• गृहपृष्ठ
  • मुख्य समाचार
  • नेपाल लाइभ

    • राजनीति
    • निर्वाचन विशेष
    • अनुसन्धान
    • प्रवास
    • विचार
    • फिचर
    • समाचार
    • ब्लग
    • समाज
    • अन्तर्वार्ता
    • सुरक्षा/अपराध
    • साहित्य डबली
    • विश्व
    • कोरोना अपडेट
    • नेपाल लाइभ विशेष
    • जीवनशैली
    • भिडियो

    बिजनेस लाइभ

    • अर्थ समाचार
    • बैंक/बिमा/सेयर
    • पर्यटन-उड्डयन
    • अटो
    • पूर्वाधार
    • श्रम-रोजगार
    • कृषि
    • कर्पोरेट
    • सूचना-प्रविधि
    • बिजनेस लाइभ भिडियो
    • बिजनेस टिप्स
    • अन्तर्वार्ता - विचार

    इन्टरटेनमेन्ट लाइभ

    • समाचार
    • सिनेमा
    • अन्तर्वार्ता
    • रंगमञ्च
    • फिल्म समीक्षा
    • गसिप
    • संगीत
    • विचार-विश्लेषण
    • इन्टरटेनमेन्ट लाइभ भिडियो
    • सञ्जाल
    • फेसन
    • मोडल

    स्पोर्टस लाइभ

    • फिचर
    • फुटबल
    • क्रिकेट
    • अन्य
    • लेख-विश्लेषण
    • अन्तर्वार्ता
हाम्रो बारेमा
  • हाम्रो बारेमा
  • गोपनीयता नीति
  • प्रयोगका सर्त
बुधबार, जेठ २१, २०८२ Wed, Jun 4, 2025
  • गृहपृष्ठ गृहपृष्ठ
  • राजनीति
  • निर्वाचन विशेष
  • अनुसन्धान
  • बिजनेस लाइभ
  • इन्टरटेन्मेन्ट लाइभ
  • स्पोर्टस लाइभ
  • प्रवास
  • भिडियो

बिजनेस लाइभ

  • अर्थ समाचार
  • बैंक/बिमा/सेयर
  • पर्यटन-उड्डयन
  • अटो
  • पूर्वाधार
  • श्रम-रोजगार
  • कृषि
  • कर्पोरेट
  • सूचना-प्रविधि
  • अन्य
    • बिजनेस लाइभ भिडियो
    • बिजनेस टिप्स
    • अन्तर्वार्ता - विचार

इन्टरटेन्मेन्ट लाइभ

  • समाचार
  • सिनेमा
  • अन्तर्वार्ता
  • रंगमञ्च
  • फिल्म समीक्षा
  • गसिप
  • संगीत
  • विचार-विश्लेषण
  • इन्टरटेनमेन्ट लाइभ भिडियो
  • अन्य
    • सञ्जाल
    • फेसन
    • मोडल

स्पोर्टस लाइभ

  • मुख्य समाचार
  • फिचर
  • फुटबल
  • क्रिकेट
  • अन्य
  • लेख-विश्लेषण
  • अन्तर्वार्ता
कृषि
मल उपलब्ध गराउन नसक्ने सरकारले अनुदान कटौती गर्दा किसान थप मारमा
64x64
ईश्वर बराल बिहीबार, चैत २, २०७९  ०८:३१
1140x725

काठमाडौं– किसानलाई समयमै आवश्यक मल उपलब्ध गराउन नसक्ने सरकारले रासायनिक मलमा दिँदै आएको अनुदानसमेत कटौती गरेपछि किसान थप मारमा पर्ने भएका छन्।

सरकारले एकातिर चालु आर्थिक वर्षभित्र आवश्यक पर्ने मलको सुनिश्चिता गर्न गर्न सकेको छैन भने अर्कोतिर अनुदानमा कटौती गरेपछि मूल्य थप आकासिने र कालोबजारी बढ्नेमा किसान चिन्तित छन्।

