काठमाडौं– सरकारले बेरोजगार युवालाई सरकारीस्तरबाटै रोजगारीका अवसर सिर्जना गर्न भन्दै आर्थिक वर्ष २०७२/७३ मा ‘रोजगार पोर्टल’ सञ्चालनमा ल्याएको थियो।
_x000D_
_x000D_
श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्रालय अन्तर्गतको निकाय श्रम तथा व्यवसायजन्य सुरक्षा विभागद्धारा सञ्चालित पोर्टलमा तीन वर्षको अवधिमा ४६ हजार ७ सय ७३ जना बेरोजगार युवाले रोजगारीका लागि आवेदन दिए। तर त्यहाँ पुगेको १ हजार २ सय ८६ जना युवालाई मात्र रोजगारी दिलाउन सफल भएको श्रम तथा व्यवसायजन्य सुरक्षा विभागको तंथ्याक छ।
_x000D_
_x000D_
चालू आर्थिक वर्षको पहिलो चार महिना अवधि (कात्तिक मसान्तसम्म)मा १ हजार ६ सय २६ जनाले रोजगारीका लागि उक्त पोर्टलमा आवेदन दिएका छन्। तर जम्मा ७८ जनालाई मात्र सरकारले रोजगारी उपलब्ध गराउन सफल भएको विभागकै तंथ्याकमा छ।
_x000D_
_x000D_
सरकारले रोजगार पोर्टल सञ्चालनमा ल्याएको तीन वर्षको अवधिमा ०.३६ प्रतिशतलाई मात्र रोजगारी दिन सकेको विभागकै तंथ्याकले देखाउँछ। रोजगारीका लागि आवेदन परेअनुसार आन्तरिक श्रम बजारमा युवालाई अवसर सरकारले निर्माण गर्न नसकेको यो तथ्यांकले पुष्टि गरेको छ।
_x000D_
_x000D_
पछिल्लो समय रोजगारीका लागि आवेदन दिने बेरोजगार युवाको संख्या बढ्दै गएको विभागका महानिर्देशक रामप्रसाद भट्टराईले बताए। विभागले आवेदनमार्फत माग गरेअनुसार रोजगारीका संभावना खोजी गरिरहेको महानिर्देशक भट्टराईको भनाई छ।
_x000D_
_x000D_
सरकारले पोर्टल सञ्चालनमा ल्याएको वर्ष (२०७२/७३) ९ हजार ५ जनाले रोजगारीका लागि आवेदन दिएका थिए। सो वर्षमा कसैलाई रोजगारीका दिलाउन सफल विभाग सफल भएन। आर्थिक वर्ष २०७३÷७४ मा १७ हजार ३ सय १८ जनाले रोजगारीका लागि पोर्टलमा आवेदन दिँदा ७ सय ४० जनाले रोजगारी पाएको विभागको तंथ्याकमा उल्लेख छ।
_x000D_
_x000D_
आर्थिक वर्ष २०७४÷७५ रोजगारीका लागि १४ हजार ९ सय २७ जनाले आवेदन दिएका थिए। त्यसमध्ये ७ सय ३८ जनालाई मात्र विभागले रोजगारी दिलाउन सफल भयो। यस्तै, आर्थिक वर्ष सुरु भएदेखि कात्तिक मसान्तसम्ममा १ हजार ६ सय २६ जना युवाले रोजगारीका लागि आवेदन दिएका छन्। त्यसमा ७८ जनालाई मात्र सरकारले रोजगारी दिन सकेको छ।
_x000D_
_x000D_
सरकारले रोजगार पोर्टलमार्फत अन्तरिक श्रम बजारमा रोजगारीका धेरै सम्भावाना सिर्जना गर्ने लक्ष्य लिएपनि उद्देश्यअनुसार काम गर्न भने सकेको छैन।
_x000D_
_x000D_
अन्तारिक श्रम बजारमा नै रोजगारीका अवसरका विषयमा सरकारले अध्ययन गरिरहेको महानिर्देशक भट्टराईले बताउँछन्। सरकारलाई आन्तरिक श्रम बजार व्यवस्थापन गर्न केही समय लाग्ने उनले बताए। ‘पछिल्लो समय विभागले आन्तरिक श्रम बजारभित्र रोजगारीका अवसर र सम्भावानाको विषयमा केन्द्रीत भएर काम गरिरहेको छ। आगामी वर्षदेखि रोजगार पोर्टलमा परेका निवेदनका आधारमा सवैलाई रोजगारीमा लगाउन तयारका साथ काम भइरहेको छ,’ उनले भने।
