अग्नि सापकोटा : 'हेड सर'देखि सभामुख उम्मेदवारसम्म

राजनीति

नेपाल लाइभ आईतबार, माघ ५, २०७६, १८:२७:००

काठमाडौं- माओवादीले सुरु गरेको सशस्त्र द्वन्द्वमा सक्रिय सहभागी हुनुअघि अग्नि सापकोटा गाउँभर 'अग्नि सर'का नामले परिचित थिए। स्थानीय सापकोटा परिवारमै प्रधानाध्यापक हुने पहिलो व्यक्ति र विद्रोही स्वभावका कारण पनि उनी उक्त क्षेत्रका धेरैसँग परिचित थिए।

सानैदेखि आफ्नै घरमा पनि विद्रोही स्वभाव देखाउने सापकोटा विद्यालयमा पनि त्यही व्यवहार देखाउँथे। उनै अग्नि सर संघीय संसदको प्रतिनिधिसभाको सभामुखको उम्मेदवार बनाउने निर्णय नेकपाले गरेको छ।

निवर्तमान सभामुख कृष्णबहादुर महरा बलात्कार उद्योगमा पुर्पक्षका लागि थुनामा गएपछि रिक्त सभामुख पदका लागि नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा) सचिवालय बैठकले सापकोटालाई सभामुख उम्मेदवारका रुपमा अघि सारेको हो। प्रतिनिधिसभामा नेकपाको बहुमत भएकाले उनी निर्वाचित हुने निश्चित छ।

माघ ६ गतेका लागि प्रतिनिधिसभाको बैठक आह्वान गरिएको छ। सोही दिनको बैठकबाट सभामुख चयनको प्रक्रिया सुरु हुनेछ।

संसद्को सो बैठकको सम्भावित कार्यसूचीमा सभामुख चयनको विषय पनि छ। सत्तारुढ दल नेकपाले सभामुखको विषय टुंगो नलगाउँदा ३ पटक प्रतिनिधिसभा बैठक सूचना टाँसेर स्थगित भइसकेको छ।

कुबिन्डेदेखि संसद् सचिवालयसम्म
जनयुद्धकालमा तत्कालीन नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (माओवादी)को ताम्सालिङ राज्यको नेतृत्वमा रहेका सापकोटा नेकपाका एक अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल 'प्रचण्ड'का विश्वासपात्र हुन्। जनयुद्धदेखि शान्तिवार्तासम्म सापकोटा दाहालसँग निकट थिए।

अप्ठेरो परिस्थितिमा दाहाल परिवारलाई नै साथमा लिएर 'सुकुटे बिच' जाने गर्दथे उनी। सुकुटे बिचको व्यवस्थापन सापकोटाले नै मिलाउने गरेका थिए। यसपटक प्रचण्डले सोही गुन फर्काएका छन्, सभामुख बनाउन लागी परेर।

साविकको सिन्धुपाल्चोक क्षेत्र नम्बर २ बाट संविधानसभामा दुई पटक भारी मतान्तरले विजयी सापकोटा पछिल्लो २०७४ को निर्वाचनमा क्षेत्र नम्बर १ बाट विजयी भए।

२०३५ सालबाट राजनीतिमा सक्रिय सापकोटाले पटक–पटक गरी २ वर्ष जेल जीवन बिताएका छन्।

२०४८ सालमा संयुक्त जनमोर्चाका तर्फबाट प्रतिनिधिसभा निर्वाचनमा उम्मेदवार बनेका उनी पराजित भएका थिए। ०५१ सालमा पार्टी केन्द्रीय सदस्य बनेका सापकोटा माओवादी र सरकारबीच भएको दोस्रो वार्तामा वार्ता टोली सदस्यसमेत थिए।

समाजशास्त्रका स्नातकोत्तर सापकोटाले साँगाचोकस्थित जनजागृति माध्यमिक विद्यालयमा १५ वर्ष शिक्षण अनुभव छ। उनी शिक्षक राजनीतिमा पनि सक्रिय थिए।

द्वन्द्वकालमा प्रधानाध्यापक छोडेर उनी पूर्णकालीन राजनीतिमा होमिएका थिए। ०५२ सालबाट भूमिगत भएका उनी माओवादी शान्तिप्रक्रियामा नआउँदासम्म भूमिगत नै थिए।

