• गृहपृष्ठ
  • मुख्य समाचार
  • नेपाल लाइभ

    • राजनीति
    • निर्वाचन विशेष
    • अनुसन्धान
    • प्रवास
    • विचार
    • फिचर
    • समाचार
    • ब्लग
    • समाज
    • अन्तर्वार्ता
    • सुरक्षा/अपराध
    • साहित्य डबली
    • विश्व
    • कोरोना अपडेट
    • नेपाल लाइभ विशेष
    • जीवनशैली
    • भिडियो

    बिजनेस लाइभ

    • अर्थ समाचार
    • बैंक/बिमा/सेयर
    • पर्यटन-उड्डयन
    • अटो
    • पूर्वाधार
    • श्रम-रोजगार
    • कृषि
    • कर्पोरेट
    • सूचना-प्रविधि
    • बिजनेस लाइभ भिडियो
    • बिजनेस टिप्स
    • अन्तर्वार्ता - विचार

    इन्टरटेनमेन्ट लाइभ

    • समाचार
    • सिनेमा
    • अन्तर्वार्ता
    • रंगमञ्च
    • फिल्म समीक्षा
    • गसिप
    • संगीत
    • विचार-विश्लेषण
    • इन्टरटेनमेन्ट लाइभ भिडियो
    • सञ्जाल
    • फेसन
    • मोडल

    स्पोर्टस लाइभ

    • फिचर
    • फुटबल
    • क्रिकेट
    • अन्य
    • लेख-विश्लेषण
    • अन्तर्वार्ता
हाम्रो बारेमा
  • हाम्रो बारेमा
आइतबार, कात्तिक २, २०८२ Sun, Oct 19, 2025
  • गृहपृष्ठ गृहपृष्ठ
  • राजनीति
  • निर्वाचन विशेष
  • अनुसन्धान
  • बिजनेस लाइभ
  • इन्टरटेन्मेन्ट लाइभ
  • स्पोर्टस लाइभ
  • प्रवास
  • भिडियो

बिजनेस लाइभ

  • अर्थ समाचार
  • बैंक/बिमा/सेयर
  • पर्यटन-उड्डयन
  • अटो
  • पूर्वाधार
  • श्रम-रोजगार
  • कृषि
  • कर्पोरेट
  • सूचना-प्रविधि
  • अन्य
    • बिजनेस लाइभ भिडियो
    • बिजनेस टिप्स
    • अन्तर्वार्ता - विचार

इन्टरटेन्मेन्ट लाइभ

  • समाचार
  • सिनेमा
  • अन्तर्वार्ता
  • रंगमञ्च
  • फिल्म समीक्षा
  • गसिप
  • संगीत
  • विचार-विश्लेषण
  • इन्टरटेनमेन्ट लाइभ भिडियो
  • अन्य
    • सञ्जाल
    • फेसन
    • मोडल

स्पोर्टस लाइभ

  • मुख्य समाचार
  • फिचर
  • फुटबल
  • क्रिकेट
  • अन्य
  • लेख-विश्लेषण
  • अन्तर्वार्ता
ब्लग

सिप र मनको नेपाललाई जोड्न एनआरएन नागरिकता

नारायण गाउँले शनिबार, जेठ २०, २०८०  १३:३५
1140x725

एनआरएन नागरिकता दोस्रो दर्जाको भयो, बंशज नागरिकता समर्पण गर्न पर्ने भयो, राजनीतिक अधिकारबिनाको भयो, एनआरएन परिचयपत्र जस्तो मात्रै भयो, हामीले चाहेको नागरिकताको निरन्तरता हो, बंशज नागरिकता छोडेर एउटा नाममात्रको नागरिकता होइन भन्ने तर्क पनि सुनियो।

गैर-आवासीय नेपालीले पाउने नागरिकता छिमेकी भारत या चीनभन्दा एक कदम अगाडि बढ्दै दिन लागिएको हो। संविधानमैं यसको व्यवस्था भएकाले अहिले त्यसलाई कार्यान्वयन गर्न कानुन बनेको हो। 

