काठमाडौं– गुल्मी, पाल्पा स्याङ्जालगायत नेपालका ३२ जिल्लामा कफी खेती हुँदै आएको छ। तर पनि बाहिरी मुलुकबाट बर्सेनि करोडौंको कफी आयात हुने गरेको सरकारी तथ्याङ्कले देखाउँछ।
राष्ट्रिय चिया तथा कफी विकास बोर्डका कार्यकारी निर्देशक विष्णुप्रसाद भट्टराईले नेपालमा कफी उत्पादन र उत्पादकत्वका हिसाबले कम देखिएता पनि गुणस्तरको हिसाबमा विश्वबजारमा उत्कृष्ट रहेको बताए।
राष्ट्रिय चिया तथा कफी विकास बोर्डले शुक्रबार आयोजना गरेको एक कार्यक्रममा बोल्दै कृषि तथा पशुपंक्षी विकासमन्त्री वेदुराम भुसालले कफी उत्पादन कम भएको तर स्वदेश तथा विदेशमा उच्च माग रहेकाले कफी उत्पादन बढाउनुपर्ने बताए। नेपाली कफीको व्यवसायिक उत्पादनमा निजी क्षेत्रलाई थप लगानी गर्न आह्वानसमेत गरे।
चालु आर्थिक वर्ष २०८०/८१ को ३ महिना साउनदेखि असोज मसान्तसम्ममा ११ करोड ५२ लाख ५ हजार रुपैयाँको ११९.५० मेट्रिक टन कफी आयात भएको सरकारी तथ्याङ्क छ।
सोही अवधिमा १ करोड २७ लाख ५७ हजार रुपैयाँको ९.४९ मेट्रिक टन कफी निर्यात भएको केन्द्रीय भन्सार विभागको तथ्याङ्कले देखाउँछ। जस अनुसार निर्यातभन्दा आयात १० गुणा बढी देखिन्छ।
झण्डै ३ गुणाले बढ्यो आयात
गत आर्थिक वर्ष २०७९/०८० मा ३२ करोड ५८ लाख ६६ हजार रुपैयाँको कफी आयात भएको थियो। यस्तै आर्थिक वर्ष २०७८/७९ मा १२ करोड ७५ लाख ९० हजार रुपैयाँको २७९.८६ मेट्रिक टन कफी आयात भएको थियो। २०७८/७९ मा भन्दा आर्थिक वर्ष २०७९/०८० मा झण्डै तीनगुणले बढी हो।
यस्तै २०७८/७९ मा भन्दा आर्थिक वर्ष २०७९/०८० मा १९ करोड ८२ लाख ७६ हजार रुपैयाँले कफी आयात बढेको देखिएको छ। योभन्दा अघिल्ला वर्षहरुमा भने आयातमा केही परिमाण घट्दै आएको पाइन्छ।
आर्थिक वर्ष २०७७/७८मा १० करोड ६७ लाख २१ हजार रुपैयाँको १९८.७६ मेट्रिक टन कफी आयात गरेको बोर्डले जनाएको छ। आर्थिक वर्ष २०७६/०७७ मा ११ करोड ८८ लाख ४९ हजार ८८० रुपैयाँको २६६.१७ मेट्रिक टन आयात भएको छ। आर्थिक वर्ष २०७५/०७६ मा ९ करोड ८० लाख १४ हजार रुपैयाँको १२६२.४१ मेट्रिक टन कफी आयात भएको छ।
निर्यात परिमाण घटे पनि मूल्य बढ्दो
नेपालबाट आर्थिक वर्ष २०७९/८० मा १३ करोड ४ लाख ४१ हजार रुपैयाँको ७७.८६ मेट्रिक टन कफी निर्यात भएको छ। आर्थिक वर्ष २०७८/७९ मा ११ करोड ७० लाख ८५ हजार रुपैयाँको ६९.५१ मेट्रिक टन कफी निर्यात भएको छ। जस अनुसार निर्यात परिमाणमा घटे पनि मूल्य बढ्दो रुपमा रहेको देखिन्छ।
आर्थिक वर्ष २०७७/०७८ मा ९ करोड ६० लाख ३ हजार रुपैयाँको ७२.४८ मेट्रिक टन कफी निर्यात भएको छ। आर्थिक वर्ष २०७६/०७७ मा ५ करोड ७७ लाख २८ हजार १३० रुपैयाँको ४६.८९ मेट्रिक टन कफी निर्यात भएको छ।आर्थिक वर्ष २०७५/०७६ मा ९ करोड ९६ लाख १६ हजार १५० रुपैयाँको ८४.१३ मेट्रिक टन कफी निर्यात भएको छ।
नेपाली कफी निर्यात हुँदा सरदर प्रतिकेजी १६ अमेरिकी डलरमा बिक्री हुँदै आएको बोर्डले जनाएको छ। आयात मूल्यको तुलनामा झण्डै २–३ गुणा बढी मूल्यमा नेपाली कफी निर्यात हुँदै आएको बोर्डको भनाइ छ। उचित मूल्य पाए पनि कफी उत्पादन बढ्न सकेको छैन। नेपालमा कफी खेतीका लागि उपयुक्त वातावरण हुँदा पनि फस्टाउन सकेको छैन। बजारमा माग र निर्यातको सम्भावना उच्च रहे पनि विगतमा जति पनि कफी उत्पादन हुन नसकेको बोर्डले जनाएको छ।
घट्दै कफी उत्पादन क्षेत्र
बर्सेनि कफी उत्पादन क्षेत्र घट्दै गएको पाइएको छ। आर्थिक वर्ष २०७०/७१ मा एक हजार ९११ हेक्टर जमिनमा ४२९ मेट्रिक टन कफी उत्पादन गरिएको थियो। आर्थिक वर्ष २०७१/७२ मा २ हजार ३८१ हेक्टरमा ४६३ मेट्रिक टन, २०७२/७३ मा २ हजार ६१८ हेक्टरमा ४३४ मेट्रिक टन र २०७४/७५ मा २ हजार ६४६ हेक्टरमा ४४६ मेट्रिक टन कफी उत्पादन गरिएको थियो।
त्यसैगरी आर्थिक वर्ष २०७५/७६ मा २ हजार ६५० हेक्टरमा ५१३ मेट्रिक टन, २०७६/७७ मा २ हजार ७६१ हेक्टरमा ५३० मेट्रिक टन र आर्थिक वर्ष २०७६/७७ मा २ हजार ३६० हेक्टरमा २९६.५ मेट्रिक टन कफी उत्पादन गरिएको थियो।
२०७७/०७८ मा ३ हजार ५२ हेक्टर क्षेत्रमा ३१४.५ मेट्रिक टन कफी उत्पादन भएको थियो। आर्थिक वर्ष ७८/०७९ ३ हजार ३४३ हेक्टर क्षेत्रमा ३५४.९ मेट्रिक टन कफी उत्पादन भएको थियो। २०७९/८० मा ३ हजार ६५५ हेक्टर क्षेत्रमा ३९४.४ मेट्रिक टन कफी उत्पादन भएको थियो।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।