सापकोटा २ पटक मन्त्रीसमेत भइसकेका नेता हुन्। सूचना तथा सञ्चार र वन मन्त्रालयको जिम्मेवारी उनले सम्हालिसकेका छन्।

उनीविरुद्ध सर्वोच्च अदालतमा मुद्दा पनि विचाराधीन छ। संवैधानिक इजलासमा काभ्रेपलान्चोकका अर्जुन लामाको हत्या आरोपमा अनुसन्धान माग गर्दै दायर भएको मुद्दा केही वर्षदेखि विचाराधीन छ।

समयरेखामा सापकोटा

जन्म मिति/स्थानः २०१४ फागुन २४, सिन्धुपाल्चोक, कुविण्डे
आमाको नामः तिलमाया सापकोटा
बुबाको नामः धनपति सापकोटा

स्थायी ठेगानाः चौतारा साँगाचोकगढी नगरपालिका ४, सिन्धुपाल्चोक
शैक्षिक योग्यता: स्नातकोत्तर, त्रिभुवन विश्वविद्यालय
पारिवारिक स्थितिः श्रीमती, तीन छोरा

पेशा र अनुभवः

१५ वर्ष अध्यापन (७ वर्ष माध्यमिक विद्यालयको प्रधानाध्यापक)

पार्टी सदस्यता

२०३५ सालमा नेकपा (चौथो महाधिवेशन)

पार्टी जिम्मेवारीः

स्थायी समिति सदस्य, नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा)

राजकीय जिम्मेवारीः
२०६४ – चैत २८ गते सम्पन्न पहिलो संविधानसभा निर्वाचनमा सिन्धुपाल्चोक २ बाट निकटतम प्रतिद्वन्द्वीभन्दा २० हजार बढी मत (३०,१७५) ल्याइ निर्वाचित । देशभरि सर्वाधिक मत ल्याउने सातौं उम्मेदवार । संविधानसभा सदस्यका रुपमा संविधान निर्माणमा सक्रियतापूर्वक क्रियाशाील ।

२०६८ – वैशाख २२ गते नेपाल सरकारको सूचना तथा संचार मन्त्री

२०७० – सिन्धुपाल्चोक २ बाट दोस्रोपटक संविधान सभा सदस्यमा निर्वाचित, तत्कालीन बागमती अञ्चलबाट तत्कालीन एकीकृत नेकपा(माओवादी) बाट विजयी एकमात्र सांसद ।

२०७३ –नेपाल सरकारका वन तथा भू–संरक्षण मन्त्री

२०७४ – प्रतिनिधि सभा सदस्यमा विजयी, सिन्धुपाल्चोक–१, लगातार तीनपटक संसद सदस्यमा विजयी

संक्षिप्त राजनीतिक जीवन
२०२९ – सालमा विद्यार्थी संगठनमा आवद्व,

२०३५ – पार्टी सदस्यता (नेकपा चौथो महाधिवेशन)

२०३७ – शिक्षक संघर्ष समितिको सदस्य (ने.रा.शि.सं) जिल्ला उपाध्यक्ष, अध्यक्ष हुँदै ने.रा.शि.सं को केन्द्रीय महासचिव र उपाध्यक्ष,

२०४८ – शिक्षकबाट राजीनामा दिई पूर्णकालीन राजनीतिमा सकृय, २०४९ मा संयुक्त जनमोर्चाको केन्द्रीय सदस्य

२०५१ – नेकपा (एकता केन्द्र) को केन्द्रीय सदस्य, २०५१ असोजमा नेकपा (माओवादी) केन्द्रीय सदस्य, २०५२ माघदेखि भूमिगत,

२०५२ – फागुनबाट सुरु जनयुद्वको नेतृत्वमा, पूर्वी उपक्षेत्रीय व्यूरो इन्चार्ज, २०५७ मा दोस्रो राष्ट्रिय सम्मेलनवाट पोलिट्व्युरो सदस्यमा निर्वाचित,

२०५८ – पार्टीबाट गठन गरिएको ३ सदस्यीय वार्ता टोलीमा रही सरकारसँग वार्तामा सहभागी

२०६२ – चैत १४ गते सिन्धुपाल्चोक ठोकर्पामा आयोजित कार्यक्रममा तत्कालीन शाही नेपाली सेनाले हेलिकप्टरबाट प्रहार गरेको गोली ३ ठाँउमा लागि गम्भीर घाइते