काठमाडौं- राष्ट्रिय ध्वजाबाहक नेपाल वायु सेवा निगम (नेपाल एयरलायन्स)ले त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा थप ५ वर्षसम्म ग्राउन्ड ह्यान्डलिङ सेवा सञ्चालनको अनुमति पाएको छ।
नेपाल नागरिक उड्डयन प्राधिकरणले माघ १६ गतेदेखि लागू हुने गरी ५ वर्षको समय थप गरेको छ। सरकारी स्वामित्वको नेपाल एयरलाइन्सको आर्थिक अवस्था कमजोर भएको भन्दै स्वत: समय थप गरेको प्राधिकरणका महानिर्देशक राजन पोखरेलले जानकारी दिए।
‘प्रतिस्पर्धाबाट ग्राउन्ड ह्यान्डलिङ सेवा सञ्चालनका लागि कम्पनी छनोट गरेको भए प्राधिकरणले बढी आम्दानी पाउँथ्यो,’ पोखरेलले भने, ‘तर, हामीले आफूहरुको आम्दानी मात्रै नहेरी निगमको आम्दानीलाई समेत हेरेर निर्णय गरेका हौं।’ तर, निगमले अहिले दिँदै आएको सेवा सुधार गर्दै गुणस्तरीयतमा प्रश्न नउठ्ने गरी काम गर्नु पर्ने उनको भनाइ छ।
प्राधिकरणले सेवालाई गुणस्तरीय बनाउने पर्नेगरी ५ वर्षको लागि ग्राउन्ड ह्यान्डलिङ सेवा सञ्चालनको समय थप गरिदिएको नेपाल वायुसेवा निगमका महाप्रबन्ध डिम प्रकाश पौडेलले जानकारी दिए।
‘ग्राउन्ड ह्यान्डलिङ सेवालाई गुणस्तरीय र आधुनिक बनाउँदै लैजानु पर्छ। त्यसमा दुईमत छैन। हामी सेवालाई गुणस्तरीय बनाउन आवश्यक लगानी बढाउँदै जाने पनि छौं,’ महाप्रबन्धक पौडेलले भने, ‘अहिले ग्राउन्ड ह्यान्डलिङ सेवाबाट आएको आम्दानीले पनि सहजता भएको छ। निगमबाट ग्राउन्ड ह्यान्डलिङ सेवा बाहिर गएको अवस्थामा निगमले तत्कालको समयमा जहाज उडाएर मात्रै सेवा दिन सक्ने अवस्था छैन।’
प्राधिकरणले भने ग्राउन्ड ह्यान्डलिङ सेवा सञ्चालन गर्दा थप गर्नुपर्ने सवारी साधन भने विद्युतीय मात्रै थप्नु पर्ने शर्त अगाडि छ। प्राधिकरणको शर्त अनुसार नै काम गर्ने निगमले जनाएको छ।
निगमले विमानस्थलमा ग्राउन्ड ह्यान्डलिङ सेवा सञ्चालनबाट आएको कुल आम्दानीको १५ प्रतिशत रकम प्राधिकरणलाई तिर्नुपर्छ। विमानस्थलमा ग्राउन्ड ह्यान्डलिङ सेवा सञ्चालनबाट मात्रै निगमले वार्षिक ४ अर्ब रूपैयाँ भन्दा बढी आम्दानी गरेको छ। कुल आम्दानीको ४० प्रतिशत भन्दा बढी निगमलाई फाइदा छ।
निगमलाई यसअघि प्राधिकरणले बन्दै गरेको गौतम बुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल र पोखरा क्षेत्रीय अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा समेत ग्राउन्ड ह्यान्डलिङ सेवा सञ्चालनको लागि अनुमति दिइसेको छ।
के हो ग्राउन्ड ह्यान्डलिङ सेवा?
भूमिस्थ प्रबन्ध (ग्राउण्ड ह्याण्डलिङ्ग) तथा अन्य भूमिस्थ सेवा भनेको विमानस्थलबाट उडान हुने वायुयानलाई उपलब्ध गराइने भूमिस्थ प्रबन्ध सेवा हो। सामूहिक रुपमा कमर्शियल वा सेल्फ ग्राउण्ड ह्याण्डलिङ्ग गर्ने अनुमति तथा प्रमाणपत्र प्राप्त वायुसेवा वा संस्थाले नेपाल नागरिक उड्डयन प्राधिकरण, वायुयानहरुको भूमिस्थ प्रबन्ध (ग्राउण्ड ह्याण्डलिङ्ग) र एयरसाइडमा प्रदान गरिने अन्य सेवा सञ्चालन गर्न अनुमति पाएका संस्थासँग करार सम्झाैता गरी त्यस्तो सेवा लिन सक्नेछन्।
ग्राउन्ड ह्यान्डलिङ सेवा विस्तारका लागि सवा २७ अर्ब लगानी
निगमले पनि ३ वटा विमानस्थलमा ग्राउन्ड ह्यान्डलिङ सेवा सञ्चालन गर्दै गुणस्तरीय बनाउने गरी १० वर्षमा २७ अर्ब लगानी गर्ने गरी काम अगाडि बढाएको छ।
निगम व्यवस्थापनले सञ्चालनमा रहेको त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल तथा निर्माणको चरणमा रहेका गौतम बुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल र पोखरा क्षेत्रीय अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा २७ अर्ब ३३ करोड रुपैयाँ लगानी गर्ने प्रारम्भिक योजना अगाडि सारेको छ।