नेपालले दोहोरो नागरिकता नीति स्वीकार गरेको छैन। २०७२ सालको गणतान्त्रिक संविधानले गैरआवासीय नागरिकताको प्रावधान राखेर नीतिमा लचकता अवलम्बन गरेको हो। यो लचकता छिमेकी देशहरू भन्दा पनि उदार छ। 

अब भारतलगायतका सार्क राष्ट्रबाहेकका अन्य देशको नागरिकता लिएका नेपालीले ती देशको नागरिकता साथमैं राखेर गैरआवासीय नेपाली नागरिकता लिन सक्नेछन्। जबकि नेपाली नागरिकसँग विवाह गरेर आउने बुहारी या जुवाइँले आफ्नो मूल नागरिकता नत्यागी नेपाली नागरिकता पाउँदैनन्। देशले बुहारीलाई भन्दा बढ़ी सुविधा देशबाहिर बस्ने नेपालीलाई दिएको छ। त्यसमा पनि अझै असन्तुष्टि? 

यो कानुनले बंशजको नागरिकता बुझाउनुपर्ने भयो, खोसिने भयो भन्ने कुतर्क नगर्नुहोला। त्यस्तो नागरिकता खोसेको यो कानुनले होइन। देशको मूल कानुन र संविधान अनुसार तपाईंले अर्को देशको नागरिकता लिनासाथ त्यो स्वत: खोसिएको हो। अहिले तपाईंसँग हुँदै नभएको बंशजको नागरिकता कसरी खोसिन्छ ? जुन नागरिकताको कागज हातमा छ, त्यो अवैध छ। त्यसको वैधानिकता तपाईं आफैंले खोसिसक्नुभएको छ। अहिलेको कानुनले त्यसलाई अलिकति राहत दिने काम गरेको छ। 

तपाईंलाई नेपाली नागरिकता चाहिएको किन हो? अहिलेको नागरिकताले आर्थिक, सामाजिक अधिकार दिएको छ। राजनैतिक अधिकार पनि चाहियो? एकै साथ बेलायत र नेपाल दुबैतिर गएर भोट हाल्ने र चुनाब लड्ने अधिकार चाहियो? एउटा देशको राजनीतिक हक त छँदै छ नि! 

अनि तपाईंलाई बंशजको नागरिकता नै चाहिन्छ भने यो कानुनले त्यसलाई रोक्छ र? विदेशी नागरिकता नलिनुहोस्, सकियो। लिनुभो भने पनि देश फर्किनुहोस्, त्यस्तो विदेशी नागरिकता त्यही देशलाई बुझाउनुहोस् र आफ्नो बंशजको नागरिकता कायम गर्नुहोस्। चुनाव लड्नुहोस्। गृहमन्त्री या प्रधानमन्त्री बन्नुहोस्। कसले खोसेको छ र त्यो? एकैसाथ दुवैतिर प्रधानमन्त्री बन्न त कठीन नै हुन्छ नि! नागरिकता पुनर्प्राप्तिका विषयमा हामी धेरै देशभन्दा उदार र लचिलो छौं। त्यागेको निस्सा बुझाउनासाथ कुनै छानबिन र पुलिस रिपोर्ट बिनै नेपाली नागरिकता दिन्छौं। भारतमा तपाईं जिल्ला, राज्य र केन्द्रको चक्करमा महिनौं बिताउनुहुन्छ। अझ हामी बंशज नै दिन्छौं। 

परिचयपत्र र नागरिकता एउटै विषय होइन। परिचयपत्र एउटा मन्त्रालयको परिपत्रले खोसिन, बदलिन सक्छ। त्यसले भिसा लगाउनु नपर्ला तर तपाईंलाई नेपाली नागरिक हुनुको गर्व र स्वाद दिन सक्दैन। नागरिकताले त्यो दिन्छ। तपाईं नेपालमा उद्यम, व्यवसाय वा भ्रमणमा हुँदा परिचयपत्रवाहक विदेशी नागरिक होइन, नेपाली नागरिकका रूपमा सम्मानसाथ बस्नुहुनेछ। नेपाली कानुन र नीतिगत सुविधाको हक़ तपाईंलाई हुनेछ। संसदबाहेक कुनै एउटा मन्त्री वा सचिवले तपाईंको हक़मा कैंची चलाउन सक्ने छैन। शब्दको मात्रै फरक हो भन्ने नठान्नुहोस्। फरक नै शब्दले पार्ने हो। आची खानुहोस् भनेर छिमेकीले चाँदीको थालीमा खिर दियो भने तपाईं खानुहुन्न। खिर नखाएको होइन, शब्द नखाएको हो। 

