असई झाविरुद्ध रंगभेदी अभिव्यक्ति दिने ज्वालासहित ४ जनालाई साधारण तारेखमा रिहा गर्न आदेश

सुरक्षा/अपराध

नारायण अधिकारी मंगलबार, असार २९, २०७८ १७:५३

काठमाडौं- प्रहरीमाथि रंगभेदी अभिव्यक्ति दिने ज्वाला संग्रौलासहित चार जनालाई साधारण तारेखमा रिहा गर्न काठमाडौं जिल्ला अदालतले आदेश दिएको छ।

न्यायाधीश ओमप्रसाद अर्यालको इजालसले अभियन्ता दाबी गर्ने ज्वाला भनिने टीका संग्रौला, शर्मिला वाइवा भनिने शर्मिला राई, यमबहादुर खड्का र हिमाल उपाध्याय भनिने हिमालप्रसाद उपाध्यायलाई मंगलबार साधारण तारेखमा रिहा गर्न आदेश दिएको हो।

ट्राफिक प्रहरी वृत्त महाराजगञ्जमा कार्यरत प्रहरी सहायक निरीक्षक (असई) मणिकान्त झामाथि रंगभेदी दुव्र्यवहार गरेको घटनामा गत असार ६ गते उनीहरुलाई पक्राउ गरेर प्रहरीले अनुसन्धान गरेको थियो।

उनीहरु चारै जनाविरुद्ध जातीय तथा सामाजिक भेदभावसम्बन्धी कसुरमा प्रहरीले मुद्दा चलाएको थियो। मुलुकी फौजदारी अपराध संहिता १६६ अनुसार जातिपातिको आधारमा छुवाछुत वा अन्य भेदभावपूर्ण व्यवहार गर्न नहुने उल्लेख छ।

दफा १६६ को उपदफा (१) मा कसैले कसैलाई प्रथा, परम्परा, धर्म, संस्कृति, रितिरिवाज, जात, जाति, समुदाय, पेशा, व्यवसाय, शारीरिक अवस्था वा सामाजिक सम्प्रदायको उत्पतिको आधारमा छुवाछुत वा अन्य कुनै किसिमको भेदभाव गर्न वा सार्वजनिक स्थलमा उपस्थित हुन वा कुनै सार्वजनिक प्रकृतिका धार्मिक स्थलमा प्रवेश गर्न रोक्न वा सार्वजनिक प्रयोगमा रहेको पानी, पधेरो प्रयोग गर्न बञ्चित गर्न वा अन्य कुनै निजी वा सार्वजनिक उपयोग वा सुविधाका कुराको प्रयोग गर्नबाट बञ्चित गर्न नहुने उल्लेख छ।

यस्तो कसुर गर्ने व्यक्तिलार्ई तीन वर्षसम्म कैद वा तीस हजार रुपैयाँसम्म जरिबाना वा दुवै सजाय हुनेछ व्यवस्था छ। सोही सजाय माग गर्दै उनीहरुविरुद्ध मुद्दा चलाइएको थियो। उक्त मुद्दामा उनीहरु चारै जनालाई धरौटीमा रिहा गर्ने आदेश अदालतले दिएको हो।

संग्रौलासहितको टोलीको सवारी साधन ड्युटीमा खटिएका असई झाले रोकेर जाँच सुरु भएपछि असई झामाथि रंगभेदी व्यवहार भएको थियो। निषेधाज्ञामा पासबिना सवारी चलाउन नमिल्ने भन्दै झाले पास मागेका थिए। तर, उनीहरुले देखाउन सकेका थिएनन्।

त्यसपछि लाइसेन्स माग्दा समेत उनीहरुले लाइसेन्स देखाउन सकेका थिएनन्। त्यसपछि गाडी होल्ड गर्न लगाएपछि विवाद भएको थियो। महाराजगञ्ज चोकबाट भएको विवाद ट्राफिक कार्यालयसम्म पुगेको थियो।

प्रहरी कार्यालयमा संग्रौलाको टोलीले असईको नाम सोधेपछि उनले आफ्नो नाम मणिकान्त झा भएको बताएका थिए। त्यसपछि संग्रौलासहितको टोलीले रंगभेदी शब्द प्रयोग गरेर दुव्र्यवहार गरेका थिए। रंगभेदी अभिव्यक्ति दिएको भन्दै मधेशी आयोगमा यस विषयमा उजुरी समेत परेको थियो।

