चिया निकासीमा अवरोध हल्लामात्रै, सोमबार मात्र १२ हजार किलो चिया निर्यात

कृषि

हेमन्त जोशी मंगलबार, जेठ १३, २०७७ १४:२३

काठमाडौं- पछिल्लो समय नेपालबाट निकासी हुने चियामा भारतले अवरोध गरेको विषयमा कुनै सत्यता नभएको भन्सार विभागले जनाएको छ।

भन्सार विभागका महानिर्देशक सुमन दाहालका अनुसार कोभिड १९ महामारी रोकथामका लागि जारी गरिएको लकडाउनका कारण मेची भन्सार नाका एकतर्फी रुपमा मात्रै सञ्चालनमा रहेका कारण उक्त नाकाबाट कुनै सामान निकासी हुन नपाए पनि अरु नाकाबाट हुने निकासीमा भने कुनै अवरोध छैन।

‘हाम्रो प्रणालीबाट चिया निकासी भइरहेको देखिन्छ। रोकिएको वा अवरोध भएको भन्ने पनि भन्सारमा कुनै सूचना छैन। हिजो सोमबार मात्रै नेपालबाट १२ हजार किलो चिया निकासी भएको छ,’ महानिर्देशक दाहालले भने।

कोरोना भाइरसका कारण मेची भन्सारमा पश्चिम बंगालले पछिल्लो दुई महिनादेखि एकतर्फी मात्रै नाका खोलेको छ। काकडभिट्टा पारिपट्टी रहेको भारतको पानीट्यांकी भन्सारले सुरुको एक महिना नाका पूर्ण रुपमा बन्द नै भएको थियो भने पछिल्लो एक महिनायता आयात मात्रै खोलेर निर्यात पूर्ण रुपमा बन्द गरेको छ। उक्त भन्सार नाकाबाट चिया मात्र नभई नेपालबाट निर्यात हुने सबै खालका मालवस्तुहरु बन्द गरेको छ।

‘मेची भन्सारबाट सामान नेपाल भित्रन्छ मात्रै। तर त्यहाँबाट खालि ट्रक र मान्छे कोही पनि भारततर्फ जान बन्द गरिएको छ। मेची भन्सारबाट सामान ल्याएर नेपाल प्रवेश गर्ने मालबाहक ट्रकहरु भारत फर्कदा जोगबनी नाकाबाट फर्किरहेका छन्। यस्तो अवस्थामा पानी टयांकीको भन्सारले मालवस्तुहरु जोगबनी नाकाबाट निकासी गर भनेको हुनसक्छ,’ महानिर्देशक दाहालले भने।

चिया उत्पादन मुख्यगरी इलाम र झापा जिल्लामा बढी हुने भएका कारण चिया व्यवसायीलाई मेची भन्सारबाट पठाउन नै सजिलो हुन्छ। तर उक्त भन्सारबाट लकडाउनपछि चिया मात्र नभई अरु कुनै पनि सामान भारततर्फ गएको छैन। विराटनगरलगायत अरु नाकाबाट भने निकासीमा कुनै अवरोध रहेको बारे जानकारी नआएको महानिर्देशक दाहाल बताउँछन्।

मेची भन्सारबाट निकासी गर्दा विषादी परिक्षण, ढुवानीलगायत विषयमा सहज हुने भए पनि काकडभिट्टा नाका बन्द भए पनि अन्य नाकाबाट सामान भारत पठाउनुको विकल्प व्यवसायीसँग छैन। चिया निकासी गर्नका लागि पनि विषादी परिक्षणको सर्टिफिकेट भन्सारमा देखाउनुपर्छ। त्यो सर्फिफिकेट लिन चियाको नमुना कलकत्ता लगेर चेकजाँच गरेर ल्याएपछि मात्रै भन्सारबाट सामान छुट्छ। विषादी परिक्षण सर्टिफिकेट लिनका लागि चिया व्यवसायीलाई कलकत्ता जान आउन अप्ठेरो भएका कारण पनि निकासीमा समस्या देखिएको हुनसक्ने दाहाल बताउँछन्।

‘चिया व्यवसायीहरुको मेची भन्सारबाटै निकासी गर्दा सजिलो हुने भनाई हुन सक्छ। अथवा मेची भन्सारबाट निकासी गर्नका लागि अनुमति पाएकोमा जोगबनी नाकाबाट निकासी गर्दा समस्या भएको पनि हुनसक्छ। मेची भन्सारबाट जानुपर्ने सामान जोगबनीबाट पठाउँदा जोगबनी भन्सारले नमानेको पनि हुनसक्छ’, महानिर्देशक दाहालले भने, ‘भारतीय भन्सारले व्यवसायीलाई भनेको विषय हामीलाई थाहा हुँदैन। तर चिया निकासीका लागि भन्सारमा अवरोध छैन।‘