कृषि तथा पशुपंक्षी विकास मन्त्रालयको फागुन २६ को मन्त्रिस्तरीय निर्णयानुसार रासयानिक मलमा दिँदै आएको अनुदान घटाउने निर्णय गरेको हो। उक्त मन्त्रालयको जिम्मेवारीमा स्वयम् प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड रहेका छन्। प्रधानमन्त्री प्रचण्डकै निर्णयानुसार किसानलाई भार थप्दै राज्यको दायित्वबाट पछि हट्ने काम भएको हो।

यसअघि रासायनिक मलमा समग्रमा ७०.८२ प्रतिशत अनुदान दिँदै आएको सरकारले त्यसमा कटौती गर्दै समग्रमा ५९.०४ प्रतिशतमा कायम राखेको छ। कृषि तथा पशुपंक्षी विकास मन्त्रालयका प्रवक्ता प्रकाशकुमार संजेल मलमा दिँदै आएको अनुदानलाई ५० प्रतिशतसम्म झार्ने लक्ष्य रहेको बताउँछन्। त्यसले मूल्य थप आकासिन जान्छ।

मलमा मूल्य बढाएपछि किसानले युरियालाई २५ रुपैयाँ प्रतिकेजी, डीएपीलाई ५० रुपैयाँ प्रतिकेजी र पोटासलाई ४० रुपैयाँ प्रति केजी तिर्नुपर्ने हुन्छ। त्यसअघि किसानले युरियाका लागि १४ रुपैयाँ प्रतिकेजी, डीएपीका लागि ४३ रुपैयाँ प्रत केजी र पोटासका लागि ३१ रुपैयाँ प्रतिकेजी तिर्दै आएका थिए।

सरकार भन्छः अनुदानको मल सस्तो भएर कालो बजारी बढ्यो
यसअघि मलमा दिइँदै आएको अनुदानले मल आयातमा आवश्यकता अनुसारको व्यवस्थापन हुन नसकेको र अनुदानको मल सस्तो भएर कालोबजारी भएकाले अनुदान कटौती गर्नु परेको मन्त्रालयले दाबी गरेको छ।

‘यसअघि दिएको अनुदान दरले विनियोजित बजेटबाट आवश्यक परिमाणमा मल आयात व्यवस्थापन हुन सकेन,’ कृषि मन्त्रालयका प्रवक्ता सन्जेल भन्छन्, ‘अनुदानित मल आवश्यकताअनुसार उपलब्ध हुन नसक्दा कृषकहरुले कमशल तथा महँगो मल खरिद गर्नुपर्ने बाध्यता रहेको र अनुदानित मल सस्तो भएकोले कालोबजारी बढेको गुनासोसमेत सम्बोधन गर्न यस निर्णयले मद्दत पुग्नेछ।’

दायित्वबाट पन्छिँदै सरकार
कृषि र किसानमुखी सरकार दाबी गरिरहेको सरकार आफ्नो दायित्वबाट भने पन्छिँदै गएको छ। सरकारको पछिल्लो निर्णयले उत्पादन क्षेत्र र धेरै नागरिक आश्रित यो कृषि क्षेत्रमा सरकारले बहन गर्नुपर्ने दायित्वलाई कम गर्दै किसानलाई भार थप्ने काम भएको छ।

Ncell 2
Ncell 2

सरकारले अनुदानमा धेरै रकम खर्च गर्नु परेकोले त्यसलाई कटौती गरेको उल्लेख गरेको छ। यस्तै, अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा मूल्यवृद्धि भएकाले मलको लागत धेरै पर्न जाने हुँदा उक्त बहन किसानलाई पनि साझा गर्न सरकारले उक्त निर्णय गरेको प्रवक्ता संजेल बताउँछन्। 

‘अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा रासायनिक मलको मूल्यमा वृद्धि हुनको साथै विनिमय दरमा भएको वृद्धिले नेपाल सरकारले अनुदानमा उपलब्ध गराउने मलको लागत मूल्य अत्यधिक रुपले बढ्न गएको छ। मलको निरन्तर बढ्दो खरिद लागत, तर न्यून बिक्री मूल्यले गर्दा अनुदान रकममा नेपाल सरकारले धेरै नै बजेट खर्चिनुपर्ने अवस्था आएको छ,’ प्रवक्ता संजेल भन्छन्, ‘नेपाली बजारमा भारतबाट अनौपचारिक रुपमा आयात भएको मलको बिक्री मूल्य, अनुगमनका क्रममा कृषकहरुले दिएको सुझाव र नेपाल सरकारले यस आवमा विनियोजित तथा स्रोत सुनिश्चित गरेको जम्मा बजेटलाई मध्यनजर गर्दै अनुदानमा उपलब्ध गराउने रासायनिक मलको आयात विन्दुको लागि नयाँ मूल्य निर्धारण गरिएको हो।’

