काठमाडौं- १० दिनअघि त्रिपुरेश्वरस्थित दशरथ रंगशाला पुग्ने जोकोहीको मनमा लाग्थ्यो– ‘यहाँ साग खेलकुद होला र!’ तर आइतबार १३औं दक्षिण एसियाली खेलकुद (साग) को भव्य उद्घाटन भयो।
१० दिन अघि मात्र होइन भिआइपी प्याराफिटतर्फको काम नियाल्नेले त दुई दिनअघि पनि सागको उद्घाटन ‘भव्य देखिएला’ भन्नेमा शंका गरिरहेका थिए। भिआइपी प्याराफिटमा चीनबाट ल्याइएको छाना हाल्ने काम दुई दिनअघि मात्रै सकिएको हो।
अझ एक दिनअघि हिजो शनिबार मात्रै पनि रंगशाला छिर्नेले अचम्म मान्दै भनिरहेका थिए–‘लौ सिट हाल्ने काम नै पो सकिएको छैन त!’
‘म साग खेलकुद सुरु भएको घोषणा गर्दछु’ राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले प्रतियोगिताको औपचारिक सुरुवातको घोषणा गर्दै भनिन्।
राष्ट्रपतिले साग सुरु भएको घोषणा गर्नु २३ मिनेट अगाडिसम्म सिटमा नम्बर लगाउने काम भने सकिएको थिएन। ‘दाइ यो सिटमा होइन, तल बस्नुस्, यहाँ नम्बर हाल्न बाँकी छ।’ सिटमा नम्बर नहुँदा साग खेलकुदमा ठूलो असर पर्ने त होइन तर अन्तिम समयमा काम गर्ने परिपाटी भने अनौठो छ। सिटको नम्बर लगाउने काम सक्नुअघि नै उद्घाटनको समय आएकाले त्यो काम अझै थाँति नै रह्यो।
सागको झिलिमिलीमा भएको भव्य उद्घाटनसम्म पुग्नुअघि पनि हुँदैन कि भन्ने डर रहिरहनु अन्तिम समयमा छोपछाप पार्ने कामकै परिणाम हो। सागको उद्घाटन कार्यक्रममा बालिएका झिलिमिली बत्ती, आँखाअघिको आकाशै रंगिने गरी भएका आतशबाजी, खेलाडीको झाँकी र राष्ट्रप्रेमले भरिएका साँस्कृतिक प्रस्तुतिले अब भने सागको भव्यतामा शंका गर्ने ठाउँ रहेन।
यो झिलिमिली प्रत्यक्ष हेर्न नपाएकाहरूले भने अझै शंका गर्न सक्छन्। किनभने टुँडिखेलको घोडेजात्रा जस्तो जसलाई देखायो उसले हेर्न पाउने साग उद्घाटनको चमक सामान्य खेलप्रेमीसम्म कति पुग्यो पुगेन जानकारी छैन। टेलिभिजनमा आइतबार बेलुकी कति घरमा नेपाल टेलिभिजन लाग्यो, यसको निक्यौल त्यसैबाट होला।
साग उद्घाटनमा आइतबार बेलुकाको अर्को बताउनै पर्ने पक्ष हो प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीको डिजिटल आकृतिको प्रस्तुति। राष्ट्रपतिले उद्घाटन गरेको कार्यक्रमको मुख्य केन्द्रमा रहे प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली। अस्वस्थ रहेका कारण भव्य समारोहमा उपस्थित हुन नपाएका ओलीको उपस्थिति उनको डिजिटल चित्र ठूलो स्क्रिनमा देखाएर भयो।
नेपाल ओलम्पिक कमिटी (एनओसी)का अध्यक्ष जीवनराम श्रेष्ठ, राष्ट्रिय खेलकुद परिषद (राखेप)का सदस्य सचिव रमेश सिलवाल, खेलकुद मन्त्री जगतबहादुर विश्वकर्मा, उपप्रधान तथा रक्षामन्त्री ईश्वर पोखरेलले सम्बोधनको क्रममा बुद्धभूमि नेपाल, शान्ती, एकता र सम्बृद्धिको ब्याख्यासँगै नछुटाएको अर्को विषय हो– प्रधानमन्त्री ओलीको तारिफ। सबै वक्ताको एउटै विषय रह्यो– ‘प्रधानमन्त्री ओली हुनुहुन्छ र साग सम्भव भयो।’
मनमोहन भास्कुलर तथा ट्रान्सप्लान्ट सेन्टरको बेडमा रहेका प्रधानमन्त्री ओलीले आइप्याडमार्फत नै सागको लाइभ हेरे। तर प्रधानमन्त्रीले पनि त्यतिमात्रै देखे जति देखाइयो।
उद्घाटनका क्रममा ३ घन्टा १६ मिनेटको अवधिमा साग सहभागी मुलुकका खेलाडीको मार्च पासका अतिरिक्त नेपालको इतिहास, वर्तमान र भविष्यको मार्गनिर्देश गर्ने सन्देशसहितको विविध सांस्कृतिक कार्यक्रम प्रस्तुत भए।
उद्घाटनका अवसरमा सातै मुलुकको साँस्कृतिक विविधता झल्कने कार्यक्रम पनि प्रस्तुत गरिए। मानवआकृति मार्फत सातै देशको नक्शा रंगशालाको चौरमा देखाइयो।
७ देशका २ हजार ७ सय १५ खेलाडीले सागमा प्रतिस्पर्धा गर्दैछन्। त्यसमा नेपालबाट सबैभन्दा बढी ५ सय ९४ खेलाडीले प्रतिस्पर्धा गर्ने बताइएको छ। यसमा अभ्यासको क्लोज क्यापबाटै झुट बोलेर भविष्य खोज्न कतार हिँडेकी तुलसा खत्रीको नाम पनि समावेश छ।
यसपटक ३ सय १७ स्वर्ण र ३ सय १७ नै रजत साथै ४ सय ८१ कास्यका लागि २६ खेलमा प्रतिस्पर्धा हुँदैछ। राष्ट्रिय टिम तयारी समितिका अनुसार १ सय २१ स्वदेशी र १३ विदेशी प्रशिक्षक तथा ५२ जना व्यवस्थापकसमेत गरेर ७ सय ८० जनाको नेपाली टोली रहेको छ।
आइतबार मार्चपासमा नेपालको झण्डा भारोत्तोलन खेलाडी कमलबहादुर अधिकारीले बोके। उनले भारोत्तोलनबाट नेपालका लागि एक मात्र स्वर्ण २००६ मा जितेका थिए। राष्ट्रिय क्रिकेट टिमका पूर्वकप्तान पारस खड्काले सबै खेलाडीको तर्फबाट शपथग्रहण गरे। निर्णायकको तर्फबाट ब्याडमिन्टन रेफ्रि दीपक थापाले शपथग्रहण गरे। स्वयम्भूबाट सुरु गरी सातै प्रदेशमा लगिएको ओलम्पिक टर्च तेक्वान्दोका दीपक विष्टले बाले।
पहिलो पटक २०४१ सालमा नेपालले नै साग आयोजना गरेर दक्षिण एसियाली देशलाई खेलमार्फत जोडेको थियो। दोस्रो पटक आठौँ साग खेलकुद २०५६ सालमा नेपालले सफलतापूर्वक आयोजना गर्न सक्यो। औपचारिक उद्घाटनको चमकपछि अहिले २०७६ सालमा १३औँ साग पनि भव्य भइसक्यो।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।