Ncell 2
Ncell 2

लाखौं नेपाली आज विदेशिएका छन्। तिनले विभिन्न क्षेत्रमा अन्तर्राष्ट्रिय सिप, ज्ञान, विज्ञता र अनुभव हासिल गरेका छन्। तिनको मनमा नेपाल छ। त्यो सिप र मनको नेपाललाई जोड्न एनआरएन नागरिकता आएको हो। आफ्नो जन्म या पैतृकभूमिसँग ऊ गाँसिइरहन सकोस् भनेर असल नियतले यो व्यवस्था गरिएको हो। 
सबै विदेशिनेले नेपालको चलअचल सम्पत्ति उतै लैजाने हो भने देशलाई ठूलो क्षति हुन्छ भन्ने बुझाइले तिनको सम्पत्तिसम्बन्धी हक सुरक्षित गर्ने विषय उठेको होला। तर, यो व्यवस्था आफैमा स्वागतयोग्य हो। यसले देश र तपाईं दुवैको जित भएको छ। 

हो, विश्वमा धेरै देशले दोहोरो नागरिकतालाई स्वीकार गरेका छन्। तर तिनको आफ्नै इतिहास, भूराजनीतिक अवस्थिति र बलियो राज्यसंयन्त्र हुन सक्छ। भोलि अवस्था र दृश्य फेरिँदै जाँदा र ग्लोबलाइजेसनले निल्दै जाँदा हामी पनि पुगौंला तर नेपाल अहिल्यै र आजै त्यहाँ पुग्न सक्दैन। 

‘एक पटकको नेपाली सधैँको नेपाली’ भन्ने हाम्रो नारा हो। त्यसलाई यो कानुनले कत्ति कमजोर बनाउन्न। एक पटकको चोर सधैँको चोर, एक पटकको साधु सधैँको साधु नभए पनि एक पटकको नेपाली सधैँको नेपाली नै हो। ढुक्क हुनुहोस्। तर एकपटकको कागजको खोस्टो पनि सधैँको हुनुपर्ने माग अहिलेका लागि अलि बढ़ी हो। नेपाली बन्न मन भए विदेशी नबन्नुहोस्, या बनेको विदेशी पहिचान त्याग्नुहोस्। कति सजिलो छ। अझ अहिले त नत्यागी पनि नेपाली बन्न पाइने कानुन पास भएको छ। समस्या कहाँनिर छ?

संविधानले नै राजनीतिक अधिकाररहित भन्ने कल्पना गरेकाले र नेपालको दोहोरो नागरिकता नदिने नीति भएकाले संसदको दुई तिहाई बहुमतबिना यो व्यवस्था बदलिन्न। तपाईंको एउटा या दुई वटा झिल्के एनआरएन नेताले यो बदल्न सक्दैनन्। त्यसैले जे जति उपलब्धि हासिल भएको छ, त्यसलाई सम्मान, स्वीकार र प्रयोग गर्दै अघि बढ्नुहोस्। निरन्तरताको मुद्दा बोकिरहनुस्! के नबिर्सिनुहोस् भने अनेक बाध्यता नै सही, तर भएको नेपाली नागरिकताले नपुगेर विदेशी नागरिकता लिने निर्णय या च्वाइस तपाईंको निजी हो। नेपालले तपाईंको घाँटी निमोठेर लिन लगाएको होइन। तपाईंभन्दा गरिब र समस्यामा भएका नेपाली पनि नेपालमैं छन्!