संग्रौलासहितको टोलीले ‘ज्वाला संग्रौला भन्ने को हो? नाम सुनेको छ? मिडिया हेर्ने गरेको छ? प्रहरीको फुली लगाए भनेर ठूला कुरा गर्ने होइन नि फेरि। तपाईंको आईजीपीले सम्मान गरेर हिँडेको मान्छे हो ज्वाला संग्रौला। तपाईंले यो तरिकाले डिल गर्ने? म ठेगान लगाइदिन्छु म के हो भन्ने देखाइदिन्छु’ समेत भनेर धम्की दिएका थिए।

कीर्तेमा ज्वालालाई साधारण तारेख, हिमाललाई १ लाख धरौटी
रंगभेदी अभिव्यक्तिको आरोपमा पक्राउ परका मध्ये ज्वाला र उनका पति हिमालविरुद्ध प्रहरीले कीर्तेमा पनि मुद्दा चलाएको थियो। सरकारी कागजात कीर्ते गरेको पाइएपछि उनीहरुविरुद्ध कीर्तेमा मुद्दा चलाइएको थियो।

कीर्ते कसुरमा ज्वालालाई साधारण तारेख र हिमाललाई एक लाख धरौटी माग भएको भएका। मंगलबार न्यायाधीश अर्यालको इजलासले ज्वालालाई साधारण तारेखमा छाड्न र हिमालसँग एक लाख धरौटीमा रिहा गर्ने आदेश दिएको हो।

अनुसन्धनका क्रममा नाता प्रमाणित, अविवाहिताको प्रमाणपत्र, जन्मदर्ता समेतका कागजात कीर्ते गरेको पाइएको थियो।

संग्रौलाका कागजात प्रमाणीकरणका लागि प्रहरीले उनको जन्मस्थान भएको पाँचथरको हिलिहाङ गाउँपालिकाबाट विवरण माग गरेका थियो। तर, संग्रौलाले पेस गरेको कागजात र गाउँपालिकाले पठाएको विवरण मेल नखाएपछि उनको कीर्ते प्रकरण पनि खुलेको थियो।

पाँचथरेको हिलिहाङ गाउँपालिका– ५ (साबिक सुभाङ गाविस)बाट लिएको भनेर संग्रौलाले अविवाहिताको प्रमाणपत्र र जन्मदर्ताको प्रमाणपत्र पेस गरेकी थिइन्। प्रहरीले कागजात प्रमाणीकरणका लागि हिलिहाङ गाउँपालिकामा पठाउँदा मेल नखाएको र उनले कीर्ते गरेको पाइएको थियो।

संग्रौलाले प्रहरीमा पेस गरेको कागजात साविकको सुभाङ गाउँ विकास समितिको नामका छन्। ती कागजातहरु २०७४ असार ५ गतेको मितिमा जारी भएका थिए। जबकि त्यसको ४ महिना अगाडि ९३ चैत २०७३ मा० नै संघीय व्यवस्थाअनुसार सुभाङ गाविसलाई समेत समेटेर हिलिहाङ गाउँपालिका बनिसकेको थियो।

सरकारी कागजात कीर्ते भएको पाइएपछि मुलुकी अपराध संहिता, २०७४ को परिच्छेद २५ मा लिखतसम्बन्धी कसूरमा उनीहरु दुई जना तानिएका थिए।

अभद्र व्यहार मुद्दामा सोमबार मात्र ज्वालालाई जिल्ला प्रशासन कार्यालय काठमाडाैंले खड्का बाहेक तीन जनालाई जनही १० हजार रुपैयाँ धराैटी माग गरेको थियो।

थप समाचार :

सरकारी कागजात कीर्तेमा पनि मुछिइन् ज्वाला संग्रौला, ३ वटै मुद्दामा दोषी ठहरिए ११ वर्ष कैद

महाराजगञ्जबाट असई झालाई बग्गीखाना तानेका एसएसपी भट्टराईको दाबी- ‘कसैको दबाबमा सरुवा भएको होइन’
‘सामाजिक अभियन्ता’ दाबी गर्ने संग्रौलाको रंगभेदी अभिव्यक्तिको छानबिन सुरु
प्रहरीमाथिको रंगभेदी दुर्व्यवहारको भिडियो आईजीपीको सचिवालय पठाइयो
प्रहरीमाथि गरिएको रंगभेदी हर्कत्‌विरुद्ध मधेशी आयोगमा उजुरी दर्ता
'सामाजिक अभियन्ता’ भन्नेहरूको दबाबमा सरुवा गरिएका असई मणिकान्त महाराजगञ्ज फिर्ता
‘सामाजिक अभियन्ता’ भन्नेहरूले ‘एनीहाउ सरुवा गराउँछु’ भनेका असई मणिकान्तलाई महाराजगञ्जबाट हटाइयो
‘सामाजिक अभियन्ता’ले नै प्रहरीमाथि प्रहरी कार्यालयमै यसरी गरे रंगभेदी हर्कत्