काठमाडौं- राष्ट्रियसभाका सदस्यहरुको कार्यकाल विधि टुंगो लागेको छ। कुल सदस्यहरुमध्ये एक तिहाइको कार्यकाल २ वर्ष, अर्को एक तिहाइको कार्यकाल ४ र बाँकी एक तिहाइको कार्यकाल ६ वर्षको हुने संविधानमा व्यवस्था छ।
संविधानको धारा ८६ (३) मा राष्ट्रियसभाका एक तिहाइ सदस्यको पदावधि प्रत्येक २ वर्षमा समाप्त हुने उल्लेख छ। प्रत्येक प्रदेशबाट कम्तीमा ३ जना महिला, एक जना दलित र एक जना अपांगता भएका व्यक्ति वा अल्पसंख्यकसहित ८ जना गरी निर्वाचित ५६ जना र राष्ट्रपतिले मनोनीत गर्ने ३ जना गरी कुल ५९ सदस्य छन्।
दलहरुबीच एक तिहाइको भागबन्डा समग्रमा ५९ सदस्यमै गोलाप्रथा गर्ने कि प्रदेश अनुसार गर्ने भन्ने विवाद थियो। नियमावलीमा सहमति नभएका कारण सदस्यहरुको कार्यकाल कसरी छुट्टिने भन्ने निर्क्योल हुन सकेको थिएन। नियमावली निर्माणमा संलग्न सदस्यहरुबीच यस विषयमा सहमति जुटेपछि निष्कर्ष निस्किएको हो।
अब प्रत्येक प्रदेशमा महिला समूहबाट प्रतिनिधित्व गर्ने ३ जनाको गोलाप्रथाबाट समयावधि छानिन्छ। जसअनुसार प्रत्येकको अवधि क्रमश: २, ४ र ६ वर्षको हुने नियमावली मस्यौदा समितिका सदस्य रामनारायण विडारीले जानकारी दिए।
त्यस्तै, प्रत्येक प्रदेशका खुला समूहको लागि बेग्लाबेग्लै मतदान हुनेछ। प्रत्येक प्रदेशका ३ जनामध्ये प्रत्येक एक जनाको अवधि क्रमश: २, ४ र ६ वर्षको हुनेछ।
त्यस्तै, सबै प्रदेशबाट निर्वाचित ७ जना दलित सदस्यहरुका लागि गोलाप्रथा हुनेछ। त्यसमध्ये २ जनाको २ वर्ष, २ जनाको ४ वर्ष र अर्को २ जनाको ६ वर्ष हुने सदस्य विडारीले जानकारी दिए। उनका अनुसार यो समूहका बाँकी एक जनाकोमा भने शून्य वर्ष लेखिने र उसले 'सेकेन्ड राउन्ड' गोला तान्नुपर्नेछ।
त्यस्तै, सबै प्रदेशबाट अपांगता भएका वा अल्पसंख्यक समूहबाट प्रतिनिधित्व गर्ने ७ जनामध्ये सबैको कार्यकाल दलित समूहका ७ जनाको जस्तै हुनेछ।
शून्य पर्ने दलित र अपांगता वा अल्पसंख्यक समूहका २ जनामध्ये १ जनाको ४ र अर्कोको ६ वर्षको अवधि हुनेछ।
राष्ट्रपतिबाट मनोनीत ३ जनामध्ये प्रत्येकको अवधि क्रमश २, ४ र ६ वर्षको हुनेछ।
संविधानको धारा ८६ (५) मा राष्ट्रियसभाको रिक्त हुन आउने स्थानको पूर्ति त्यस्तो स्थान रिक्त गर्ने सदस्यको निर्वाचन वा मनोनयन जुन तरिकाले भएको थियो सोही तरिकाले बाँकी अवधिका लागि गरिने उल्लेख छ।
सहमति भए अनुसारकै व्यवस्थासहितको नियमावली पारित भएमा पहिलो १९ जनाको कार्यकाल २ वर्ष, त्यसपछिका २० जनाको कार्यकाल ४ वर्ष र बाँकी २० जनाको कार्यकाल ६ वर्षको हुनेछ।
राष्ट्रियसभा नियमावली मस्यौदा समितिमा ९ जना सदस्यहरु छन्। रामनारायण विडारी, खिमलाल भट्टराई, परशुराम मेघी गुरुङ, दिलकुमारी थापा, सुरेन्द्रराज पाण्डे, राधेश्याम पाण्डे, दिनानाथ शर्मा, प्रमिला कुमारी र वृषेशचन्द्र लाल सदस्य रहेका छन्।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
![सय दिने प्रगति विवरण सार्वजनिक गर्दै प्रधानमन्त्री केपी ओली [प्रत्यक्ष प्रसारण]](https://nepallive.net/uploads/posts/500X300/kllllllllll-1729675876.jpg)
![Nepal Live Samachar नेपाल लाइभ समाचार, भदौ १९ [भिडियाे]](https://nepallive.net/uploads/posts/500X300/samachar++-1725458095.jpg)
![प्रधानमन्त्रीसँग प्रश्नोत्तर [प्रत्यक्ष प्रशारण]](https://nepallive.net/uploads/posts/500X300/PMM-(1)-1718866650.jpg)
![भारत भ्रमणबारे प्रतिनिधि सभा बैठकमा जवाफ दिँदै प्रधानमन्त्री प्रचण्ड [प्रत्यक्ष प्रशारण]](https://nepallive.net/uploads/posts/500X300/prachanda-sansad-1710309847.jpg)
![Nepal Live Samachar नेपाल लाइभ समाचार, जेठ ३० [भिडियाे]](https://nepallive.net/uploads/posts/500X300/samachar++-copy.jpg-30-1718203418.jpg)
-1748004713.png)