चालु आर्थिक वर्षमा पनि मलको अभाव उस्तै रहने 
रासायनिक मलको मुख्य आवश्यकता भनेको धानबाली लगाउने सिजन हो। त्यो भनेको चैत्रको अन्त्यपछि साउन–भाद्रसम्म हो। त्यसका लागि करिब ५ लाख २० हजार मेट्रिक टन आवश्यक पर्छ। हालसम्म जम्मा ३ लाख ३१ हजार ५०० मेट्रिक टन रासायनिक मलको खरिद व्यवस्था भइसकेको र त्यसमध्ये करिब २ लाख ३७ हजार ५०० मेट्रिक टन आयात भइसकेको र बाँकी ९४ हजार मेट्रिक टन आयातको क्रममा रहेको मन्त्रालयले बताएको छ।

आगामी मुख्य सिजनको धानबालीका लागि करिब ९० हजार मेट्रिक टन मल अपुग हुने मन्त्रालयको प्रारम्भिक आंकडा छ। प्रवक्ता संजेल आवश्यक रहेको उक्त मल ल्याउन प्रयासरत रहेको बताउँछन्। 

‘मुख्य बालीको रुपमा रहेको धानका लागि मलको अभाव नहोस् भनि पछिल्लोपटक फागुन १८ मा स्रोत सुनिश्चितता प्राप्त भएको ७ अर्ब ५० करोडबाट थप मल व्यवस्था गर्न मन्त्रालय प्रयासरत रहेको छ,’ प्रवक्ता संजेल बताउँछन्।

स्रोत खोजेर अनुदान बढाउनुमा सरकारले घटायोः पूर्व सचिव पोखरेल
कृषि मन्त्रालयका पूर्व सचिव डा सुरज पोखरेल स्रोत खोजेर अनुदान रकम बढाउनुपर्नेमा सरकारले मलमा दिँदै आएको अनुदान कटौती गरेको बताउँछन्। खरिद प्रक्रियामा झमेला रहेकोले त्यसमा सुधार गरेर किसानहरुलाई थप सहजता बनाउनुपर्नेमा सरकारले त्यसमा ध्यान नपुर्‍याएको पोखेरलको टिप्पणी छ। 

‘मलको खरिद प्रक्रिया एकदमै झन्झटिलो रहेको छ। हामीले पहिला पनि प्रस्ताव गरेको हो कि मल पनि पेट्रोल डिजेल खरिद गरे जस्तै गरौं भनेर त्यसले आपूर्ति सजिलो बनाउँछ। यस्तै, मलमा बजेट नबढाउने तर अनुदानको मात्रा त्यति नै रहनाले किसानले पाउने अनुदानको दर स्थिर रहने वा घट्ने भयो। किनभने अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा मूल्य बढ्दा वा डलरको भाउ बढ्दा किसानले पाउने अनुदानमा सुधार भएन,’ नेपाल लाइभसँग कुरा गर्दै पोखरेल भन्छन्, ‘अहिले सरकारले जुन लक्ष्य राखेर अनुदानमा कटौती गरेको छ यसले किसानलाई सोझै मारमा पार्छ। कृषि उपजमा लागत ज्यादा, प्राप्ति कम हुन्छ। कृषिलाई व्यवसायीक बनाउन सकिएको छैन यस्तो अवस्थामा मुल्य बढ्दा किसानलाई प्रत्यक्ष असर पर्ने नै भयो। सरकारले अरु स्रोत खोजेर भएपनि अनुदानमामा वृद्धि गर्नुपर्थ्यो।’

