बलेवा– काठको ठेकी बनाउने पेसा संकटमा परेको छ। बागलुङको अमलाचौरका चुँदार समुदायले गर्दै आएको ठेकी बनाउने पेसा नयाँ पुस्तामा हस्तान्तरण नभएपछि संकटमा परेको हो।
_x000D_
_x000D_
मिहेनतअनुसार आम्दानी नहुने र बजारमा आएका आधुनिक भाँडाकुँडाका कारण ठेकीको व्यापारमा कमी आएकाले सो पेसा संकटमा पर्दै गएको छ।
_x000D_
_x000D_
नयाँ पुस्ता ठेकी बनाउन आकर्षित नहुँदा पेसा संकटमा परेको बागलुङ नगरपालिका–१२ अमलाचौरका टीकाबहादुर चुँदाराको भनाइ छ।
_x000D_
_x000D_
'बाउबाजेले सिकाएको आधारमा काम सिकेर जीवन धान्ने पेसा नै ठेकी बनाउने पेसालाई बनायौँ,' उनले भने, 'हाम्रा छोरा नाति छालाको लोती तानेर भाँडी घुमाउन झिजो मान्छन्, काम सिक्न मान्दैनन्।'
_x000D_
_x000D_
गाउँमा दुःखजिलो तरिकाले बनाइने ठेकीको कामभन्दा वैदेशिक रोजगारी सहज मानेर युवा विदेशिएका कारण सीप हस्तान्तरणमा समस्या भएको हो। 'ठेकी बिक्री गर्न गाउँ–गाउँ डुल्नुपर्ने बाध्यता छ,' चुँदाराले भने, 'परम्परागत प्रविधिको प्रयोग गरेर बनाएका ठेकीको परिश्रमअनुसारको मूल्य पाइन्न।'
_x000D_
_x000D_
ठेकी बनाउनका लागि आवश्यक गिठेदारको काठ पर्याप्त मात्रामा नपाइने भएकाले पनि यो पेसा गर्नेलाई समस्या हुने गरेको छ।
_x000D_
_x000D_
बलेवाका चुँदार समुदायले बनाउने ठेकीका लागि आवश्यक गिठेदार बागलुङमा निकै कम मात्रामा पाइन्छ। गुल्मीमा पाइने काठ ढुवानी गरेर बागलुङ ल्याउँदा लागत बढ्ने भएकाले ठेकी बेच्न कठिन हुने गरेको चुँदाराले बताए।
_x000D_
_x000D_
'पहिले–पहिले जस्तो काठ ल्याउनका लागि पनि सजिलो छैन', बलेवाकै सूर्य विकले भने, 'अहिले त अर्को गाउँपालिकाबाट हाम्रो नगरपालिकामा काठ ल्याउँदा कर लाग्छ।'
_x000D_
_x000D_
एकै पटक धेरै काठ ल्याउँदा सामुदायिक वन तथा जिल्ला वन कार्यालयले बाधा सिर्जना गर्ने र थोरै थोरै गरेर काठ ल्याउँदा लागत बढ्ने गरेको उनको भनाइ छ।
_x000D_
_x000D_
बलेवामा २४ चुँदारा परिवारको बसोबास छ। उनीहरुमध्ये १० परिवारले ठेकी बनाउने पेसालाई अँगाल्दै आएका छन्।
_x000D_
_x000D_
बलेवामा उत्पादन भएका ठेकी पहिले–पहिले पाल्पा, स्याङ्जा, गुल्मी, प्यूठान, म्याग्दी, पर्वतलगायत जिल्लामा बिक्री हुने गरेको भए पनि पछिल्लो समय ठेकीको माग घट्दै गएको छ।
_x000D_
_x000D_
पुराना पुस्ताका केही व्यक्तिले ठेकीको उत्पादन गरेर बिक्री वितरण गर्दै आएका छन्। अहिले गिठेदारबाट बनेको ठेकीलाई प्रतिमाना ६ सयदेखि १ हजारसम्म पर्ने गरेको छ।
_x000D_
_x000D_
चार मानाको ठेकी बनाउनका लागि ३ कालिगढलाई ४ घण्टासम्म लाग्छ। भाँडीको लोती घुमाउन २ जना आवश्यक पर्छ। १ जनालाई अरू थप काममा लगाइने गरिन्छ।
_x000D_
_x000D_
बञ्चरो, भाँडी थेवे, फलाँसी, बाँक र निकानको सहयताले ठेकी बनाउँदा दुर्घटनाको जोखिम समेत उत्तिकै हुन्छ। रासस
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
1668178073.jpg)
