।
श्रीमती हत्याको आरोपमा २० वर्ष कैद सजाय सुनाइएका कोइरालालाई तत्कालीन प्रधानन्यायाधीश जबरा र केसीको इजलासले २०७७ असार १५ मा ‘२० वर्ष कैद गर्दा चर्को पर्न जाने’ भन्दै सजाय घटाएको थियो। त्यसपछि उनी २०७७ साउन ८ गते डिल्लीबजार कारागारबाट रिहा भए।
उनी रिहा भएपछि महान्यायाधीवक्ता कार्यालयले फैसला गैरकानूनी भएको भन्दै पुनरावलोकनका लागि निवेदन गरिएको थियो। सोही पुनरावलोकनको फैसला गर्दै बिहीबार सर्वोच्चले कोइरालालाई २० वर्ष कैद हुने फैसला गरेको थियो ।
यस्तो थियो घटना
डिआईजी कोइराला र श्रीमती गीता ढकालबीचमा सम्बन्ध राम्रो थिएन। उनीहरु छुट्टाछुट्टै बस्दै आएका थिए। यही बीचमा २०६८ पुसमा गीता ढकाल एकाएक बेपत्ता भइन् । गीता बेपत्ता भएपछि उनको माइती पक्षले गीताको खोजीदिन माग गर्दै २०६८ पुस २९ गते प्रहरीमा निवेदन दिएका थिए।
तत्कालीन समयमा हनुमानढोकामा रञ्जनका साथी एसएसपी राजेन्द्र श्रेष्ठ थिए। बहालवाला डिआईजीले आफ्नै श्रीमतीको हत्या गरेको आरोप लागेपछि अनुसन्धान पनि निकै जटिल र दबावपूर्ण थियो। प्रहरीसँग रञ्जनलाई तत्काल पक्राउ गर्न ठोस प्रमाण थिएन। तर, रञ्जनलाई पक्राउ गर्न चर्को दबाव सिर्जना भएको थियो।
यही दबावकाबीच प्रहरीले रञ्जनलाई बयानमा बोलाएको थियो। उनी उपस्थित भएर हरेकपटक आरोप अस्वीकार गरिरहे। ‘श्रीमतीसित राम्रो सम्बन्ध थिएन, राती–राती एक्लै हिँड्ने, कतै गई होली,’ उनले यस्तै बयान दिने गरेका थिए। तर, माइती पक्षले भने कोइरालाले नै अपहरण गरेको जिकिर गरिरहेका थिए।
रञ्जनको वैवाहिक जीवन पहिलादेखि नै तनावग्रस्त थियो। त्यतिबेला उनीहरु छुट्टिएर बस्थे। ठूला भइसकेका दुई छोराहरु आमासित बस्थे। यही शंकालाई आधार मानेर प्रहरीले अनुसन्धान अघि बढायो। रञ्जनमाथि शंका गर्ने धेरै आधारहरु भए पनि प्रमाण केही थिएन। त्यसैले सुरुमा त प्रमाण जुटाउन प्रहरी केन्द्रित भयो। गीताको अपहरण भएको भनिएको दिन रञ्जनको गाडी राती साढे ८ बजे नागढुंगा बाहिर गएर बिहान ५ बजेतिर फर्केको प्रहरीलाई जानकारी आयो।
त्यसपछि हरेक गतिविधिमाथि निगरानी बढाइयो। २०६८ पुस २८ गते बिहान मकवानपुरको पालुङमा एउटा लास ७० प्रतिशत जलेको अवस्थामा स्थानीयवासीले फेला पारेको खबर प्रहरीले पायो। आफ्नै गाउँ नजिक यसरी लास जलाइएको पाइएपछि स्थानीयवासीले त्यो ठाउँमा निगरानी गर्न थालेका थिए।
रञ्जन घटनास्थलमा दोस्रोपटक पुगेका थिए। उनको गतिविधि शंकास्पद देखेर स्थानीयवासीले नियन्त्रणमा लिई प्रहरीमा बुझाए। तर, आफू सशस्त्रको डीआईजी भनेर उनी सजिलै छुट्न सफल भएका थिए।
हनुमानढोका रञ्जन पुगेको खबर लगत्तै पक्राउ गर्न सर्कुलर गरिएको थियो। त्यहाँबाट फर्किने क्रममा नागढुंगामा पक्राउ गरियो। त्यसलगत्तै रञ्जनले अपराध गरेको स्वीकार गरे। लासको डिएनए टेस्ट गरियो। त्यसबाट पनि गीताकै भएको प्रमाणित भयो।
प्रहरीको अनुसन्धानमा रञ्जनले घरमै गीताको हत्या कपडाले घाँटी थिचेर गरेको देखिएको थियो। हत्यापछि प्रमाण नष्ट गर्नका लागि लासलाई गाडीमा हालेर पालुङ पुर्याइएको, पेट्रोल पनि घरबाटै लिएर गएको र राति जंगल छेउमा गाडी रोकेर लास जलाएको र पूर्णरुपमा जलिनसक्दै फर्किएको पाइएको थियो।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।