निगमले अहिले नागरिक उड्डयन प्राधिकरणको अनुमतिमा त्रिभुवन विमानस्थलमा ग्राउन्ड ह्यान्डलिङ सेवा सञ्चालन गर्दै आएको छ। केही समय अगाडि मात्रै प्राधिकरणले निगमलाई गौतम बुद्ध र पोखरा क्षेत्रीय अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको ग्राउन्ड ह्यान्डलिङ दिने निर्णय गरेको थियो। सोही निर्णय पछि निगम व्यवस्थापनले गौतम बुद्ध र पोखरामा नयाँ संरचना बनाउन र त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा सेवा विस्तार गर्न योजना बनाएको हो।
निगमले त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको सेवा विस्तार तथा गुणस्तरीय सेवा प्रदान गर्नका लागि सन् २०२१ देखि २०३० सम्म १७ अर्ब १७ करोड लगानी गर्ने योजना बनाएको छ।
यसैगरी गौतम बुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा ग्राउन्ड ह्यान्डलिङको पूर्वाधार तयार गर्दै सेवा सञ्चालनका लागि २०३० सम्म ६ अर्ब ११ करोड लगानी गर्ने निगमको योजना छ।
साथै, निगमले पोखरा क्षेत्रीय अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा पनि २०३० सम्म ४ अर्ब ५ करोड रुपैयाँ लगानी गर्ने गरी योजना अगाडि सारेको छ। तर, गौतम बुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल र पोखरा क्षेत्रीय अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थमा भने निगमलाई ग्राउन्ड ह्यान्डलिङ सेवाबाट नाफा हुने अवस्था रहँदैन। तर, पनि निगमले भविष्यलाई हेरर त्यहाँ सेवा सञ्चालनको तयारी गरेको हो।
सुरुवाती चरणमा गौतम बुद्ध र पोखरामा पौने एक अर्ब लगानी
निगमले निर्माण भइरहेको गौतम बुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल र पोखरा क्षेत्रीय अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा सुरुवाती चरणमा पौने १ अर्ब रुपैयाँ लगानी लाग्ने अनुमान गरेको छ।
निगमका अनुसार पहिलो चरणमा पोखरामा भन्दा भैरहवामा ग्राउन्ड ह्यान्डलिङ सेवा सञ्चालनका लागि आवश्यक पूर्वाधार तयार गर्न बढी लगानी लाग्ने आकलन गरिएको छ।
निगमका महाप्रबन्धक पौडेलले अहिले लागतको सामान्य अनुमान गरिएको बताए। अहिले गौतम बुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल र पोखरा विमानस्थलमा पहिलो चरणमा ७२ करोड लगानी लाग्ने अनुमान गरिएको उनले जानकारी दिए।
‘भैरहवा विमानस्थलमा लागत धेरै आवश्यक हुने देखिएको छ। भैरहवा विमानस्थलमा टर्मिनलबाट जहाजमा जाने पुल (एरोब्रिज) नभएकाले र्याम्प बस आवश्यक हुन्छ,’ पौडेलले भने, ‘यस्ता बस कम्तिमा २ देखि ३ वटा आवश्यक पर्छ भने ती बस खरिदमा प्रतिथान ५ करोड रुपैयाँका दरले पनि १५ करोड रुपैयाँसम्म लाग्न सक्छ। अरु उपकरणको हकमा भने पोखरा र भैरहवामा उस्तै लागत अनुमान भएको छ।’
भैरहवा विमानस्थलमा पहिलो वर्ष ४३ करोड र पोखरा विमानस्थलमा २९ करोड रुपैयाँ लागत अनुमान गरिएको छ।
३ विमानस्थलको ग्राउन्डह्यान्डलिङ सेवामा कुन वर्ष कति लगानी?
२०२१ –१ अर्ब ९४ करोड
२०२२ –२ अर्ब ९ करोड
२०२३ –२ अर्ब २४ करोड
२०२४ –२ अर्ब ४१ करोड
२०२५ –२ अर्ब ५८ करोड
२०२६ –२ अर्ब ७७ करोड
२०२७ –२ अर्ब ९८ करोड
२०२८ – ३ अर्ब २० करोड
२०२९ –३ अर्ब ४३ करोड
२०३० –३ अर्ब ६९ करोड
गौतम बुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा
२०२१ –४३ करोड
२०२२ ४७ करोड
२०२३ –५० करोड
२०२४ –५४ करोड
२०२५ –५८ करोड
२०२६ – ६२ करोड
२०२७ –६७ करोड
२०२८ – ७१ करोड
२०२९ –७७ करोड
२०३० –८२ करोड
पोखरा क्षेत्रीय अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा
२०२१ – २९ करोड
२०२२ ३१ करोड
२०२३ –३३ करोड
२०२४ –३६ करोड
२०२५ – ३८ करोड
२०२६ –४१ करोड
२०२७ –४४ करोड
२०२८ – ४७ करोड
२०२९ –५१ करोड
२०३० –५५ करोड
त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा
२०२१ – १ अर्ब २२ करोड
२०२२ –१ अर्ब ३१ करोड
२०२३ – १ अर्ब ४१करोड
२०२४ –१ अर्ब ५१ करोड
२०२५ –१ अर्ब ६२ करोड
२०२६ – १ अर्ब ७४ करोड
२०२७ –१ अर्ब ८७ करोड
२०२८ – २ अर्ब १ करोड
२०२९ –२ अर्ब १६ करोड
२०३० –२ अर्ब ३२ करोड
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।