प्रकाशित मिति: बिहीबार, चैत २, २०७९  ०८:३१

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।

प्रतिक्रिया दिनुहोस्
64x64
ईश्वर बराल
लेखकबाट थप
कोशी प्रदेशमा सरकारको पूर्णता पहिले कि सदनको?
कोप २८– नेपालले सुनाउला मात्र कि विश्व समुदायले सुन्ला पनि?
सीमा समस्या समाधान गर्ने भनेको चार महिनामै मोदीको ‘विवादास्पद’ भ्रमण
सम्बन्धित सामग्री
जुम्लाका किसानलाई मार्सीधान रोप्न भ्याइनभ्याइ जेठको पहिलो सातादेखि असारको दोस्रो सातासम्म जिल्लाभर धान रोपाइँ हुने गरेको छ । पछिल्लो समय मार्सीधानको चामलले बजार पाउन थालेपछि किसा... शनिबार, जेठ १७, २०८२
युद्धले गाजाको ९५ प्रतिशतभन्दा बढी कृषियोग्य भूमि नष्ट इजरायलले हमासविरुद्ध गाजामा सैन्य कारबाही तीव्र बनाएको छ । अन्तर्राष्ट्रिय समुदायले यो कारबाहीको आलोचना गरिरहेको छ । झण्डै तीन महिना... मंगलबार, जेठ १३, २०८२
यस्तो छ आज सागसब्जी र फलफूलको अधिकतम थोक मूल्य समितिका अनुसार तरकारी र फलफूलको अधिकतम थोक मूल्य निर्धारण गरिएको हो । मंगलबार, जेठ १३, २०८२
ताजा समाचारसबै
भिजिट भिसा प्रकरणबारे संसदमै जवाफ दिन्छु : गृहमन्त्री लेखक बुधबार, जेठ २१, २०८२
जापानमा जन्मदरमा निरन्तर कमी, गत बर्ष सात लाखभन्दा कम शिशुको जन्म बुधबार, जेठ २१, २०८२
चालू बर्षमा सम्पन्न हुने र दायित्व सिर्जना भएका योजनाहरुलाई कटौती गरिएको छैन : अर्थमन्त्री पौडेल बुधबार, जेठ २१, २०८२
सभामुखले बोलाए प्रमुख सचेतकहरूको बैठक बुधबार, जेठ २१, २०८२
कर्णाली प्रदेशसभामा आज नीति तथा कार्यक्रम प्रस्तुत हुने बुधबार, जेठ २१, २०८२
सबै हेर्नुहोस
भिडियो ग्यालरीसबै
सांसदहरुले गरे सार्वजनिक यातायात सञ्चालन गरेर जिम्मेवार बन्न यातायात व्यवसायीहरुलाई आग्रह
सांसदहरुले गरे सार्वजनिक यातायात सञ्चालन गरेर जिम्मेवार बन्न यातायात व्यवसायीहरुलाई आग्रह मंगलबार, जेठ २०, २०८२
राजावादीको प्रदर्शन सिफल चौर
राजावादीको प्रदर्शन सिफल चौर मंगलबार, जेठ २०, २०८२
प्रतिनिधिसभा अन्तर्गतको पूर्वाधार बिकास समिति बैठक
प्रतिनिधिसभा अन्तर्गतको पूर्वाधार बिकास समिति बैठक मंगलबार, जेठ २०, २०८२
राष्ट्रिय सभा (अठाराैँ अधिवेशन) बैठक
राष्ट्रिय सभा (अठाराैँ अधिवेशन) बैठक मंगलबार, जेठ २०, २०८२
ऐतिहासिक पदक जितेकी एरिका गुरुङ स्वदेश फिर्ता
ऐतिहासिक पदक जितेकी एरिका गुरुङ स्वदेश फिर्ता मंगलबार, जेठ २०, २०८२
सबै हेर्नुहोस
ट्रेण्डिङ
आजको मौसमः देशभर आंशिक बदली, केहि स्थानमा भारी वर्षाको सम्भावना बुधबार, जेठ २१, २०८२
बरु ६ महिना यात्रा नगरौँ, यातायात व्यवसायीको धम्कीबाट नडराऔँ : सांसद शाही मंगलबार, जेठ २०, २०८२
