कांग्रेस महाधिवेशनमा भेटिएकी उर्मिलाको कथा

महाधिवेशन विशेष

धनु विश्वकर्मा सोमबार, मंसिर २७, २०७८ २१:४५

काठमाडौं- नेपाली कांग्रेसको जारी १४औं महाधिवेशनअन्तर्गत कर्णाली प्रदेशको मतदान केन्द्र राष्ट्रिय सभा गृहमा छ। सोही मतदान केन्द्रमा भोट खसालेर बाहिरिएकी उर्मिला खत्री भण्डारी पर्यटन बोर्डमा भेटिइन्।

साइड ब्याग र घाँटीमा महाधिवेशन प्रतिनिधि लेखिएको पर्चा झुण्ड्याएकी छन्। उमेरले छ दशक नाघेकी उर्मिला जुम्लाबाट महाधिवेशन प्रतिनिधि भएर आएकी हुन्। उनी कनका सुन्दरी गाउँपालिकाकी उपाध्यक्षसमेत हुन्।

उर्मिलाले छोराको सहारामा मतदान गरेको बताइन्। उनको दायाँ खुट्टा राम्रोसँग हिँड्डुल गर्न मिल्दैन। तीन महिनादेखि उर्मिलाको खुट्टा दुख्ने समस्या भएको हो। महाधिवेशनमा आएको मौका पारेर अस्पताल गइन्। चिकित्सकले थेरापी गर्नू भन्ने सल्लाह दिएको उनले सुनाइन्। तर, महाधिवेशनमा भने बिरामीजस्तो देखिन्‍नन् उनी। उत्साहित देखिन्छिन् उर्मिला।

उसो त उर्मिलाको पारिवारिक पृष्ठभूमि पनि राजनीतिक नै थियो। उनका हजुरबुबा, बुबादेखि नै पञ्‍चायतका प्रधान पञ्‍च भएका थिए। उनी पञ्‍चायतकालमा नै वर्गीय सङ्‍गठनमा लागेकी थिइन्। लामो समय विभिन्न संघ सङ्‍गठनमा रहेर काम गरिन्। माइतीमा उनी पञ्‍चायतनिकट भएर काम गरेकी थिइन्।

अनौपचारिक शिक्षा घरबाटै सुरु गरेकी उनले कक्षा ४ मा विद्यालय भर्ना भएर औपचारिक शिक्षा सुरु गरेकी थिइन्। २०४१ सालमा एसएलसी पास गरिन्। एसएलसी दिँदा उनी त्यहाँकी एक्ली महिला थिइन्।

गाउँमा उनले लामो समय प्रौढ पढाइन्। महिलालाई एकीकृत गरिन्। २०४६ सालमा विवाह गरेपछि भने उनले पार्टीगत विचार परिवर्तन गरिन्। उनका श्रीमान् कांग्रेसका नाम चलेका नेता थिए। विवाहपछि उनी कांग्रेसको कार्यकर्ता भएर काम गरिन्।

उर्मिलाले लामो समय अस्थायी शिक्षकको रुपमा अध्यापनसमेत गराइन्। तर, उनको राजनीतिक यात्रा भने १४ वर्षको उमेरमा नै सुरु गरिन्। उनको विवाह हुँदा उनी २७ वर्षकी थिइन्। परिवारमा नै शिक्षा ग्रहण गर्ने मौका पाइन्। उनलाई कर्णालीको गरिबी र अशिक्षाले भने कमै छोएको छ। उनका माइती अहिले राप्रपामा आस्थावान् छन्। राजनीतिलाई नजिकबाट नियालेकी छिन्। राजनीतिमा लाग्न श्रीमानको साथ पाएकी छन्। तर पहिले-पहिले कार्यक्रममा जाँदा भने जेठानी-देवरानीले फलानोकी श्रीमती डुलेर खाएकी छे भनेको सम्झन्छिन् उनी। तर, अहिले त्यस्तो आलोचना सुन्नु परेको छैन भन्छिन् उर्मिला। उपाध्यक्ष भइसकेपछि आफूले गाउँमा महिला लक्षित कार्यक्रमलाई जोड दिएको उनले सुनाइन्।

उर्मिलाले आगामी स्थानीय निर्वाचनमा गाउँपालिका अध्यक्ष उठ्ने योजना बनाएकी छन्। नभए उपाध्यक्ष त जसरी बन्ने दृढ संकल्प रहेको सुनाउँछिन् उनी। 'यो कार्यकालमा गर्न नसकेका कामहरु पूरा गर्न फेरि पनि अध्यक्ष वा उपाध्यक्षमा आउने योजना छ,' उनले भनिन्।

उपाध्यक्ष भएर काम गर्दा धेरै कुरा सिक्ने अवसर पाएको उनले बताइन्। तर, निर्णायक तहमा पुरुषको नै हालिमुहाली भएको देख्दा भने उर्मिलालाई दु:ख लाग्छ। उनको बुझाइ छ- पुरुषभन्दा महिलाको काम पारदर्शी हुन्छ। कामलाई बढी ध्यान दिन्छन्। समाजलाई सही बाटोमा लैजान महिलाको भूमिका अहम् रहन्छ।

उनी दिनभर कार्यक्रममा जान्छिन्। बेलुका घर फर्कंदा भाँडा माझेको हुँदैन। यस्तो पितृसत्तावादी समाजलाई उनी चुनौतीको रुपमा लिन्छिन्। यही चुनौतीविरुद्धको लडाइँकै लागि राजनीतिमा सक्रिय भएको उर्मिलाको भनाइ छ।

'समाजलाई परिवर्तन गरेन राजनीतिले नै हो। तर, सही नेतृत्व र सही राजनीतिले मात्र समाज परिवर्तन गर्न सक्छ। विकासलाई अगाडि बढाउन सक्छ,' उनले भनिन्।

यो महाधिवेशनबाट कांग्रेसलाई सही दिशामा लिएर मुलुकको पहिलो र देश विकासको नेतृत्व गर्ने पार्टी बनाउने नेतृत्व आउने अपेक्षा उनको छ। 'सक्षम नेतृत्व छान्नकै लागि हामी आएका हौं, उत्साहित छु म,' उर्मिलाले भनिन्।