काठमाडौं– कञ्चनपुरकी १३ वर्षीया बालिका निर्मला पन्तको बलात्कारपछि हत्या प्रकरणमा फेरि नयाँ मोडमा पुगेको छ। साउन १० गते घरबाट हराएर ११ गते शव भेटिएको बालिका पन्तको घटना सम्बन्धमा अनुसन्धान गर्न राष्ट्रिय मानव अधिकार आयोगले गत कात्तिक २७ गते विज्ञको एउटा टोली गठन गरेको थियो।
पूर्वमहान्यायधीवक्ता नरेन्द्र पाठकको संयोजकत्वमा गठन भएको टोलीमा पूर्व एआइजी विज्ञानराज शर्मा, फरेन्सिक विज्ञ डा. हरिहर वस्ती, डिएनए विशेषज्ञ दिनेश झा र आयोगका केही अधिकारी थिए।
टोलीले आफ्नो प्रतिवेदन आज सरकार समक्ष पेस गरेको छ।
उक्त टोलीले निर्मला पन्तको शवबाट भेजाइनल स्वाब संकलन नै त्रुटिपूर्ण भएको निष्कर्ष निकालेको छ। बालिका पन्तको भेजाइनल स्वाबबाट डिएनएको नमूना संकलन गर्दा सिन्कोमा कपास बेरेर गरेको र उक्त प्रक्रिया नै गलत भएको आयोगको टोलीले उल्लेख गरेको छ । यसरी संकलन गरी टेष्ट ट्युबमा राख्दा पर्याप्तमात्रमा डिएनए संकलन नहुने र डिएनए ह्रास हुँदै जाने, नष्ट हुने र परिणाम सही नआउने आयोगको निष्कर्ष छ । जसकारण अहिलेको डिएनए नै त्रुटीपूर्ण भएको आयोगले जनाएको छ।
संकलित लो, मिड र हाइ भेजाइनल स्वाबको डिएनए नमूना प्रहरीले साउन १५ गते प्रहरीको केन्द्रीय विधि वित्रान प्रयोगशालामा पठाएको थियो। उक्त स्वाबमा पुरुष वीर्य भए नभएको, भए एक व्यक्ति वा धेरै व्यक्तिको भएको जानकारी लिन पठाएको थियो।
संसारमा तीन किसिमको डिएनए प्रचलित रहेको छन्। ती हुन् : अटोसोमल एसटिआर, वाई एसटिआर र माइटोकोन्ड्रियल सिक्वेसिङ्ग। अटोसोमल एसटिआर भने अपराधी पहिचान गरिने मुख्य डिएनए हो। पुरुषमा मात्रै हुने वाई एसटिआर जबरजस्ती करणीको केशमा प्रभावकारी मानिन्छ। तर, कयौँ पुरुषका पुस्तामा सदस्यहरुबीच एकैनासका हुने वाई एसटिआरबाट निश्चित व्यक्ति यकिन गर्न सम्भव हुँदैन। तर, निर्मलाको केशमा वाई एसटिआर प्रविधिबाट मात्रै परीक्षण गरिएको ओयोगको टोलीले जनाएको छ। जुन प्रविधिबाट वंश वा समूहमात्रै पहिचान गर्न सकिने बताइएको छ।
तर, व्यक्ति पहिचान गर्न सकिने अटोसोमल परीक्षण नगरिएको आयोगको टोलीले जनाएको छ। त्यस्तै संकलित भेजाइनल स्वाबमा महिला स्वाब र पुरुष वीर्यको छुट्टा छुट्टै परीक्षण गर्नु पर्नेमा मिश्रीत रुपमा परीक्षण गरिएकाले सो समेत गलत भएको निष्कर्ष निकालिएको छ।
जसकारण वंश वा समूह मात्रै छुट्टिने भयो तर व्यक्ति नछुट्टिने भएको उल्लेख गरिएको छ। त्यस्तै डिएनए प्रविधिको आकर्षक पक्ष नै व्यक्ति यकिन गर्नु हो। यस केशमा भेजाइनल स्वाबबाट १६ वटा वाई एसटिआर सुरक्षित छन्। आगामी दिनमा कुनै आरोपितसँग १६ वटै वाई एसटिआर मिलेको अवस्थामा समेत उक्त व्यक्ति अपराधी भएको पुष्टि हुने आधार हुने नहुने आयोगले उल्लेख गरेको छ।
आयोगले उल्लेख गरेअनुसार नेपालको एक अध्ययनमा फरक भौगोलिक क्षेत्रका फरक थर भएका व्यक्तिहरुबीच १५ वटासम्म वाई एसटिआर मिलेको समेत जनाइएको छ। त्यस्तै निर्मला केशमा समेत डिएनए गरिएका बडू थरका व्यक्ति र अर्का एक बडू थरका व्यक्तबीच समेत शतप्रतिशत वाई एसटिआर मिलेको आयोगको प्रतिवेदनमा उल्लेख छ।
त्यसैले वाई एसटिआरमार्फत निर्मलाका हत्यारा पत्ता नलाग्ने आयोगले जनाएको छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