(लेखक गाउँले लण्डनमा बसोबास गर्छन्।)
 

प्रकाशित मिति: शनिबार, जेठ २०, २०८०  १३:३५

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।

प्रतिक्रिया दिनुहोस्
लेखकबाट थप
एनपीएलको ट्रफीलाई जानकी मन्दिरमा पूजापाठ गरी नगर परिक्रमा
राष्ट्र जोगाउन बृहत वामपन्थी एकता आवश्यक : प्रचण्ड
सात सालपछिकै सबैको सम्पत्ति छानबिन गर्न ओलीको चुनौती
सम्बन्धित सामग्री
'सुरक्षित' नारा, 'असुरक्षित' वास्तविकता ओखलढुंगा र दैलखकी यी दुई जना मात्र होइन, नेपालमा अझै पनि ५३ प्रतिशत गर्भपतन असुरक्षित रुपमा हुने गरेको तथ्यांक छ। नेपाल सरकारले सन्... शनिबार, असोज ११, २०८२
जब हेल्थ क्याम्पमै पोस्टमार्टम गराउन खोजियो! नेपालमा हेल्थ क्याम्प गर्ने चलन ठ्याक्कै कहिलेदेखि सुरु भयो भनेर यकिनका साथ ठोकुवा गर्न गाह्रो छ। तर प्रा.डा. हेमाङ्ग दीक्षितले एक ल... शनिबार, भदौ १४, २०८२
प्रेम र आकर्षणको मध्यबिन्दुमा ‘देवयानी’ आजभन्दा लगभग चार दशकअगाडिको परिवेश चित्रण गरिएको प्रेमभावनायुक्त उपन्यास हो ‘देवयानी’ । एक विवाहित पुरुषले कुमारी युवतीसँग कायम गरेक... शनिबार, भदौ ७, २०८२
ताजा समाचारसबै
एनपीएलको ट्रफीलाई जानकी मन्दिरमा पूजापाठ गरी नगर परिक्रमा शनिबार, कात्तिक १, २०८२
राष्ट्र जोगाउन बृहत वामपन्थी एकता आवश्यक : प्रचण्ड शनिबार, कात्तिक १, २०८२
सात सालपछिकै सबैको सम्पत्ति छानबिन गर्न ओलीको चुनौती शनिबार, कात्तिक १, २०८२
अनामनगरको एक स्टुडियोमा युवतीद्वारा आत्मदाह प्रयास शनिबार, कात्तिक १, २०८२
जेनजीका अगुवाहरूलाई प्रचण्डको अपिल- मित्र र दुष्मन छुट्याउनुस् शनिबार, कात्तिक १, २०८२
सबै हेर्नुहोस
भिडियो ग्यालरीसबै
दुर्गा प्रसाईको पत्रकार सम्मेलन
दुर्गा प्रसाईको पत्रकार सम्मेलन मंगलबार, असोज ७, २०८२
सुरु भयो दशैं, कसरी राख्ने जमरा र घटस्थापना
सुरु भयो दशैं, कसरी राख्ने जमरा र घटस्थापना सोमबार, असोज ६, २०८२
पशुपति क्षेत्र, आन्दोलनमा ज्यान गुमाएकाहरुको अन्त्येष्टि गरिदै
पशुपति क्षेत्र, आन्दोलनमा ज्यान गुमाएकाहरुको अन्त्येष्टि गरिदै मंगलबार, भदौ ३१, २०८२
नवनियुक्त मन्त्रीहरुको सपथ ग्रहण || LIVE
नवनियुक्त मन्त्रीहरुको सपथ ग्रहण || LIVE सोमबार, भदौ ३०, २०८२
जङ्गी अड्डा लाइभ, Gen Z
जङ्गी अड्डा लाइभ, Gen Z बिहीबार, भदौ २६, २०८२
सबै हेर्नुहोस
ट्रेण्डिङ
नेपालले पहिले ब्याटिङ गर्दै, टिममा तीन परिवर्तन शुक्रबार, असोज ३१, २०८२
एमाले बैठकमा ओलीलाई सिंहको प्रश्न- दुई पटक आफैँले विघटन गरेको संसद् पुनर्स्थापनाको माग राख्दा हाँसोको पात्र हुँदैनौं? शुक्रबार, असोज ३१, २०८२
अनामनगरको एक स्टुडियोमा युवतीद्वारा आत्मदाह प्रयास शनिबार, कात्तिक १, २०८२
