काठमाडौं- भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदी र चिनियाँ राष्ट्रपति सी चिनफिङबीच बिहीबार किर्गिस्तानमा भेटवार्ता भएको छ। राजधानी बिश्केकमा सुरु भएको सांघाई को-अपरेसन अर्गनाइजेसन (एसिओ) को दुईदिने सम्मेलनको ‘साइडलाइन’मा भेटवार्ता भएको हो।
भारतमा मोदी दोस्रो पटक प्रधानमन्त्रीमा भारी मतका साथ विजयी भएपछि बिश्केकमा पहिलोपल्ट भेटेका मोदी र सी निकै हँसिला देखिन्थे। भातरीय अंग्रेजी अखबार हिन्दुस्तान टाइम्सका अनुसार चिनियाँ राष्ट्रपति सीले भरतीय प्रधानमन्त्री मोदीलाई भारत र चीनले एकअर्कालाई ‘खतरा पुर्याउन नहुने’ बताएका थिए।
बुहानमा भएको अनौपचारिक भेटघाटलाई पछ्याउँदै मोदी र सी यो वर्ष भारतमा भेट्दैछन्। मोदीले आफ्नो चुनावी क्षेत्र वणारसीमा सीलाई स्वागत गर्नेछन्।
सन् २०१८ को अप्रिलमा चीनको बुहानमा मोदी र सीले भेटघाट गरेका थिए। दुई दिनसम्म एकदमै अनौपचारिक रुपमा दुई नेताहरुबीच चलेको उक्त भेटघाटलाई ‘अनौपचारिक सम्मेलन’ नाम दिइएको थियो।
मोदी-सीबीचको उक्त वार्ताले भारत-चीनबीच चलेको करिब ७३ दिन लामो दोक्लाम विवाद टुंग्याउन सहयोगी भएको थियो। त्यसयता दुई देशबीच कुनै उल्लेखनीय विवाद भएका छैनन्।
चिनियाँ विदेश मन्त्रालयले पनि सीले मोदीलाई भारत र चीनबीचको सहकार्यलाई अझै गहिरो बनाउने र दुई देशबीचका असमझदारीलाई उपयुक्त तरिकाले हल बताएको उल्लेख गरेको छ। ‘चीन दुवै देशबीच घनिष्ट विकास साझेदारीलाई अघि बढाउन भारतसँग काम गर्न तयार छ,’ राष्ट्रपति सीलाई उद्धृत गदै चिनियाँ विदेश मन्त्रालयले भनेको छ।
चिनियाँ ससरकारी समाचार संस्था सिन्ह्वालले राष्ट्रपति सीले चीन र भारतको विकासका लागि दुवै पक्षले एक-अर्कालाई मौका दिनुपर्ने र एकले अर्कालाई खतरा पुर्याउन नहुने बताएको उल्लेख गरेको छ।
मोदी-खान बोलेनन्
भारतीय अखबार इन्डियन एक्सप्रेसका अनुसार सांघाई को-अपेरसन सम्मेलनमा भाग लिन किर्गिस्तान पुगेका पाकिस्तानी प्रधानमन्त्री इमरान खान मोदीसँग एउटै डिनर टेबलमा बसे। तर कुराकानी भने गरेनन्।
डिनरका लागि राजधानी बिश्केकको फ्रुन्जी रेस्टुरेन्टको टेबलमा आमनेसमाने भएका मोदी र खानले त्यहाँ कुनै प्रसन्नता साटासाट गरेको देखिएन।
रात्रि भोजनपश्चात् किर्गिज राष्ट्रिय संगीत समूहले आयोजना गरेको गाला कन्सर्टमा पनि मोदी र खान अगाडिको पंक्तिमा बसेका थिए। उनीहरुका बीचमा अरु ७ नेता थिए। त्यहाँ पनि दुई प्रधानमन्त्रीबीच कुनै संवाद भएन्।
तर यो दुई वर्षअघिको घटना भन्दा बिल्कुल भिन्न हो। सन् २०१५ मा मोदी पाकिस्तानी पूर्वप्रधानमन्त्री नवाज सरिफको जन्मदिनमा सहभागी हुन ‘सरप्राइज्ड’ भ्रमण गरेका थिए। सरिफलाई उनले जन्मदिनको शुभकामना साटेका थिए।
लाहुर भेटघाटको करिब १७ महिनापछि काजाकस्तानमा भएको १७ सांघाई सम्मेलनमा पनि सरिफ र मोदीले भेटवार्ता गरेका थिए। त्यहाँको एक नाचघरमा भएको सांस्कृतिक कार्यक्रममा मोदीले प्रधानमन्त्री सरिफ र उनको परिवारको स्वास्थ्य अवस्थाका बारेमा सोधखोज गरेका थिए।
सन् २०१६ मा भारतको उरीमा भएको आक्रमणमा १९ भारतीय सैनिक मारिएका थिए। त्यसयता दुई देशबीचको सम्बन्ध निकै बिग्रेको छ। उक्त आक्रमणको जिम्मा आतंकवादी संगठन जैश-ए- मोहम्मदले लिएको थियो।
उक्त संगठनलाई पाकिस्तानले संरक्षण गरिरहेको भारतको आरोप छ। त्यही समूहले नै पछिल्लो पटक गत १९ फ्रेब्रुअरीमा आक्रमण गरी ४० भारतीय सिपाहीको ज्यान लिएको थियो। त्यसको बदलामा भारतले पाकिस्तानको बालाकोटमा ‘सर्जिकल’ आक्रमण गरेको थियो।
यी दुई घटनाले चिसिएको दुई देशको सम्बन्ध अझै सामान्य अवस्थामा आउन सकेको छैन।
मोदीले आफ्नो दोस्रो कार्यकालको सपथ ग्रहण समारोहामा समेत पाकिस्तानी प्रधानमन्त्री खानलाई बोलाएनन्।
अघिल्लो कार्यकालमा दक्षिण एसियाली सहयोग संगठन (सार्क) का नेतालाई बोलाएका मोदीले यसपालि भने बहुक्षेत्रीय प्राविधिक तथा आर्थिक सहयोगका लागि बंगालको खाडीको प्रयोग (बिम्स्टेक) का नेतालाई बोलाएका थिए, जहाँ पाकिस्तानको उपस्थिति रहेन। (अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चारमाध्यमको सहयोगमा)
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
-1766663453.png)
-1764146706.png)
-1766648928.png)
-1763721444.png)