_x000D_
_x000D_
पोर्टलमा आवेदन गर्ने सबै शिक्षित
_x000D_
रोजगार पोर्टलमा आएका आवेदन शतप्रतिशत शिक्षित युवाकै भएको विभागले जानकारी दिएको छ। प्रायः स्नातक सकेर रोजगारीको खोजीमा रहेका युवाले पोर्टलमा आवेदन दिने गरेको विभागले जनाएको छ। पोर्टलमा कम्प्युटरसम्बन्धी, शिक्षक, बैंकको लेखापाल, प्राइभेट कम्पनीको अफिसर, जनसम्र्पक अधिकृत र आइएनजोलगायतका शीर्षकमा रोजगारीका लागि आवेदन पर्ने गरेको विभागको तंथ्याकमा छ।
_x000D_
_x000D_
विभागको पोर्टलमा आवेदन दिने प्राय २१ वर्षदेखि ३९ वर्ष उमेर समूहका धेरै हुने गरेको विभागले जनाएको छ।
_x000D_
_x000D_
अवसर पहिचान गर्ने सकेन पोर्टलले
_x000D_
आन्तरिक श्रम बजारभित्र धेरै रोजगारीका अवसर र संभावना रहेको सरकारले नै दोहोर्याउँदै आएको छ। तर, देशभित्रको रोजगारी पहिचान गर्न र अवसर जुटाउन भने सरकारलाई चुनौती देखिएको छ।
_x000D_
_x000D_
रोजगारीको खोजीमा रहेका युवालाई सरकारले अन्तारिक श्रम बजारमा व्यवस्थापन गर्न नसक्दा कामको खोजीमा विदेशिने दर न्यूनीकरण गर्न सकेको छैन। सरकारले बाध्यात्मक वैदेशिक रोजगारी अन्त्य गर्ने बताउँदै आएपनि रोजगार पोर्टलको प्रगति हेर्दा तत्कालका लागि त्यस्तो संभावना टरेजस्तै देखिन्छ।
_x000D_
_x000D_
सरकारले अन्तारिक श्रम बजारभित्र रोजगारीको अवसर पहिचान गर्न सकेन। देशभित्रको रोजगारीको भर र सुरक्षा नभएकाले पनि युवा विदेश पलायन हुने क्रम बढिरहेको रोजगार विज्ञको भनाई छ। सरकारले आन्तरिक श्रम बजारभित्र रोजगारीका अवसर कस्ता छन् भने विषयमा अध्ययन र खोजी गर्न नसकेको रोजगारविज्ञको धारणा छ।
_x000D_
_x000D_
पोर्टल अनलाइन र पत्रपत्रिकाका डिमान्डमा मात्र निर्भर
_x000D_
विभागले सञ्चालनमा ल्याएको रोजगार पोर्टल पत्रपत्रिकामा प्रकाशित भएका कामदारको माग मात्र राख्ने गरिएको छ। सरकारले नै सञ्चालनमा ल्याएको रोजगार पोर्टलले रोजगारदाता कम्पनीसम्म पुगेर कामदारको माग ल्याउन सकेको छैन। जसका कारण पोर्टलमा आवेदन आए मध्ये १ प्रतिशतलाई पनि रोजगारी पाउने गरेका छैनन्।
_x000D_
_x000D_
सरकारले सञ्चालनमा ल्याएका रोजगार पोर्टलमा आउने डिमान्ड अनलाइन र पत्रपत्रिकामा निर्भर रहेको देखिन्छ। जसका कारण पोर्टलप्रति युवाले खासै ध्यान दिने गरेका छैनन्। सरकारले पोर्टलको प्रचार गर्न नसक्दा धेरै युवा सरकारी पोर्टलका विषयमा जानकार छैनन्।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