आम नागरिकलाई हत्या गरेर क्रम नरोकिए गाजामा घुसेर हमासलाई सिध्याउने ट्रम्पको चेतावनी शुक्रबार, असोज ३१, २०८२
एसिया प्यासिफिक क्वालिफायरमा अपराजित रहँदै उपाधि नेपाललाई शुक्रबार, असोज ३१, २०८२
सबै हेर्नुहोस
अन्तर्वार्ता
ब्रेन ट्युमर आकस्मिक रुपमा देखिने होइन, लक्षणलाई सामान्य रुपमा लिँदा गम्भीर हुन्छः डा राजीव झा, न्युरोसर्जन लक्ष्मी चौलागाईं
महाशिवरात्रिमा भगवान पशुपतिनाथको सहजै दर्शनको व्यवस्था गरिएको छ - डा. मिलनकुमार थापा नेपाल लाइभ
जलवायु परिवर्तनले जुम्लामा समेत डेंगु देखिन थालिसकेको छ : मेयर राजुसिंह कठायत  नेपाल लाइभ
सबै हेर्नुहोस
विचारसबै
जेन-जी क्रान्ति: उपलब्धि, अवसर, चुनौती र अबको उत्तरदायित्व अरुण क्षेत्री
नेपालमा मुख स्वास्थ्य संकट: लाखौँलाई असर गर्ने दन्त रोग किन रोक्न सकिएन? नेपाल लाइभ
युवा उमेरमै किन थाक्छ मन र मस्तिष्क? बर्नआउटको कारण र समाधान डा. प्रज्ञा सिंह
दुर्गमका कर्मचारीको सुरक्षा : चुनौती र समाधान नेपाल लाइभ
सबै हेर्नुहोस
ब्लग
'सुरक्षित' नारा, 'असुरक्षित' वास्तविकता शनिबार, असोज ११, २०८२
जब हेल्थ क्याम्पमै पोस्टमार्टम गराउन खोजियो! शनिबार, भदौ १४, २०८२
प्रेम र आकर्षणको मध्यबिन्दुमा ‘देवयानी’ शनिबार, भदौ ७, २०८२
सबै हेर्नुहोस
लोकप्रिय
बैशाखमा निर्वाचन सार्ने तयारी बिहीबार, असोज ३०, २०८२
जापानलाई हराएसँगै यूएई विश्वकपमा छनोट, सबै टोलीको टुंगो लाग्यो बिहीबार, असोज ३०, २०८२
रोमाञ्चक खेलमा कतारविरुद्ध ५ रनले विजयी, सन्दीपको नाममा पाँच विकेट मंगलबार, असोज २८, २०८२
ओमानविरुद्ध टस जित्दै ब्याटिङ रोज्यो नेपालले, टोलीमा एक परिवर्तन बुधबार, असोज २९, २०८२
ओमान क्रिकेट एकेडेमीमा सामोआविरुद्ध यूएईद्वारा छक्काको वर्षा, २२६ रनको विशाल लक्ष्य बुधबार, असोज २९, २०८२
सबै हेर्नुहोस
Nepal Live
Nepal Live

सम्पर्क ठेगाना

Nepal Live Publication Pvt. Ltd.,
Anamnagar, Kathmandu, Nepal

DEPARTMENT OF INFORMATION
AND BROADCASTING
Regd Number :

1568/ 076-077
अध्यक्ष : अनिल न्यौपाने

टेलिफोन

News Section: +977-1-5705056
Account : +977-1-5705056
Sales & Marketing: 9841877998 (विज्ञापनका लागि मात्र)
Telephone Number: 01-5907131

ईमेल

[email protected]
[email protected]

मेनु

  • गृहपृष्ठ
  • मुख्य समाचार
  • बिजनेस लाइभ
  • ईन्टरटेनमेन्ट लाइभ
  • स्पोर्टस लाइभ
  • महाधिवेशन विशेष
  • अभिलेख
  • कोरोना अपडेट
  • स्थानीय निर्वाचन
  • प्रतिनिधि सभाकाे निर्वाचन
  • युनिकोड
Nepal Live

सूचना विभाग दर्ता नं.

१५६९/०७६-७७

ईमेल

[email protected]
© 2025 Nepal Live. All rights reserved. Site by: SoftNEP
सर्च गर्नुहोस्