सदन खुलाउन विपक्षी दलले राखे तीन शर्त मंगलबार, जेठ २०, २०८२
सरकार र यातायात व्यवसायीबीच ६ बुँदे सहमति भएसंगै आन्दोलन फिर्ता लिने तयारी मंगलबार, जेठ २०, २०८२
गृहमन्त्रीलाई सदनमा बोल्न दिन विपक्षी दल तयार मंगलबार, जेठ २०, २०८२
सबै हेर्नुहोस
अन्तर्वार्ता
महाशिवरात्रिमा भगवान पशुपतिनाथको सहजै दर्शनको व्यवस्था गरिएको छ - डा. मिलनकुमार थापा नेपाल लाइभ
जलवायु परिवर्तनले जुम्लामा समेत डेंगु देखिन थालिसकेको छ : मेयर राजुसिंह कठायत  नेपाल लाइभ
नेपाल र जिम्बाब्वेको अध्ययनले जलवायु परिवर्तनको असरबाट स्वास्थ्य प्रणालीलाई जोगाउने उपायहरू पत्ता लगाउनेछ : डा जोआना रेभन नेपाल लाइभ
सबै हेर्नुहोस
विचारसबै
अवुधावीमा मनाइयो गणतन्त्र दिवस नेपाल लाइभ
नेपालको आर्थिक समृद्धिको आधार बन्न सक्छ ‘धार्मिक पर्यटन’ राजेश कुमार शाह
स्मार्टफोनको दुष्प्रभाव : विद्यार्थीहरू किन जोखिममा छन् ? नेपाल लाइभ
बैंकिङ्ग व्यवसायलाई उद्यमशीलताको भर नेपाल लाइभ
सबै हेर्नुहोस
ब्लग
बैंकिङ्ग व्यवसायलाई उद्यमशीलताको भर मंगलबार, वैशाख २, २०८२
हितेन्द्र र कुलमानको रिट हेर्न नमिल्नेमा आइतबार, चैत १७, २०८१
चौरासी वर्षका क्यान्सरविजेताको जीवन वृत्तान्त ‘कालसँग कुस्ती’ सार्वजनिक आइतबार, फागुन १८, २०८१
सबै हेर्नुहोस
लोकप्रिय
आजको मौसमः देशभर आंशिक बदली, केहि स्थानमा भारी वर्षाको सम्भावना बुधबार, जेठ २१, २०८२
बरु ६ महिना यात्रा नगरौँ, यातायात व्यवसायीको धम्कीबाट नडराऔँ : सांसद शाही मंगलबार, जेठ २०, २०८२
आजको राजावादी प्रदर्शन सकियो, ३ जना नियन्त्रणमा बिहीबार, जेठ १५, २०८२
कर्मचारीको तलब बढेन, महँगी भत्ता ५ हजार बढ्यो बिहीबार, जेठ १५, २०८२
सदन खुलाउन विपक्षी दलले राखे तीन शर्त मंगलबार, जेठ २०, २०८२
सबै हेर्नुहोस
Nepal Live
Nepal Live

सम्पर्क ठेगाना

Nepal Live Publication Pvt. Ltd.,
Anamnagar, Kathmandu, Nepal

DEPARTMENT OF INFORMATION
AND BROADCASTING
Regd Number :

1568/ 076-077
अध्यक्ष : अनिल न्यौपाने

टेलिफोन

News Section: +977-1-5705056
Account : +977-1-5705056
Sales & Marketing: 9841877998 (विज्ञापनका लागि मात्र)
Telephone Number: 01-5907131

ईमेल

[email protected]
[email protected]

मेनु

  • गृहपृष्ठ
  • मुख्य समाचार
  • बिजनेस लाइभ
  • ईन्टरटेनमेन्ट लाइभ
  • स्पोर्टस लाइभ
  • महाधिवेशन विशेष
  • अभिलेख
  • कोरोना अपडेट
  • स्थानीय निर्वाचन
  • प्रतिनिधि सभाकाे निर्वाचन
  • युनिकोड
Nepal Live

सूचना विभाग दर्ता नं.

१५६९/०७६-७७

ईमेल

[email protected]
© 2025 Nepal Live. All rights reserved. Site by: SoftNEP
सर्च गर्नुहोस्